Somalia

Sitat

«Optikeren på Lampedusa» av Emma Jane Kirby

Leseeksemplar

Optikeren på Lampedusa er ein dokumentar om ei båtlass med flyktningar som forliste utanfor øya Lampedusa i 2013. Optikeren på øya og ein gjeng av vennane hans var tilfeldigvis ute med båten sin, og klarte å redde 47 av dei. (Å hjelpe ulovlige immigranter er … vel, ulovleg i Italia.) Denne boka handler om tida før hendinga, sjølve hendinga og korleis optikeren og dei andre takler dette i ettertid.

Ein vanleg vennegjeng, som oppdager at det plutselig stimler av folk rundt båten deira. Menneske som skrik etter hjelp, skrik for å redde livet sitt. Som klorer etter henda deira, trygler om å bli dratt ombord. Blikka deira, fulle av skam, redsle og verdiløyse. Og ikkje minst den grusomme kjensla til optikeren og dei andre når dei forstår at dei ikkje kan redde alle, og må velje kven som får leve og kven som må døy.

Boka er skriven meir som ein roman enn ein dokumentar, og eg gløymer innimellom at det er sakprosa og ikkje fiksjon. Det er eit par veldig sterke scener inni her, men det kan òg bli litt trått. Boka er ganske så rørande, men den lever ikkje opp til potensialet sitt. Litt for treig for ein roman, for lite fakta for ein dokumentar. Den har vunne mange priser og slikt, og eg forstår jo det; det er jo ein kjempevekker for alle som ignorerer flyktningkrisa. Men ja, nei, kanskje Emma Kirby ikkje var den rette til å skrive boka?

Forlag: Press
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«To søstre» av Åsne Seierstad

Éin kommentar

Boka er sponsa av Kagge forlag

To søstre

Er du klar for å få pusten slått ut av deg? Til å bli sjokkert, trist, sint og frustrert? Om du skal lese den siste boka til Åsne Seierstad, bør du i alle fall førebu deg på ei sterk oppleving. Det har blitt både Bragepris og det er blitt trilla seksarar og det er lett å forstå. Dette er ei utruleg viktig bok. I tillegg til å handle om familien Juma, tek Seierstad og for seg mykje av historia rundt; miljøet Ayan hamna i og drog Leila med inn i, korleis det miljøet igjen starta, andre radikale menneske rundt dei, og mykje om konfliktene i Syria historisk sett.

Du kan eigentleg ikkje ha unngått å få med deg denne historia om du har budd i Noreg dei siste fire åra, for media har jo fulgt saka lenge, men det er altså slik: Det var ein gong to somaliske muslimske søstre frå Bærum som ein ettermiddag ikkje kom heim att til foreldra og brødrene, fordi dei hadde reist til Syria for å hjelpe muslimane der nede (og dei mente at dei ekte muslimane var IS-krigarane). Faren reiste etter og opplevde eit helvete, familien smuldrar opp, eldstebroren gir opp islam i det heile, mora reiser til Somalia med dei to yngste. Faren Sadiq sit stort sett att aleine og nekter å gi opp døtrene, fleire gonger reiser han tilbake for å tigge dei om å kome att. Han fortel politiet og PST at jentene er kidnappa, han kontakter media og fortel same løgna, han arrangerer redningsaksjon etter redningsaksjon. Men jentene vil ikkje heim.

Boka og skildringane er utruleg ærlige. Seierstad tek med fleire synspunkt, framstiller både negative og positive sider ved karakterane (eller vel, menneska som er skildra), og er ein mester til å flette alt saman til ei lesverdig bok. Den opplevast som veldig ekte og nær, og researchen rundt hendingane er grundig. Foruten introduksjon og avslutning av forfattaren er det snakk om 470 sider, altså rundt åtte timer lesning for ein rask leser. Men åtte timer går fort, sidene flagrar og hjertet bankar. Eg er sikkert person nummer tusen og én som seier dei, men dette er årets viktigaste bok.

Forlag: Kagge
Utgivelsesår: 2016