Danmark

Sitat

«Kjærlighet for voksne» av Anna Ekberg

Leseeksemplar

Dette er den andre boka til Anna Ekberg, som er eit pseudonym for dei samme danske menna som står bak A.J. Kazinski. Som den andre boka til «Ekberg», er dette òg ein såkalla kjærleikskrim; ei krimgåte bygd rundt ei kjærleiksfortelling. Og slik som den første boka, Den hemmelige kvinnen, er resultatet blitt veldig bra.

Leonora og Christian har vore gift i over tjue år, og saman har dei sonen Johan. Heile barndommen sin har Johan vore kreftsjuk, men er no heilt frisk. Dette skulle ha vore dei beste åra i ekteskapet deira, men så oppdager Leonora at Christian har ei elskerinne. Ho vert rasande, for er det noko Leonora ikkje skal etter å ha ofra ei fiolinistkarriere og heile livet for å passe ein sjuk son, så er det å bli forlatt for ei yngre kvinne. Uansett kva.

Historia vert skildra gjennom ein faktisk forteller: den pensjonerte politimannen Holger, som aldri fekk bevist skuld i saka og ikkje kan gløyme den. Han fortel den til dottera si, Josefine, som er ein litt annen type enn han. Saman fungerer Holger og Josefine som forteljar, kommentator, kritikar og moralpoliti. Det er ikkje dårleg skrive, men strengt tatt ikkje naudsynt. Om dei delane hadde vore kutta ville boka vore endå litt tettare, og endå litt betre. Dei øydelegg ikkje plottet, men det bidrar heller ikkje til å gjere det betre. Boka er lang nok som den er, med Christian og Leonoras bakgrunnshistorier og minner.

Og dette er menn som kan skildre kvinner! Det er jo noko av det mest fascinerande med alt, kor truverdige både Leonora og Zenia, den andre kvinna, er. Skildringane av Zenia er faktisk noko av det mest fascinerande med heile boka, spesielt frå eit feministisk perspektiv. Ho vert skildra av både Christian og Leonora, som har vidt ulike syn på denne kvinna (naturleg nok). Men dei oppfatter henne nokså ulikt, og Leonora er den som snakker mest om utsjånaden hennar, medan Christian er meir opptatt av det oppe i hovudet og korleis sexen er. Det er veldig truverdige tankar frå både den forelska og den rivaliserande part.

Alt i alt er boka ganske truverdig, for forfattarane klarer å skrive fram gode argument og tvinge handlinga framover. Språket er godt, men omsetjinga ber preg av at originalspråket er dansk, og er tatt hakket for lett på. Men det er ei god bok, som held deg på pinebenken, og kaster deg av den når del to starter, og sparker deg i sida når del tre kjem.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Anna Ekberg finn du HER.

Sitat

«De fems tegn» av Hans Olav Lahlum

Boka er eit rådgjevareksemplar frå forfattaren

Hold on to your hats, people; Hans Olav Lahlum har skrive ein krim/thriller som ikkje handler om K2 og Patricia! Denne gongen er det ei heilt frittståande bok som kjem ut på tampen av sommaren, med eit ganske annleis tema og innhald. Det er ikkje ein typisk whodunnit, vi veit heile tida kven gjerningsmannen er – vi følgjer både han og ein politietterforsker, og får flashbacks ved starten av kvar ny del av boka. Som er – gjett, da! – delt opp i fem delar.

Hovedpersonen har mista alt. Han er pensjonist, men det er ingen familie eller vennskap i livet hans. Han er fortsatt bitter over det grusomme som hendte han under andre verdskrig, og bestemmer seg for at tida er inne for å ta hemn. Med litt hjelp frå internett, leiter han opp «fiendane» sine, og bestemmer seg for å konfrontere dei  med smertene dei påførte han (og kanskje drepe dei på grunn av desse). Og så må han jo reise rundt om i Europa for å få fatt i desse menneska, som no har spreidd seg for alle vindar.

Eg likte boka, og synest den hadde driv. Problemet mitt er språket som heng igjen frå K2 og Patricias seksti- og syttitalsetterforskning. Det vert for gamaldags, på fleire nivå. Men når det er slik ein pleier å skrive krim, så… Enkelte utbroderingar var òg litt vel langdryge og unødvendige. Og enkelte av momenta som leier til oppklaringa, verker for meg usannsynlege, men alt i alt tommel opp. Det er imponerande å halde spenninga oppe sjølv om ein heile tida veit kven som begår drapa, korleis og kvifor. Sjølv om eg fortsatt foretrekker krimserien om K2.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Hans Olav Lahlum finn du HER.

Sitat

«Den hemmelige kvinnen» av Anna Ekberg

Boka er sponsa av Bazar forlag

Bazar forlag er ufatteleg flinke på underholdningsromanar (og det er berre å innrømme det: vi treng slike bøker innimellom!). Denne boka vert kalla «kjærlighetskrim», og frontast som noko nytt. Det er kanskje litt misvisande og henvender seg meir til damer? Og det vil eg ikkje høyre eitt ord om, at denne boka «passer best for kvinner». For her er like mykje handling frå eit manssperspektiv. Og så er boka full av sånt mannfolk liker; vold, horer, penger og alkohol. (Slapp av, det var ein spøk.)

Du veit mest sannsynlig kven Anna Ekberg er allereie, utan at du er klar over det. Det er eit pseudonym for Anders Rønnow Klarlund og Jacob Weinreich, betre kjende som krimduoen bak bøkene av A.J. Kazinski. Og dette er faktisk ein like god krim, fantastisk spennande!

Louise Andersen driv ein kafé på Bornholm og bur der saman med kjærasten sin, forfattaren Joachim, og har gjort det dei siste tre åra. Så dukker det ein dag ein mann opp på døra, og leiter etter Helene. Dei trur først han er gal og ringer politiet, men det viser seg raskt å vere meir komplisert enn som så. For Louise er eigentleg ei rik kvinne som heiter Helene og driv eit shippingfirma. Problemet er at Helene ikkje kan hugse dette, eller mannen sin Edmund, eller barna sine, eller eigentleg noko som helst. Når Helene prøver å finne ut om fortida si, dumper ho òg over ei ganske stygg historie om faren, shippingfirmaet og seg sjølv. I mellomtida prøver Joachim å finne ut kven Louise Andersen eigentleg var, sidan hans kjærast viste seg å vere ei «Helene». Også han hamner midt opp i ei ganske stygg sak, som brått fører til at Helene vert arrestert.

Oversettelsen er ein av dei betre eg har lese av dansk til norsk. (Vanlegvis synest eg dei som oversetter dansk gjer skikkeleg latmannsarbeid og berre skifter ut skrivemåte.) Boka var meir krim enn kjærleik, og sjokkerande god (i alle fall i forhold til forventingane mine).

Dette er ei slik bok som er drivandes spennande medan du les ho, men den lager jo ikkje eit varig inntrykk. Til det vert det litt for «røverhistorie» for meg. Den er knallgod, overraskande, har realistiske karakterar og eit originalt og kreativt plott. Sjølv om Anna Ekberg er fiktiv, trur eg at eg vil seie at ho er Danmarks svar på Simona Ahrnstedt. Og ja, den kan absolutt anbefalast om du ser etter ei bok som sug deg inn i handlinga og held deg der til siste side.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Anna Ekberg finn du HER.

Sitat

«Speil speil blink» av Dorthe Nors

Boka er sponsa av Cappelen Damm

Det er nesten litt flaut, men eg forsto ikkje tittelen på boka før eg begynte å lese. Speil, speil, blink? Hallo, det er jo rekkefølgja på ting ein gjer når ein lærer å køyre bil. (Noko eg burde hugse, for det er verkeleg ikkje så lenge sidan eg tok lappen sjølv.) Og det er jo nettopp det denne boka handler om, å ta førarkortet.

Grunnen til at eg las denne boka er ganske enkel; den vart nominert til den internasjonale Man Bookerprisen, saman med blant andre Roy Jacobsen for De usynlige. Eg tenkte jo som så at då var jo dette eit safe bet, og trudde eg hadde en fantastisk leseopplevelse foran meg. Men akk så lett ein ka la seg lure! Dette var kjempekjedeleg.

Boka handler om Sonja, ei dame i førtiåra som skal lære seg å køyre bil. Ho er ganske så tafatt og konfliktsky som person, noko som ikkje er like lett når ho bytter køyrelærar. Blant anna gøymer ho seg når ho ser den førre utanfor køyreskulen, fordi ho er redd for å få kjeft. (Du ser korleis dette ender?) Ho liker ikkje massøren sin, men blir likevel med dama på ein tur, som ho så stikk av frå. Generelt liker ho vel ikkje folk, og har eit dårleg forhold til familien. Ho er altså singel, barnlaus og einsam. Og ja, yrket hennar! Ho omset bøker frå svensk til dansk. Spesielt krimbøkene til ein forfatter, og ho hater både han og bøkene, og Sonja legg ut om dette i det vide og det breie.

Er dette dansk humor? For eg forstår ikkje. Det er ikkje vittig, det er ganske så nitrist. I tillegg dreg forfattaren inn så mange uvesentlege karakterar og eg mistar tråden heile tida. Eg trur det er meininga at dette skal vere ein liten, lågmælt og fin roman, men når hovudpersonen er så irriterande og teksten så forbanna rotete, hjelp det ikkje at det er ei interessant personskildring.

Eg ville som sagt ikkje ha lese boka om den ikkje vart nominert til den nevnte prisen, for eg hadde aldri høyrd om Dorthe Nors før. (Dansk forfattark, om det ikkje var tydeleg.) Dersom dette er noko av det beste ho har skrive (med tanke på nominasjonen), så kjem eg vel ikkje til å lese meir av henne. Dette er ikkje ei anbefaling.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Harpiks» av Ane Riel

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Først av alt, ikkje la deg lure av omslaget. Dette er ikkje ei krimbok, det er heller ikkje ein spenningsroman, sjølv om det er slik den vert promotert på både dansk og norsk. Det er berre ein «vanleg» roman med ekle omgjevnader. Eg trudde den skulle vere skummel, og hadde skikkeleg lyst på ein krim når eg begynte på denne. Sååå eg vart litt skuffa, sjølv om boka er god nok.

Handlinga er lagt til nokre øyer på Danmark, spesielt til øya Hodet. (Det er litt vanskeleg å finne ut av tidsrommet i historia, men eg trur den starter på sånn femtitalet og arbeider seg fram til notid?) På denne øya veks Liv opp med mora Maria og faren Jens. Begge pleide å vere ganske normale folk, men om det forblir slik er jo ikkje boka noko interessant. For Maria legg så kraftig på seg at ho berre kan oppholde seg i senga si, og Jens blir ein hoarder. Så dør tvillingbroren til Liv, og Jens tek livet av si eiga mor, Else. Etter dette mister han grepet totalt, lèt dyra og gården forfalle, og Liv veks til og vert akkurat gamal nok til å tenke kritisk om kva som skjer. Og så kjem dagen «då det skjedde», då Livs liv (hehe) vert snudd heilt om på.

Oversettelsen er ikkje spesielt god. (Mitt eksemplar er eit førehandseksemplar og dei plar ikkje vere korrekturlesne, sjølv om dette ikkje er spesifisert på omslaget mitt. Eg håper verkeleg dette er fiksa i den endelege utgåva.) Det kan sjå ut som om teksten omtrent er original, berre at skrivemåten er endra frå dansk til norsk, og enkelte særord er bytta ut. Til dømes står ordet «forbundethet». Altså! Det heiter då gudsjammerleg «forbindelse» på norsk!

Eg skulle ønske eg las denne boka for sånn eit halvt år sidan, då hadde eg nok likt den mykje betre. Kvifor? Fordi viss du har lest Myrkongens datter av Karen Dionne, så er denne litt overflødig. Historia er ganske lik: jente veks opp isolert frå folk med ein psykisk sjuk og kanskje morderisk far som lev i «harmoni med naturen» og ei mor som ser problema, men ikkje kan gjere noko med det. I motsetning til Myrkongens datter, er ikkje dette ein spenningsroman, det er knapt ein roman. Det er berre ei forteljing, eigentleg. Kanskje den hadde fungert betre som ein skikkeleg skummel og ekkel grøsser? Der det hadde blitt avslørt først heilt på slutten at Carl er død? No berre fantaserer eg, men eg trudde det hadde gjort historia betre og meir interessant for lesarar.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Mars er best» av Lea Marie Løppenthin

Boka er sponsa av Fanfare forlag

Mars er best

Gjendiktet av Amalie Kasin Lerstang.

Eg veit ikkje om det eksisterer statistikk på dette, men eg føler at ungdom les ein god del meir lyrikk og poesi no enn før. Eg opplever i alle fall på jobb at det er jentene på min alder som kjem innom og kjøper med seg diktsamlinger, ikkje dei vaksne. Og det er fint for framtida, synest eg. Poesi er viktig, det speler ei rolle. Det kan få fram kjensler og tankar prosa ikkje alltid klarer. Og ei diktsamling eg vil anbefale i år, er denne danske samlinga her, fint gjendikta av Amalie Kasin Lerstang (ho er forfattar hos Cappelen Damm).

Dette er eit knippe dikt, satt i vår tid og i vårt samfunn. Alle saman uttrykker ei slags ro, ei kjensle av at «det går nok greit, slik er det», samstundes som det rettast eit skarpt blikk mot korleis vi er som menneske. Gjennom dikta dukkar nokre av dei same metaforane opp fleire gonger, og skaper ei heilhet i samlinga. Språket er muntleg, ungdommeleg og fullt av ord og uttrykk eg fajtisk ville brukt sjølv. Her er mange kulturelle og ikkje minst litterære referansar til andre verk, verk det lyriske eg-et lar seg inspirere av. Det er veldig fine dikt, veldig såre. Ærleg er eit anna ord eg kan bruke for dei. Dei framstår som veldig ekte, som om dei kjem rett frå hjartet. Og det gjer vel god poesi?

Favorittstrofen min frå diktet oss, som ein smakebit:

og til dere jeg elsker vil jeg nå gjerne si
at når jeg ler så ofte
så er det ikke fordi jeg synes dere er latterlige
i hvert fall ikke latterligere enn jeg selv er
latteren
det er bare smilets måte å bli til lyd på
det er bare smilets måte å bli til lyd på

Fint, hæ? Midt inne i diktsamlinga er det og ei lita kjærleiksnovelle. Og eg kan berre seie det med ein gong, skriv ei bok, Løppenthin! Det er så himla fint. Og om du er usikker på om denne samlinga er noko for deg, så kan du jo tenke at om du likte Milk and honey av Rupi Kaur eller Klokken og sengen av Eline Lund Fjæren, så vil du sikkert like denne vesle diktsamlinga her.

Forlag: Fanfare
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Veien fra Italia» av Anna Grue

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Veien fra Italia

Etter å ha lest ein del krim, litt Ibsen og eit par dokumentarar, hadde eg ein craving for ein skikkeleg kjærleiksroman, og plukka fram dette leseeksemplaret som eg fant på jobb. På omslaget står det at forfattaren kan sine saker, og at det er ei bok som flyt over av kjærleiksforviklingar. Så eg satte i gang, men følte at det var meir forviklingar enn kjærleik det var snakk om, og det skal holde hardt å påstå at dette er ein kjærleiksroman.

Vittoria, ei ung italiensk kvinne, har køyrd frå Roma til København i den vesle fiaten sin, saman med babyen sin, Massimo. Ho er på flukt, og kan aldri sjå seg tilbake. I Danmarks hovudstad flyttar ho inn på eit litt shabby hotell, der ho møter nattklubbservitrisa Conny, som er Vittorias rake motsetning. Dei danner likevel eit nært vennskap, til tross for sine ulikheiter. Når Vittoria får jobb som husbestyrerinne for enkemann doktor Møller, vert kvardagen hennar snudd på hovudet. Ho strevar hardt for å tilpasse seg sitt nye liv som dansk, men oppdager at det er vanskeleg å leve eit godt liv med eit stor hemmelegheit hengande over seg – spesielt når ho nektar å dele den med nokon.

Veien fra Italia er absolutt ikkje den største leseopplevinga mi, men eg satte stor pris på det historiske perspektivet og tidsbiletet i boka, som føltes veldig autentisk. Eg likte og mislikte karakterane om einannan, så slikt sett var desse òg veldig naturleg portrettert. Faktisk trur eg at eg heller hadde elska ein roman om Conny, ikkje Vittoria. Veldig kort oppsummert fant eg boka til å henge midt på treet; nokon vil nok elske den, andre synes den er forferdelig kjedeleg.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Orkansesongen og stillheten» av Anne-Cathrine Riebnitzsky

Boka er sponsa av Font forlag

Orkansesongen og stillheten

Du vil aldri, aldri, i dine villaste fantasiar gjette deg til kva som skjer i løpet av denne romanen. Riebnitzsky kan i alle fall overraske! Kapitla er korte, og det at vi følgjer fleire personer kunne fort gjort det vanskeleg å hengje med, men det fungerer liksom. Du heng ikkje på kanten av stolen i spenning, men du vil likevel kose deg kvart minutt du les.

Presten Monica reiser til Guatemala for første gong på tjue år for å slappe litt av, og kome seg unna sorggrupper, kyrkjemøter, konfirmantar og bekymra foreldre. Ho er ein litt annleis prest, veldig folkeleg, ærleg og menneskeleg. På reisa si, og heime i Danmark, krysser ho mange liv (som igjen kryssar kvarandre, tenk Love Actually/Valentine’s Day). Ein av desse er Beate, advokat og jeger med ei sur kjerring til mor. Ein annan er den Nory, tenåringsjenta frå Guatemala som drøymer om eit nytt liv i USA.

Men karakterane i boka oppdager at alt ikkje blir som ein skulle ønske, og av og til går det nesten for bra. Romanen tek for seg forholdet (ofte turbulent) mellom foreldre og barn; alt vi er villige til å gjere for å beskytte dei, for å kome oss vekk i frå dei (enten det er foreldre eller barn), samstundes som vi er glade i dei. Det er og tema som narkotikasmugling, angst, rådyrjakt (ikkje spør, berre les) og religion. Det høyrest kanskje litt rart ut, men det fungerer knallgodt. Eg storkoste meg med boka, og så velskriven og lettlest som den er, flaug den forbi.

Forlag: Via
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Piken fra Piemonte» av Fioly Bocca

Boka er sponsa av Tiden forlag

Piken fra Piemonte

Leitar du etter ei bok med supefint omslag og rygg til å pynte opp i bokhylla? Ei gave til mor eller datter? Eller bare godt lesestoff til deg sjølv? Look no further! Debutromanen til Fioly Bocca er midt i blinken.

Mora til Anita held på å døy av kreft. Anita veit ikkje kvar ho skal gjere av seg, ho vil gjere alt for å glede mora. Ho skriv lange brev om forloveden og bryllupsplaner (som ho ikkje eigentleg har planlagt), framtidige barn (som heller ikkje er planlagt) og jobben (som det eigentleg ikkje går så bra på). Anita roter seg inn i et nett av små løgner, og kaoset vert komplett når ho møter barnebokforfatteren Arun på ei togreise, og forelsker seg.

Boka inneheld altså ei helt nydelig historie, men fordi den òg inneheld litt for mange setninger på slutten av avsnitta av typen «Å lukke øynene for å slippe å se […] visker ikke ut virkeligheten, men den skyver den et skritt lenger unna.», så går den ikkje heilt til topps hos meg. Men som sagt: ei nydelig historie om forholdet mellom foreldre og barn; ønske om å oppfylle ønska til dei vi er glad i; små, kvite løgner og om å finne ein gnist hos nokon som ikkje er forloveden din. Og likte du Veien til Roma av Mark Lamprell, vil du elske denne boka.

Forlag: Tiden
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Sånn ble det» av Maren Uthaug

Boka er sponsa av Bastion forlag

Sånn ble det

Denne boka handler om Kirsten. Før ho vart danske Kirsten, var ho halvt samiske Risten i Finnmark. Faren Knut tok ho med til Danmark då ho var sju år gamal, og gav ho eit nytt liv i Danmark. Som barn føler Kirsten at ho aldri passer inn, ho hater stemora og kjem med tause demonstrasjonar kvar dag. Ho blir òg kjend med den vietnamesiske flyktningen (som for «praktisk skuld» no heiter Niels), og dei blir bestevenner. Kirsten husker lite frå tida i Noreg, og har ingen kontakt med mora før 20 år etterpå. Og så viser det seg at ingenting eigentleg var slik Kirsten trudde.

Boka er ikkje direkte lettlest, men det er likevel ei spenning der som dreg deg vidare når det kjenst litt trått. Det er ei ærleg, rå historie med mange såre menneske (som for mange nok vil bli for ærleg). Ikkje forvent noko fluff når du les denne boka, det er ikkje ei kose bok. Det er ei av dei bøkene ein ikkje les fordi historia er vakker – men fordi den er godt fortalt og kanskje litt viktig.

Forlag: Bastion
Utgivelsesår: 2014