Natur

Sitat

«Heim: ei vandrehistorie» av Hallgeir Opedal

Skrive for framtida.no

Hallgeir Opdedal er ein utflytta odding som no bur i Oslo, og jobber som journalist. Er han fortsatt odding? Han har jo trass alt budd lenger i Oslo enn i Odda, men Odda er vel fortsatt «heime»? Slik starter prosjektet med å skulle krysse landet og skrive om turen. Ideen er litt vag, for det handler ikkje bare om sjølve gåturen, men òg om den filosofiske ideen om ein heim. Så Opedal snører på seg skoa, og legg i veg. Han har ein viss idé om kor lang tid det vil ta og kva vegar han skal innom, men bortsett frå det har han ikkje mange mange konkrete planer. Derimot har han mange reglar, som å snakke med alle han møter. Og å ta omvegar når han kan, for om ein går lenge nok kjem ein fram dit ein skal.

Apropos omvegar, er eigentleg heile boka ein stor omveg; ei historie om ein gåtur, smekkfull av digresjonar rundt turen. Historia inneheld mange underlege karakterar (som mannen som konstant sender e-post for å pirke på grammatikk, semantikk og detaljar) og morsomme anekdoter, båe frå fortida til Opedal og ting som hender han undervegs. I tillegg til sjølve reisa og mykje historie frå områdene han vandrar gjennom, byr han mykje på seg og sitt. Sånn sett er boka ein liten godtepose til patriotar og elskarar av noregshistorie. (Underteikna lærte i alle fall mykje nytt.)

Til å skulle handle om å gå frå Oslo til Odda, er det ikkje akkurat overvekt av sjølve turen mellom dei ulike stadane. Det kunne gjerne vore ei dobbel eller tredobbel så tjukk bok for min del, om vi hadde fått med litt fleire skildringer av vandringa i det norske landskapet. Det er ein merkeleg kombinasjon av sjangrar; vi får litt reiseskildring, litt sjølvbiografi, litt historie, litt essay. I tillegg er teksten er litt oppstylta og stiv, samstundes som den er litt slapt redigert, og det kjennest ut som om ei runde til hos redaktøren kunne vore ein god idé. Så sjølv om boka er lesverdig, klarer ikkje Opedal heilt balansegangen som trengs her, og resultatet vert midt på treet.

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«Isen» av John Kåre Raake

Leseeksemplar

Raake er ein av forfattarane bak filmar som Bølgen og Skjelvet, og hans første roman har det same preget: ekstreme natursituasjonar og klimaendringar. Han kan nok absolutt å skrive filmmanus og lage gode skjermopplevingar, men som romanforfattar vert eg ikkje vidare imponert over formidlingsevnene. Plottet er ikkje dårleg, men det burde heller ha blitt vist på skjerm enn publisert som bok.

Når faren ber Anna følge hans gamle venn og vitskapsmann på ein ekspedisjon til Nordpolen, klarer ikkje Anna å takke nei. Ho er tidlegare spesialsoldat (som om dette gir erfaring til å lede nokon til Arktis?), og blir motvillig med. Dermed set Anna Aune og Daniel Zakariassen kursen mot Nordpolen i ein liten luftputebåt. Men ganske tidleg inn i turen og ankomsten, ser dei eit naudbluss. Dei følgjer det, og finn ein kinesisk leir, full av døde kinesarar; nokon må ha drept dei, og vedkomande er enno på frifot på isen.

Boka er delt opp i 93 kapittel, noko som gjer boka lettlest og auker tempoet. Men inndelingane er ikkje heilt logiske for meg, og tempoet varierer; når det skjer mykje og du får store mengder info, går handlinga for raskt, medan det ellers går evig sakte. Språket er generelt hakkete og ujamt, og det er ein floskelfest utan like. Her er fullt av klisjeer («fortell gudene dine planer», «veien til helvete er brolagt med gode intensjoner») og snodige bilete («som en istapp faller fra en takrenne», «snødd bloddråper»), og innimellom desse er det malplasserte brot av fakta og underlige detaljer. (Dei fleste veit korleis dei opner ein boks med joikakaker, vi treng ikkje skildringa av korleis ein stikk fingeren gjennom ringen på toppen og opner lokket.)

Handlinga og plottet er ok, men det er rett og slett ikkje ei særleg god skildring av eit eigentleg spennande miljø, og dei to hovudpersonane er vanskelige å like. Det kan nok fungere på film, men i bokform blei det ganske så svakt. Flashbacks til dømes, fungerer godt i film. I bokform ville ein nok berre ha fått eit tilbakeblikk, men Anna her har faktiske flashbacks.

Apropos Anna, så er det veldig kult at Raake har valt ein kvinnelig ekssoldat til protagonist. Men så blir det litt teit igjen når vi får vite at livet til Anna er utan meining etter at hennar sexy, franske legekjærast (som ho knapt kjende) døydde. Kom igjen, ville ein mannleg spesialsoldat ha gitt opp karriera si fordi ein kvinneleg bekjent han hadde eit forhold til døydde? (Og så bør nokon fortelle Anna/Raake at brunkrem høyrer til i ansiktet, det er ikkje noko kvinner bruker for å jevne ut solskille på armane.) Anna tenker på et tidspunkt at ho «spiller i en dårlig detektivserie», og det er jaggu ikkje langt frå sanninga.

Forlag: Gyldendal
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«Storebjørn» av Odd Harald Hauge

Leseeksemplar

Svalbard: på ein måte norsk, men på ein måte ikkje. Russland har alltid vore interessert i området, men Noreg sikra seg øyene då Russland var midt oppe i revolusjonane sine. Dette isødet har alltid vore interessant politisk, historisk og militært, og konspirasjonsteoriar (som plottet i denne boka jo på sett og vis er) er nesten alltid god lesning. Ei anna bok med liknande tema (som eg òg likte godt) er Om hundre år er allting gjemt av Per Arne Totland.

Martin Moltzau har pensjonert seg frå livet som eventyrer (vi møter han òg i boka Everest), og jobber no som guide på Svalbard, der han lar styrtrike amerikanarar få oppleve eit glimt av livet i den iskalde villmarka. Denne turens turistar er ein amerikansk familie: mor, far og vaksen datter, som skal bruke turen på å styrke banda seg i mellom. Familien vil veldig gjerne sjå den forlatte russiske gruvebyen, Pyramiden, men dei er ikkje dei einaste med kurs dit. Og når første kapittel blir avslutta med spørsmålet «Hva kan vel gå galt?», så veit ein jo at det aller meste definitivt vil gå galt.

Utan å avsløre så altfor mykje, så vil eg seie at det ikkje er mange av desse menneska som er spesielt flinke i jobben sin. Så nedlatande og arrogant Moltzau er, trur eg ikkje at han burde vere i eit serviceyrke, spesielt ikkje eit med så mykje nærkontakt over lengre tid. Og kven gløymer at dei har ein ekstra pistol når dei vert skutt på og er tomme for ammunisjon? Ingen av karakterane her er spesielt sympatiske (sjølv om dei er velskildra og levande), så det er ikkje heilt lett å heie på nokon av dei. Eg les gjerne bøker med lite likandes hovudpersoner, men eg trur ikkje det er hundre prosent tilsikta her.

Av og til kan det bli litt vel mykje «is og snø, snø og is, is og snø», men elles er språket ganske så godt! (Og det er vel ikkje så mykje anna å skildre i det arktiske landskapet.) Boka er lettlest og spennande, og handlinga skyt fart frå første side. Det er ikkje ofte eg les thrillarar uten ein psykologisk tvist; dette er ei bok med action berre for actionen si skuld. Og sjølv om det er ganske «beint fram»-underhaldning, er det ikkje ei historie ein gløymer med det første. Romanen er full av historie og interessante perspektiv. Veit du for eksempel kvifor Longyearbyen heiter akkurat det? (Eg gjer!)

Eg har alltid hatt lyst til å reise til Svalbard, sjølv om ei relativt detaljert skildring av korleis ein kan bli drept av ein isbjørn kanskje har minska lysta bittelitt. Uansett er boka absolutt å anbefale, uansett om du har lese den første boka om Martin Moltzau eller ikkje! (Eg hadde det ikkje, og følte ikkje at eg gikk glipp av noko vesentleg.)

Forlag: Kagge
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«Heim» av Johan B. Mjønes

Leseeksemplar

Eg er heilt satt ut. Dette var ein verkeleg intens og rørande roman. Eg hadde så utruleg vondt på slutten, eg måtte lese ferdig, men eg ville ikkje at boka skulle ta slutt og eg hadde så utruleg vondt. Det var tårer i auga, og eg klarte ikkje anna enn å sjå for meg den snille onkelen min, lenka til en rullestol og med et djupt ønske om å ikkje vere til bry. Han har òg hender som har levd.

Jørgen Heim ligg på sjukeheimen og det er hans siste døgn. Timane vert telt ned ved hjelp av pleierane sin journal. Han er dement, full av smerte og lengsel. Han glir inn og ut av rommet på sjukeheimen og oppveksten sin på garden Heim. Minnene tek han tilbake til ein barndom som den yngste sonen, brått ein ungdom som odelsgut og eit liv som bonde. Det er vonde minner, gode minner. Han angrer på noko, er stolt av andre ting. Jørgen Heim har ikkje levd noko ekstraordinært liv, han er ikkje ein ekstraordinær mann – men han er eit godt menneske, inkludert alle sine feil og mangler. Og tida hans renn ut.

Det er ei hypnotisk og treffande historie. Perfekt om du likte Om dyr og syn, Begynnelser eller Stoner. (Kanskje vi kan kalle denne boka ein slags kombo av alle tre?) Måten teksten runder seg sjølv, gjentar seg utan å bli kjedeleg, gir litt meir kvar gong, skaper eit portrett av Jørgen, det er fantastisk godt. Den er rett og slett fantastisk god, og Jørgen Heim kjem til å leve med meg ei stund. Dette er noko av det beste innen norsk litteratur for året, og det er synd fleire ikkje har oppdaga denne perla. Dette burde jo vore både Brageprisnominasjon og Bokhandlerprisnominasjon. Og herregud, eg har tårer i auga medan eg skriv omtala mi. (Mjønes, slutt å bland deg opp i tårekanalene mine på denne måten. Men fortsett med å skrive bøker.)

Sitat

«Tjenestepiken til Omicunlé» av Rita Indiana

Eg veit ikkje heilt kor eg skal starte med å fortelje om denne boka. Eg var ikkje noko fan. Vanligvis er eg veldig glad i slik «sær» litteratur, men dette blei for rart, sjølv for meg. Kor mykje eg faktisk kan fortelje om den, er eg òg litt usikker på, for eg veit ikkje heilt kor mykje eg sjølv forsto … Her må eg faktisk lene meg til vaskelappen bakpå (noko eg sjeldan gjer) og anmeldelsane på omslaget (noko eg omtrent ALDRI gjer), for det var stort sett det eg sjølv fekk med meg.

Vi er i Den dominikanske republikk i 2034, og vi møter Acilde. Ho er no hushjelp for Esther «Omicunlé» Escudero, rådgiver for presidenten. Acilde er ei ung jente som har brukt livet sitt på å prostituere seg for å tene penger til eit kjønnsskifte. No har ho endeleg moglegheita til å tene penger nok, for det finnest ei sprøyte med noko kalla «rainbow bright», som fikser biffen.

Dette dekker ca første halvdel av boka. Resten av boka er litt meir uklar. Tida og dei ulike plotta blir miksa saman, og det er så vanvittig mange namn (og det er ekstra vanskeleg når det er namn ein er ukjend med), og vi raser gjennom handlingane. Det er mykje om naturkatastrofer og politikk, kunst og rasisme. Sånn sett har Jon Rognlien i Dagbladet eit poeng når han kaller romanen «en karibisk storm av ord», for det var litt som ein vill storm: overveldande, overraskande og fullstendig kaotisk.

Forlag: Solum Bokvennen
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Begynnelser» av Carl Frode Tiller

Leseeksemplar

Okei, alle har vel fått med seg denne, men om du ikkje har det, høyr på meg: les denne boka. Det er ei ytterst menneskeleg historie. I tillegg til Terjes liv, får vi tonnevis av informasjon og refleksjon rundt naturen, både i Noreg og på verdsbasis. Som for eksempel kva rett vi menneske har til å ødelegge naturen, slik vi held på med no i ei rasande fart. (Sjølv om naturen vil klare seg fint, det er oss og dyra vi gjer han uleveleg for.)

Boka starter med at Terje (ein trøndersk miljøverner) ligg på sjukehuset, og han har nettopp tatt sitt eige liv. Mora og systera krangler, som dei alltid gjer. Ekskona er på veg. Han trur han kanskje kan høyre dei, men kvifor ser dei ikkje på han? Terje sitt liv blir oppsummert, frå slutt til start. Han døyr, men før det har han levd. Deler av livet har vore uuthaldeleg trivielle og vanlege, og andre deler har vore så ekstreme og uvanlige, og vi opplever det stykkevis og delt. Frå døden i vaksen alder, bakover til minner frå ungdommen og barndommen.

Boka trekk deg inn, og du blir liksom litt sugd fast. Menneskenaturen og den faktiske naturen, kasta saman i ei knallgod historie. Det burde vere kjempefeil å lese ei bok som går «baklengs», men det fungerer så bra. Eg sitt igjen med så mange spørsmål, som fortsatt svirrer rundt. Kvifor fikk vi berre vite om dei delane vi fikk vite om? Kva med alle dei andre store hendingane vi veit har hendt, kvifor var ikkje dei viktige nok? Absolutt leseverdig, absolutt ei fantastisk bok. Bokmeldingane lyg ikkje, det er ei av dei beste bøkene frå 2017.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Carl Frode Tiller finn du HER.

Sitat

«Ishavspirater» av Frida Nilsson

Leseeksemplar

Ishavspirater var kanskje den mest omsnakka barneboka fra i fjor, og fikk strålande anmeldelser. Den blei samanlikna med bøkene til Astrid Lindgren (Nilsson er svensk), og det er absolutt ikkje rart. Det er same type bok: ei farefull ferd, lojalitet, vennskap, modige barn over heile linja. Ikkje at det er ein Lindgren-kopi, men det er i same tradisjon.

Alle veit om ishavspiratene, og alle barn veit å passe seg for dei. Historiene om Hvithodes pirater som kidnapper barn og tvinger dem til å jobbe i gruven sin, men ingen trur egentlig på det. Det er jo berre eit eventyr? Det er i alle fall Siris oppfatning, helt til veslesystera vert tatt. Siris far er veeeeeldig gammal, og ho forstår at om det skal vere eit håp å få systera tilbake i live, må ho reise sjølv. Reisa gjennom Ishavet no på vinteren er livsfarleg i seg sjølv, om ein ikkje i tillegg er ei lita jente utan noko anna enn lojalitet og enorme mengder mot på vei for å utfordre den farligaste piraten i riket.

Det er et skikkelig vilt eventyr, som passer like bra for barn som for voksne! Eit par twist and turns her og der, og noko som er skikkelig fint: vaksne som kan innrømme feil og gjere sitt beste for å ordne opp. Eg synest det er ganske sjeldan at vaksne er så sårbare (foran barn) i barnebøker. Dei er enten onde eller heltar, eller kjempekjedelige. Apropos, veldig lite i denne boka var kjedelig. Den er knallgod!

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«The Dry» av Jane Harper

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Dette var ei bok eg hadde gleda meg stort til. Det har jo vore vårens snakkis på krimfronten (i tillegg til Størst av alt), kanskje litt overraskande? For det første er det ein heilt ukjend forfatter si debutbok, og handlinga skiljer seg ikkje ut på noko stort vis. Krim er ikkje den sjangeren eg les mest av, og når eg først les krim treng eg at den er skrytt skikkeleg masse av. For eksempel vart Beathe Solberg veldig imponert. Så eg kasta meg uti det… og vart kjempeskuffa.

Who really killed the Hadler family? Det er det store spørsmålet. Adrian Falk kjem tilbake til byen han vart jaga ut av for å delta i begravelsen til barndomsvennen Luke Hadler. Begravelsen er trist på ein ganske anna måte enn forventa, for Luke er mistenkt for å ha drept kona og det eine barnet sitt før han tok sitt eige liv. Falk jobber eigentleg med økokrim, men lar seg overtale av Lukes foreldre og den lokale politimannen Raco til å hjelpe til med ei uoffisiell etterforskning – for kva kan ha fått Luke til å gjere dette? Eller kva kan Luke ha gjort for å framprovosere dette mordet? Og kan det ha tilknytning til Ellie Deacon, jenta dei var så nære med i ungdommen, som døde brått og la igjen ein lapp som kasta mistanke på Falk?

No skal det seiast at dei som har skrytt av den (som eg har sett) har lest den norske omsetjinga, så det kan jo vere ein faktor? Eg likte tittelen så godt, og såg for meg å kunne skrive noko artig om at «tittelen var så passande, fordi skildringane var så gode at eg vart støvete og tørr i munnen», men nei. Eg kan ikkje seie at eg følte meg spesielt inne i boka på noko som helst tidspunkt. Historia fanga meg berre ikkje. Krimplottet var sånn sett ganske bra, uforutsigbart og truverdig, men eg vart ikkje engasjert verken eine eller andre veien. Så ja, dette er eigentleg ikkje ei krimbok eg ville anbefalt personleg, men ein som stort sett berre les krim ville nok sette meir pris på den.

Forlag: Little, Brown
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Myrkongens datter» av Karen Dionne

Éin kommentar

Boka er sponsa av Juritzen forlag

Dette er ein utruleg original thriller. Eg trur eigentleg ikkje eg har lest noko liknande. Då tenker eg spesielt på plottet, for språket er slik det er hos dei fleste spenningsbøker – helt ok, men ikkje noko utprega. (Denne boka blei utgitt tidlegare enn planlagt, kanskje det er derfor korrekturen er litt slapp? Men der omsetjinga sviktar, er det lett å forstå kva originalteksten må ha vore – og den er god.) Språkleg er det beste skildringane av oppveksten til Helena, utan tvil.

Handlinga er lagt til den nordlege midtvesten, Upper Peninsula i Minnesota. Den rå og krevande naturen som dekker mesteparten av området er fantastisk godt skildra og atmosfæra heng igjen i heile boka. (Det er nesten så lufta vert litt fuktig av myr og tåkefull der ein sit og les!) I dette miljøet vaks Helena opp som einebarn. Faren var indianer, og ho kjenner naturen som si eiga bukselomme. Å finne spor, jakte på bjørn, lage medisinar, flå dyr; alt er innanfor hennar komfortsone. Hytta ho vaks opp i var primitiv, utan straum og toalett. Ikkje at Helena tenkte noko over dette før ho vart tolv år gamal og forsto kvifor ho og mora budde åleine med faren: dei var fangane hans. Då ho var fjorten år gamal, vart mora til Helena kidnappa av Jacob Holbrook. Helena ender opp som resultatet av utallige valdtekter.

Historia startar med at Helena, no 27 år gamal, høyrer på radioen at Jacob Holbrook – «Myrkongen» – har drept to vakter og rømt frå fengselet han sona straffa si i. Fengselet er merkeleg nok ikkje langt i frå heimen deira. Panikken jager gjennom henne og ho henter dei to døtrene ho har, livredd for at han skal ta ein av dei eller begge to. Ho forstår at ho må fortelje ektemannen om dette tidlegare livet sitt, men politiet slår henne på målstreken. Ektemannen Stephen tek døtrene til foreldra sine. Helena bestemmer seg for å ta opp jakta på faren, for ho er sikker på at politiet aldri vil klare å spore han opp. For ho er langt i frå redd for faren sin, sånn eigentleg. Faktisk er ho veldig glad i han, synest mest synd på han. I sine eigne auge var han ein god og omsorgsfull far, og ho slit med å sjå han som det monsteret alle – inkludert hennar eiga (og no avdøydde) mor – påstår at han er.

Boka er kjempespennande! Helenas jakt på faren er verkeleg noko nytt. Sjølv om spenninga daler litt når vi høyrer om Helenas oppvekst i «hytta» og det ikkje er «spennande» i tradisjonell forstand, så er likevel barndommen hennar så utruleg spesiell og interessant å lese om. Alle naturopplevingane, indianarkulturen og eit barns syn på hennar psykopat av ein far – det er så drøyt bra. Skildringane er nakne, tidvis brutale, men alltid truverdige.

Midt i blinken for alle fans av Flink pike, Bak lukkede dører og så vidare. Det er berre å byrje å lese!

Forlag: Juritzen
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Dam» av Claire-Louise Bennett

Éin kommentar

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Denne boka gir ordet «kritikerrost» ei ny meining. Den har fått så mykje skryt, og nytt opplag er allereie på vei. Og den er berre nokre veker gamal! Det var anmeldelsen i VG som gjorde at eg skaffa meg eit leseeksemplar, for kor høgt anbefalt kan eigentleg ei bok vere?

Dette er debutboka til Bennett. Debutbøker er alltid spennande. Dei er ofte så utruleg gjennomarbeidd, for forfattaren har gjerne jobba med den i årevis medan ho eller han venta på å få den publisert. Denne boka verkar det derimot som om Bennett berre har stått opp ein dag, skjenka seg ein kopp te og rabla ned. Og høyr-høyr: DET ER EIN GOD TING. Teksten flyt så lett, verkar så lite tvungen, så munnleg og naturleg.

Boka handler om ei kvinne som lever i einsemd på den irske landsbygda. Ho knyt seg til naturen og forsvinn liksom inn i den. Alt det vi kanskje ser om viktig i liva våre, viskar ho nesten heilt ut; kven ho er, mannen ho har eit forhold til, utdanninga si, karriera si. Alt er vagt og gøymd godt. Heile boka er berre mange – både korte og lange – tankestrøymar, om absolutt alt mogleg; om det enkle livet denne kvinna lever, eit skilt som er blitt satt opp, ein middag ho ikkje ville ete, ein fest ho planlegger ned til minste detalj. Eg trur det skjer noko med veldig isolerte menneske, eit eller anna endrar seg. Bennett får fram denne endringa, ein slags desperasjon. Etter kva er ikkje like lett å setje fingeren på, men noko er det.

Dette er ikkje ei bok du berre kan bla gjennom, du må lese den. Du må lese kvart einaste ord. Du må lese alle dei små teikna på sorg, panikk, sinne, og alle situasjonane – små eller store – som frustrerer, overvelder og opprører. Den pirrer og provoserer, men mest av alt pirker den i nysgjerrigheita mi. Det er noko meir her, noko eg heilt sikkert har gått glipp av.

Eg absolutt elsker det norske omslaget! Originalboka er heilt blå med enkel kvit skrift foran (for dei som vil lese på engelsk), og den er fin nok den, men sjå på det her da! (No er jo eigentleg alle bøkene til Pelikanen forlag så utruleg skjønne.)

Forlag: Pelikanen
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Poesiar: Etter Henrik Wergeland» av Jon Fosse

Poesiar

Dette er eit ganske interessant prosjekt. Jon Fosse fikk ei stor interesse for diktinga til Wergeland etter å ha flytta inn i Grotten, der Wergeland i si tid budde. Fosse noterte mykje i margen om dikta han las, og skreiv så desse sjølvstendige dikta med Wergeland sin poesi som utgangspunkt. Dette er, for å sitere vaskelappen, «skrift over skrift». Vidare står det bakpå at «Det er noko frå Wergeland i alle dikta som her er samla, hulter til bulter, frå fleire dikt i eitt dikt, mykje i eit dikt, lite eller nesten ingenting i eit anna».

Sjølv har eg ikkje eigentleg lese noko av Wergeland, så eg har ikkje noko omgrep på kor mykje som er inspirert, nesten rett avskrive eller berre småplukk; Men at her er nasjonalromantiske trekk, er det i alle fall ikkje tvil om. Det er norsk natur, det er kjærleik, det er død. Alt er så flott og vakkert. Det som gjer dette ganske kult, er at det meste er skrive i modernistisk form.

Eg skal ikkje skryte på meg å ha forstått alt innhold frå perm til perm, men det er etter mitt syn ikkje så mykje djupareliggande meining bak desse dikta. Dei er derimot veldig fine og hyggjeleg lesing, og som sagt; eit interessant prosjekt. Og det er vel i hovudsak det, eit kunstnerisk og litterært prosjekt, meir enn faktisk litteratur til å lese som kos. (Og så er det mykje strofer i parentes! Parentes i litteratur, spesielt sjølvstendige setningar og delar, er noko eg er veldig for. Det må seiast.)

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Ildbarnet» av S.K. Tremayne

Boka er sponsa av Font forlag

Ildbarnet

Så dette er den fyrste påskekrimmen min i år. Eg las den forrige boka til forfattaren (unnskyld, den anonyme, kjende forfattaren som skriv under pseudonymet S.K. Tremayne), og eg seriøst elska den. Igjen har ho (eller han) skrive ein skummel roman med utgangspunkt i små barn og overtro. Og for å sei det sånn, den skuffa absolutt ikkje.

Denne thrilleren handler om Rachel Daly. Ho har nettopp gifta seg med den litt eldre David, ein arving til eit svært gods i Cornwall. Rachel var sjølv ganske fattig under oppveksten, og synest det er overveldande å skulle bestyre eit stort og gamalt gods, spesielt når ho heile tida føler ho vert samanlikna (og samanliknar seg sjølv) med Davids avdøde kone, Nina. Nina døydde i ei gruveulykke for kun halvanna år sida, og Rachel vert ganske stressa når hennar nye steson, Jamie, fortel at han drøymde om Rachel, med mykje blod på henda. Betre vert det ikkje når draumen hans ser ut til å bli sann, og Rachel finn forstyrrande brev åtteåringen har skrive til mora – som han er overbevist om at er i live.

I heile boka er det ei nedtelling til den komande jula, som vil vere toårsdagen for Ninas død. Det er ein stor del av drivkrafta (bortsett frå dei utruleg urovekkande handlingane som skjer, naturleg nok). Spesielt med tanke på at Jamie forteller Rachel at ho vil vere død innen første juledag. (Og blodet fraus til is i årene og alt det der.) Og herregud, måten miljøet og naturen i Cornwall er skildra! Det er så utrulig godt gjort, ein ser heile greia for seg og historia berre flyt!

Viss du har lest Istvillingene, så MÅ du berre få med deg denne òg! (Og har du ikkje lest Istvillingane, må du seriøst gjere det! Creepy greier, altså.)

Forlag: Font
Utvgivelsesår: 2017

Fleire bøker av S.K. Tremayne finn du HER.

Sitat

«Gaven» av Ellen Vahr

Éin kommentar

Boka er sponsa av Aschehoug forlag

gaven

Bøker som vert nominert til bokhandlerprisen er stort sett verdt å få med seg, og spesielt interessant vert det jo når desse bøkene attpåtil er debutbøker. Det er vel det ein enkelt og greitt kan kalle ein brakdebut?

Gaven handler om Anne Brannfjell, Noregs mest kjende «kloke kone», og hennar historie; frå ein fattig oppvekst på ein husmannsplass i Vardal, til livet som ettertrakta klok kone i Christiania på 1800-talet. Og sjølv om det kanskje var noko vi visste frå før, var livet i fattige Noreg slettes ikkje lett, og reisa til Anne er beintøff. (For eit kvinnfolk!) Ho måtte motgang, båe frå enkeltmenneske, frå presteskapet, doktorer og den norske lov, i tillegg til å bli svikta av ein mann ho stolte på. Eg vil verkeleg ikkje avsløre for mykje av handlinga, men eg kan love at handling er det nok av!

Eg slit litt med å forstå nøyaktig korleis det var å vekse opp i så fattigslige kår, men denne boka skildra det godt. Det fine med nærleiken ein får i småkår, framandgjeringa og einsemda ein kunne oppleve i dåtidas byer. Kor avhengig ein eigentleg var av einannan og miljøet rundt seg, og kor raskt alt kan falle i frå kvarandre dersom noko ikkje går etter planen. Boka set eit lys på kor viktig det er å følgje sin eigen veg, uansett kor vanskeleg det kan verke der og då. Ein må våge å gjere det ein veit er rett, sjølv om det gjer vondt. Og det er kanskje idealistisk, men noko må ein tru på? Kvifor skal ein ellers gidde noko?

Boka kan samanliknast med Eplehagen av Marianne Storberg og typ «norske serier». Den er kjempefin,  rørande og ikkje minst velskriven. Og at den er basert på ekte mennesker (med unntak av to), med den historia, er nok til å gi meg gåsehud. Eit relevant spørsmål er jo om dette er årets julegavetips til mor, bestemor, tante, kone? Jepp!

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Lakse-enka» av Ingrid Bjørnov

Lakse-enka

Eg må heilt ærleg innrømme at eg tok feil av denne boka. Veldig feil. Eg kjøpte den billeg, og ville eigentleg berre lese den for å bevise for meg sjølv at den var like uforskamma som eg trudde den var. Eg trudde den skulle vere skarpare i språket og meir angripande på ein mann som «elskar laksen bittelitt meir enn kona». (Eg trudde og at boka var ny, men den er visst frå 2007.) Men den var bare artig. Den var faktisk bare kjempemorosam å lese. Den var rett på sak, ærleg, humoristisk, frekk og eg kunne kjenne meg att i fleire av skildringane om maktbalansen – terrorbalansen – i eit forhold.

Den var ei fryd å lese, og eg storkoste meg med den. Så om du vil ha noko å flire av når du les sjølv, eller du vil kjøpe den som ei fresh gave til ein sportsfiskar, er det nettopp det du bør gjere – kjøpe den.

Forlag: Vega
Utgivelsesår: 2007