Asia

Sitat

«The Girl Who Came Out of the Woods» av Emily Barr

Leseeksemplar

I fjor leste eg The One Memory of Flora Banks av denne forfattaren, og eg absolutt elska den. Eg hadde håpt å like denne like godt, men eg blei litt skuffa. Ikkje fordi boka var veldig dårleg, men fordi vaskeseddelen bak lovte meg noko anna enn det boka faktisk var.

I følge baksideteksten skulle denne boka handle om Arty, som har vokse opp i eit hemmelig matriarki i en indisk skog, og samfunnet blir no trua av ein pest, og ho må oppsøke det moderne samfunnet for å skaffe hjelp. Det «hemmelige matriarkiet i en indisk skog» viste seg å vere ei gruppe 7-8 hippiar som bur i ein privat skog og sjefen i gjengen er tilfeldigvis Arty si mor, og dei har berre budd der i ca 20 år. (Eg hadde håpt på ein faktisk uoppdaga, kvinnekultur i ein faktisk avskoren del av India.) Resten av boka handler om Arty sin oppdaging av den nye verda, og eit plutseleg liv som #thegirlwhocameoutofthewoods når ein fyr ho møter på fortel heile livshistoria hennar til Instagram. Ho må finne onkelen sin i England, og får streng beskjed av mora å ikkje gå ned i kjelleren til besteforeldra, om ho finn dei.

Delen med kjelleren gjer boka meir spennande, men ellers vart eg litt skuffa. Forfattaren prøver å trekke fram farer med sosiale medier, men eg synes ikkje forsøket er heilt vellukka. I tillegg blir det litt useriøst når ho blander inn ei Bollywoodstjerne. Det er altså ikkje den beste boka der ute, men forfattarens debut bør absolutt lesast!

Forlag: Penguin
Utgivelsesår: 2019

Fleire bøker av Emily Barr finn du HER.

Sitat

«Isen» av John Kåre Raake

Leseeksemplar

Raake er ein av forfattarane bak filmar som Bølgen og Skjelvet, og hans første roman har det same preget: ekstreme natursituasjonar og klimaendringar. Han kan nok absolutt å skrive filmmanus og lage gode skjermopplevingar, men som romanforfattar vert eg ikkje vidare imponert over formidlingsevnene. Plottet er ikkje dårleg, men det burde heller ha blitt vist på skjerm enn publisert som bok.

Når faren ber Anna følge hans gamle venn og vitskapsmann på ein ekspedisjon til Nordpolen, klarer ikkje Anna å takke nei. Ho er tidlegare spesialsoldat (som om dette gir erfaring til å lede nokon til Arktis?), og blir motvillig med. Dermed set Anna Aune og Daniel Zakariassen kursen mot Nordpolen i ein liten luftputebåt. Men ganske tidleg inn i turen og ankomsten, ser dei eit naudbluss. Dei følgjer det, og finn ein kinesisk leir, full av døde kinesarar; nokon må ha drept dei, og vedkomande er enno på frifot på isen.

Boka er delt opp i 93 kapittel, noko som gjer boka lettlest og auker tempoet. Men inndelingane er ikkje heilt logiske for meg, og tempoet varierer; når det skjer mykje og du får store mengder info, går handlinga for raskt, medan det ellers går evig sakte. Språket er generelt hakkete og ujamt, og det er ein floskelfest utan like. Her er fullt av klisjeer («fortell gudene dine planer», «veien til helvete er brolagt med gode intensjoner») og snodige bilete («som en istapp faller fra en takrenne», «snødd bloddråper»), og innimellom desse er det malplasserte brot av fakta og underlige detaljer. (Dei fleste veit korleis dei opner ein boks med joikakaker, vi treng ikkje skildringa av korleis ein stikk fingeren gjennom ringen på toppen og opner lokket.)

Handlinga og plottet er ok, men det er rett og slett ikkje ei særleg god skildring av eit eigentleg spennande miljø, og dei to hovudpersonane er vanskelige å like. Det kan nok fungere på film, men i bokform blei det ganske så svakt. Flashbacks til dømes, fungerer godt i film. I bokform ville ein nok berre ha fått eit tilbakeblikk, men Anna her har faktiske flashbacks.

Apropos Anna, så er det veldig kult at Raake har valt ein kvinnelig ekssoldat til protagonist. Men så blir det litt teit igjen når vi får vite at livet til Anna er utan meining etter at hennar sexy, franske legekjærast (som ho knapt kjende) døydde. Kom igjen, ville ein mannleg spesialsoldat ha gitt opp karriera si fordi ein kvinneleg bekjent han hadde eit forhold til døydde? (Og så bør nokon fortelle Anna/Raake at brunkrem høyrer til i ansiktet, det er ikkje noko kvinner bruker for å jevne ut solskille på armane.) Anna tenker på et tidspunkt at ho «spiller i en dårlig detektivserie», og det er jaggu ikkje langt frå sanninga.

Forlag: Gyldendal
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«64» av Hideo Yokoyama

Leseeksemplar

Thriller frå Japan – har du vore borte i det før? Eg vil tru dei fleste svarer nei. Men her er altså ein kjempetjukk kriminalroman frå øya. Og eg kan seie det med ein gong: den er veldig, veldig god. Eg vil seie det er meir ein roman om ein politimann og eit utsnitt av hans liv (som inkluderer personlege problem og ein cold case), enn ein klassisk thriller eller krim. Ikkje at det gjer boka mindre verd å lese, men det er greit å ha notert seg bak øyret.

Mikami er nyleg blitt pressedirektør, etter å ha jobba i årevis som etterforsker. Etter å ha formidla ei avgjerd om anonymisering som journalistane fann uakseptabelt, blir det fullt kaos på den vesle politistasjonen. Mikami er eit pliktoppfyllande menneske, og begynner å leite etter grunnen for anonymiseringa. Der graver han med eit uhell fram informasjon om ei fjorten år gamal kidnappingssak. Han blir gripen av saka han så vidt var borte i, for hans eigen datter er for tida forsvunnen – og ingen veit om ho har stukke av eller er kidnappa.

Språket er flytande og godt, og omsetjinga til Tara Ishizuka Hassel er ikkje noko anna enn imponerande. Eg trur korrekturleseren var litt sliten på slutten av denne mursteinen, for der dukkar det opp litt språkleg rusk (det heiter uventet, ikkje uforventet), han/ham-feil og eit par mellomrom er borte. Det er ikkje mykje, men det skjemmer litt, spesielt når resten av språket er så ypperleg. Det er for øvrig mange japanske namn å holde styr på, men det går stort sett greitt. Og om du blir usikker, er det eit personkart bakerst i boka.

Som thriller er boka ganske annleis, for her er veldig mykje handling og skildringar rundt sjølve plottet. Plottet er for øvrig ekstremt godt, akkurat passe fortetta med akkurat passe mengde lause tråder. På baksida står det at ingen leser kan spå tvisten, og det må eg seie meg eitt hundre prosent einig i. Den kom så brått, og gav så mykje meining, og ikkje minst heva den boka til eit eige nivå. Som thriller er boka som sagt ikkje den mest typiske, men som roman og bok i si heilhet, er dette veldig god litteratur. Mykje – og veldig lesbar – bok for pengane!

Forlag: Kagge
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«Arr» av Auður Ava Ólavsdóttir

Leseeksemplar

Dette er faktisk den første boka eg har lese av Ólavsdóttir, sjølv om eg har skjønt at ho har gitt ut fleire bøker som er omsette til norsk. Og gjett om eg har planer om å lese dei to andre! Dette var ei skikkelig god bok. Ei ganske kort bok, men kvalitet over kvantitet. (Sjølv om det heller ikkje står på kvantiteten heller.)

Jónas er ein no litt overflødig mann. Mora Gúdrun har nesten gløymd han, kona Gúdrun har skilt seg frå han, og han har nettopp funne ut av dottera Gúdrun Vatnalilja ikkje er dottera hans. Han har ingen grunn til å leve lenger, og reiser til ein by som pla vere ein flott turistby, men som no er ein ruin etter krig. (Det kan virke som om det er ein stad i Midtøsten.) Der er det ironisk nok ikkje lett å døy, og Jónas sitt perspektiv på ting blir litt – veldig – forandra.

Ein kan kanskje samanlikne det med En mann ved navn Ove (og dermed Forsøk på å være lykkelig), sjølv om dette er mykje meir litterært. Og så er fyren litt mindre furten. Men det er litt den same historia; ein sur og ganske ulykkelig fyr, gidd ikkje meir, men blir vikla inn i andre sine liv, og vipps har livet fått meining att. Denne går jo litt meir inn på større samfunnsproblem (som krig, drap og flyktninger), utan å vere deprimerande. Utruleg flott bok.

Forlag: Pax
Utgivelsesår: 2018

Sitat

«The Vegetarian» av Han Kang

Levende og døde var ei av dei mest skjellsettande bøkene eg las i fjor, og eg hadde planer om å vente med å lese The Vegetarian til den kom på norsk (som den vel gjer i år?), men så dukka den brått opp på pensumet til faget eg endte opp med å ta i vår. Så no har eg nettopp levert 4000 (forhåpentligvis logiske) ord om boka, men det skal eg spare dykk for!

Boka er delt inn i tre delar, og ingen av dei er fortalt frå hovudpersonen, Yeong-hye, sitt perspektiv. Den første delen er frå ektemannen hennar, Mr. Cheong, sitt syn. Det er i denne delen boka Yeong-hye bestemmer seg for å gi opp kjøtt (og alle dyreprodukt, så eigentleg er ho veganer, men The Vegan har liksom ikkje samme schwung.). Andre del er frå svogeren som fortel, og siste del er frå systera sitt synspunkt. (Og eg skal ikkje seie meir om handlinga, for då ødelegg eg litt.)

Romanen har mange lag, alt frå absurd, til provoserande til fint. Det er ein grådig sterk roman om seksualitet, galskap, samfunn, forhold til mat, familierelasjoner og begjær. Det er ei heilt unik bok, totalt annleis enn noko anna eg har lest. Original, knallgod og absolutt lesverdig.

Forlag: Portobello Books
Utgivelsesår: 2015

Fleire bøker av Han Kang finn du HER.

Sitat

«The Rules Do Not Apply» av Ariel Levy

The Rules Do Not Apply (eller Når reglene ikke gjelder på norsk) er kanskje den mest personlege boka eg nokon sinne har lest. Det er ein memoar, ein sjanger nordmenn sjeldan er borti. Vi er liksom ikkje vande med å lese sanne historier om mennesker vi ikkje veit kven er. Eg visste i alle fall ikkje kven Ariel Levy er, og før denne boka gjorde nok ikkje mange her til lands det heller. (Amerikanar ville kanskje visst at ho er ein journalist for The New Yorker.)

Boka starter med slutten. Ariel får besøk av naboane, og aner ikkje korleis ho skal fortelle dei at ho har mista babyen, forholdet er slutt (etter at kona er innlagt på rehab endå ein gong) og at ho må flytte ut av det flotte huset sitt. Ariel fortel om barndommen sin, studietida, starten av karrieren, forholdet til kona Lucy, å bli gravid og å miste barnet. Og mest om det å ha vore mor i tjue minutter, og korleis det endra livet hennar totalt.

For er du ei mor utan barn? Korleis kan du kalle deg ei mor, når alle då spør om babyen din? Babyen din som døde, etter ei dramatisk fødsel i femte månad i Mongolia? (Det er faktisk sjukt dramatisk, og du bør absolutt ikkje gå glipp av denne boka.) Ei heilt vanleg dame, eigentleg. Med ei ekstremt vond historie, velskildra og reflektert.

Forlag: Fleet
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«The Sun and Her Flowers» av Rupi Kaur

Leseeksemplar

Eg var veldig begeistra over debuten til Rupi Kaur, Milk and Honey, som eg lås då den kom i fjor. I ettertid er eg ikkje like begeistra for den som eg var då, for der er mange banale tekstar kven som helst skulle skrive. Eg reflekterte litt over dette før eg starta å lese diktsamling nummer to. Altså The Sun and Her Flowers.

I starten var eg redd for at det skulle vere litt av det same her, litt for mykje innsmetta knekk berre for å fylle boka. (For den her er mykje tjukkere enn den førre.) Det begynte litt enkelt, og den første delen var den dårlegast. (Sånn i tilfelle du har tenkt å gi opp, er det faktisk verdt å fullføre!) Her er eit lite dikt eg likte ekstra godt:

i have survived far too much to go quietly
let a meteor take me
call the thunder for backup
my death will be grand
the land will crack
the sun will eat itself

– the day i leave

Styrkene i boka er uten tvil dei lange dikta (som er innramma), dei var verkeleg flotte. Dei inneheld strofer som

and I lost myself to him
he took and he took
wrapped me in the word special
until i was so convinced he had eyes only to see me
hands only to feel me
a body only to be with me
oh how he emptied me

Kaur fortsetter med dei feministiske dikta, lyrikken om sjølvskading, sjølvelsking, kroppspositivisme og vennskap. Her tek ho det likevel eitt hakk lengre, og blir meir politisk. Spesielt tek ho for seg flyktningssituasjonen, og bruker mora si som eksempel (som innvandra til Canada frå India saman med ektemannen):

what if
there isn’t enough time
to give her what she deserves
do you think
if i begged the sky hard enough
my mother’s soul would
return to me as a daughter
so i can give her
the comfort she gave me
my whole life

Illustrasjonene er nydelege, og noko av det som gir boka form. Ho er så flink til å illustrere dikta sine, og det blir brått litt meir personleg. Og apropos personleg, dikta er treffande for kanskje alle unge jenter. (Det er ei faen så brutal verd, altså.) Eg avslutter ei ganske så tynn omtale med ei anbefaling og eit ganske omfangsrikt dikt (metaforisk, altså):

yes
it is possible
to hate and love someone
at the same time
i do it to myself
every day

Forlag: Simon & Schuster
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Rupi Kaur finn du HER.

Sitat

«En by som Alice» av Nevil Shute

Leseeksemplar


«Bokhandlerfavoritt» står det på framsida; ein god, gamal klassiker. Og som (eks-)bokhandler kan eg jo seie at boka er god. Favoritten min blir den kanskje ikkje, men den er absolutt velskriven. Det er ei skikkeleg typisk bok for si tid, med mykje detaljer (som eigentleg ikkje er naudsynte, men berre oppretthalder ei atmosfære), historie, karakterer og som ikkje fokuserer så mykje på det indre. Hovudpersonen i denne boka er nemleg ikkje fortellaren, så det aller meste vi får vite om henne er annenhåndskunnskap.

Før eg forteller litt om handlinga, vil eg berre sei at starten er vilt forvirrande. Det er mykje forklaring av datoer, slektninger, teknikaliteter og slikt. Endå verre blir det når både Jean (som er hovudpersonen vår) har ei mor som òg heiter Jean, så du mister heilt oversikt. Dei første sidene oppsummert: James McFadden satte opp sitt testamente før andre verdskrig, og siste i rekka til å arve var ungjenta Jean Paget. No er vi komne til 1950, og testamenteksekutoren (jeg-fortelleren) Noel Strachan får beskjed om at McFadden er død. Strachan finn ut at alle andre i arverekka – unntatt Jean – er døde, så han kontakter henne.

Jean har altså plutseleg blitt ei veldig rik, ung kvinne. Og det fortener ho då òg, etter alt ho opplevde under andre verdskrig. Ho var i Malaya då krigen braut ut, og saman med ei rekke andre kvinner vart ho sendt rundt om i landet til fots i fleire år, då ingen leirar ville ta i mot dei. Dei fleste av desse kvinnene (og borna deira) døydde. Jean gløymer aldri hjelpa dei fekk av ein australsk mann, som vart korsfesta (ja, korsfesta!) for å ha stole ein kylling til kvinnene. Vel, Jean bestemmer seg for å bruke av sin nye formue til å reise ned til Malaysia (tidlegare Malaya) for å bygge ein brønn til dei som hjalp henne. Når ho er der, får ho vite at den australske mannen, Joe, ikkje døydde. Jean veit at ho må sjå han igjen, og reiser til Australia for å finne han.

Dette er utan tvil ei romantisk bok, sjølv om eg ikkje vil kalle det ei kjærleikshistorie. Det er mest av alt ei bok om ei sterk kvinne. Og det er basert på ei ekte sterk kvinne, som faktisk leidde ein slik gjeng av kvinner rundt om i Asia (men det var på Sumatra, ikkje i Malaya).

Om du har lest trilogien om Old Filth av Jane Gardam, trur eg nok denne boka vil falle i smak òg.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017 (1950)

Sitat

«Mann, tiger» av Eka Kurniawan

Leseeksemplar

Skjønnhet er et sår er et jækla mesterverk, så eg var veldig spent på denne. Den er mykje tynnare, og ganske annleis – men samstundes veldig lik. Skrivestilen (eller oversettelsen frå engelsk) er kliss lik, og eg trur eg kunne gjetta meg til kven forfattaren var sjølv om eg ikkje hadde visst det. Det er noko leikent, eventyrlig og direkte i språket. Kurniawan er ikkje redd for korkje forskjønningar eller råskap i teksten sin.

Mann, tiger starter med eit mord. Det er likevel langt i frå ein krimroman. Anwar er blitt drept av Margio. Men kvifor skulle den unge og litt sjenerte guten drepe den mykje eldre mannen? Det gir ikkje meining for nokon i den vesle landsbygda. Men for leseren vil det snart gi meining, for Kurniawan ruller opp ei historie som starter med Margios foreldres ungdomstid. Her er kjærleikslause ekteskap, vonde oppvekster, klasseskilnader og utroskap. Det er liksom indonesisk folklore, og handler om ein mann som trur han har ein tiger i/med seg.

Det vert ganske dramatisk til tider, og morsomt, og småtrist og ulidelig vondt. Det er noko med språket til den indonesiske forfatteren som berre skaper eit nytt univers (eller opnar eit ukjent eitt for oss stive vestingar) og krever den heile og fulle merksemda til lesaren. Og like sterkt som eg anbefalte Skjønnhet er et sår, kan eg anbefale denne.

Forlag: Pax
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Eka Kurniawan finn du HER.

Sitat

«Midnattsrosen», «Den italienske jenta» og «Engletreet» av Lucinda Riley

I Midnattsrosen tek Lucinda Riley oss med til India, til svære gods i England og filmbransjen. Så langt som eg i skrivande stund er komen i forfatterskapet til Riley, er dette den beste boka hennar, by far. Historia er ganske truverdig, med mange overraskingar undervegs – faktiske overraskingar.

Rebecca Bradley, den kjende amerikanske filmstjerna, er for tida på eit ganske slitent og gamalt gods i England for å spele inn ein film. Det går ikkje lang tid før inderen Ari Malik dukker opp for å finne ut kva som hendte med grandonkelen hans. For omkring åtti år sidan var oldemora hans, Anahita, sterkt knytta til godset og eigaren av det. Ho fekk eit barn, men har alltid nekta å tru at barnet døydde. Etter Anahitas død, har Ari bestemt seg for å oppfylle hennar siste ynskje, at Ari skulle finne ut kva som skjedde med son hennar.

Boka er full av oppveksten til Anahita i India og seinare England, omveltingane samfunnet opplevde rundt fyrste verdskrig, kulturkræsj, rasisme, kontrastar, drama og forbudt kjærleik. Den er faktisk ikkje så verst, spesielt på lydbok.

I skrivande stund har eg lest 1-3 av De syv søstre, Midnattsrosen og Engletreet av Riley frå før. (Desse innlegga er slengt sammen etter utgivelsesdato.) Og eg har faktisk likt alle dei fem overraskande godt, men Den italienske jenta er det største klisset eg har vore borti. Herregud, det var ei skikkeleg smørje.

Rosanna er elleve år då ho møter Roberto Rossini for første gong. I dagboka si sver ho på at ho skal gifte seg med den snart-berømte operasangeren. Etter ei anbefaling frå Roberto, byrjar ho med sangtimar, og etter mange år med hardt arbeid ender ho opp i Milano, på La Scala. Og der er Roberto. Resten av boka er fylt av familiedrama, sorg, opprør, røyndommar og ikkje minst kjærleiksforviklingar. Og det er skikkeleg overdrevent, dramatisk, uoriginal og tja, lite truverdig. Dette er for ordens skyld ei bok Riley skreiv då ho var yngre, under pikenamnet sitt, Edmonds. Så konklusjonen er at ho har definitivt blitt ein betre skribent med åra.
Eg har faktisk høyrt denne på lydbok (for den krever null hjernekapasitet å følge med på), og innspillinga var skikkeleg dårleg. Det var noko med stemma til innlesaren som minte meg om ein åtte år gamal gut, og så var det ein slags talefeil som frustrerte meg grenselaust.

Engletreet har eg faktisk òg hørt på lydbok, heile tjue timar. Det er sånt som gjer meg nervøs, tanken på å skulle fokusere og hugse nesten eitt døgn med berre lyd. Men det gjekk overraskande greitt! Historia hadde så få karakterer og få store hendingar, at det gjekk ganske fint å følgje med likevel!

Dette er ei familiefortellings, som starter i «feil ende»: Greta Marchmont skal feire si første jul på familiegodset på mange år. Ho var i ei bilulykke for mange år sidan, og då ho vakna opp etter eit langt koma, hugsa ho ingenting av fortida si. Men denne jula, når ho er ute og spaserer og finn grava til sin treårige son, kjem enkelte minner tilbake, og David, vennen hennar som har passa på henne i alle desse åra, hjelper henne å fylle inn hulla.

Vi blir fortalt ei storarta historie om ein uvanleg familie, som likevel har sine ordinære problem, frå krigen slutter til åttitallet: kjærester som svikter, utenomekteskapelig graviditet, uuttalt kjærleik, pliktkjensle og skuffelse, psykiske problem og rampelyset.

Det er verkeleg ei god bok, og eg storkoste meg med den. Den er litt annleis enn dei andre bøkene hennar, synest eg. Går det an å seie at ei Lucinda Riley-bok minner meir om Kate Morton enn Lucinda Riley??

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: Midnattsrosen (2014), Den italienske jenta (2015), Engletreet (2015)

Fleire bøker av Lucinda Riley finn du HER.

Sitat

«The Guest Cat» av Takashi Hiraide

Denne vesle japanske romanen er vel eigentleg ein sjølvbiografisk roman. Eg må innrømme at den ikkje er like rørande og vakker som eg forventa. (Eller kanskje eg las den på feil tidspunkt i livet, eller gjekk glipp av noko vesentleg. Eg gråt i alle fall ikkje der eg vanlegvis ville ha grått.)

Romanen handler om ein japansk forfatter og kona hans, også ein skribent. (Akkurat som Hiraide og kona hans. Rart, det der!) Forholdet er ganske trått, heilt til nabokatten, Chibi, begynner å dukke opp på dagleg basis. Til slutt er katten meir fastbuende enn gjest, men dei gjer eit poeng av at dei ikkje lokker på katten, løfter på ho og slikt. Det skjer noko med dynamikken mellom dei to (no tre) som er ganske spesiell. Heilt til det endrar seg på nytt.

Det er ein veldig liten og fin roman, men eg trur altså at eg gjekk glipp av noko. Kanskje det hadde vore betre om eg las den på norsk? Eg anbefaler likevel alle som liker små perler å gi boka ein sjanse, for det tek ikkje lang tid å lese henne ut.

Forlag: Picador
Utgivelsesår: 2014

Sitat

«Skjønnhet er et sår» av Eka Kurniawan

Éin kommentar

Boka er sponsa av Pax forlag

Denne romanen har tatt meg med storm! Herregud, for ein lesefest dette skulle vise seg å bli. Etter berre femten sider skjønte eg at denne ville dytte seg oppover og sikre seg ein plass på topp 10-lista mi over gode bøker. Dette er verkeleg ein unik og spinnvill roman, og den tvinger meg til å bruke opp nesten alle dei gode vendingane mine på ein gong. Ikkje la deg lure av omslaget (som kanskje er verdens finaste??), for dette er ikkje ein typisk historisk dameroman.

Eg bruker jo vanlegvis ikkje sitere anna enn frå diktsamlinger i omtalene mine, men her må eg faktisk gjere to unntak. Eitt for å vise den klare og tydelege samfunnskritikken, og eitt for å vise den hysteriske, mørke og drøye humoren i boka.

Det fins ingen verre forbannelse enn å føde ei pen jente i en verden full av menn som oppfører seg like avskyelig som kåte bikkjer.

Det er ein fabel-aktig (og fabelaktig!) roman, du må liksom berre akseptere alt som skjer, sjølv det som er heilt fysisk umogleg. Alt kan sjåast på som metaforer, myter, og som sagt er ikkje samfunnskritikken lagt skjul på.

Boka starter med at ei vakker prostituert, Dewi Ayu, står opp frå grava etter å ha vore død i drøyt tjue år. Men det er ikkje poenget med boka, eller historia. Sjølve boka er knytt saman meir som anekdoter som blander seg saman, med historier frå livet til Dewi Ayu, menneska rundt henne, døtrene som kjem, menna som forelsker i henne og døtrene. Bakteppet er Indonesia under andre verdskrig, japansk okkupasjon, og så – pang! – fredstid for fyrste gong på evigheter i landet. Her er store politiske omveltningar, men hovudsakleg er det dei små hendingane i «vanlege folk» (om nokon i denne romanen kan kallast det) sine liv som er skildra.

For tjueen år siden hadde hun dødd tolv dager etter å ha født ei heslig lita jente, så heslig at jordmora som hjalp henne, ikke kunne være helt sikker på at det virkelig var et spedbarn, og trodde kanskje det kunne være en klump med dritt, ettersom hullet hvor en unge kommer ut, og hullet hvor dritt kommer ut, bare er to centimeter fra hverandre.

Og slik går det altså slag i slag! Sprelsk som fanden, og ikkje redd for å vere direkte. Det er burlesk i bokform, og eg absolutt elsker det. Skråblikket Kurniawan setter på menneske, samfunn, og ikkje minst kvinner i ein mannsdominert verden, er praktfullt. Akkurat som språket. (Boka er forresten ikkje omsett direkte frå indonesisk, men frå den engelske utgåva, Beauty is a wound, og etter å ha lest litt i den, kan eg seie at Hedda Vormeland sitt språk er hakket morsommare enn den engelske versjonen.) Men ja, dette er ei spektakulær bok!! Eg trur absolutt alle med bittelitt humor i kroppen vil kunne storkose seg med denne herlige boka.

Forlag: Pax
Utgivelsesår: 2016

Fleire bøker av Eka Kurniawan finn du HER.

Sitat

«Tilbake til Mandalay» av Rosanna Ley

Boka er sponsa av Bazar forlag

I fjor kom Rosanna Ley med Safranhuset på norsk, og det var ein av dei beste feelgoodromanane eg las i 2016. Den var så utruleg godt skildra, og fekk meg skikkelig gira på etnisk matlaging. I vår kom bok nummer to (på norsk), Tilbake til Mandalay. Endå litt tjukkare, og enda litt betre.

Eva Gatsby restaurerer og sel antikvitetar, og drømmejobben blir endå betre når sjefen hennar ber henne dra til Mandalay og to andre byer i Myanmar/Burma for å møte kontakter og kjøpe nokre gjenstandar. Eva vert ganske så oppspilt, for ho veit at bestefaren budde der i mange år som ung mann. Når han får vite at Eva skal til «gamlelandet», sender han med henne ein skulptur som skal leverast tilbake til kvinna han elska, Maya. Eva finn Maya ganske så enkelt, og møter òg barnebarnet hennar, Ramon. Ho vert dratt inn i ein korrupt del av kunst- og antikvitetsverdenen, der både pengar, rykte og ære står på spel.

Det er ei fantastisk skildring av ei eksotisk, dramatisk, vakker og farleg reise. Måten Ley klarer å skildre omgjevnadane, naturen, maten, kulturen og historia på, er heilt vanvittig. I fare for å høyrast ut som ein klisjé, kjennest det faktisk ut som om du er i Mandalay. Både bakteppet og plottet er kjempefint og truverdig. Det er heile 440 sider, så det kjennest (heldigvis) ut som om boka aldri skal ta slutt.

Det er ei varm og nydelig historie om kulturmøter, familieband, kjærleik, tilgjeving og historie. Eg kan tilrå denne minst like høgt som eg anbefalte Safranhuset i fjor.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Rosanna Ley finn du HER.

Sitat

«Håndbok for flyktninger» av Vegard Sæteren

Boka er sponsa av Flamme forlag

Dette er debutboka til Vegard Sæteren, og for ein debut! Det er sjeldan eg har lest ei diktsamling som balanserer så hårfint mellom alvor og vill humor, men det kan sjå ut som om Sæteren berre leikar seg gjennom heile teksten.

Blant anna er her mykje bruk av kjente eventyr, sanger og rim med ein liten (eller stor!) tvist. Her refererast det til norsk folkelig litteratur både opp og i mente. Og det er så utruleg artig! Både eg og Jonas (som las samlinga før meg) lo høgt, og vi kan begge skrive under på at dette er humor. Som diktet om Gubben og gamla og diktet om Tre små kinesere, fantastisk fin gjendikting! Men dei er veldig lange, altfor lange til å gjengi her. Så kva med dette:

dere er sikkert slitne
bare det å
omadressere aviser
vaske ut av huset
ringe strømleverandøren
og pumpe opp gummibåter

dere måtte kanskje leie en oppbevaringsboks til alle tingene?

legge perifere naboer til på facebook og snapchat
love å holde kontakten

Det drypper jo av sarkasme! Dette er det første diktet i del to, «avslapningsøvelser». Altså, sjå kor ærleg bekymringa verker i første linja og så blir det jo berre mindre og mindre seriøst. Som om det å omadressere eit avisabonnement var noko av det verste med å flykte frå krig. Vi klarer å trekke ein parallell her, folkens? Utan at eg skal legge ord i Sæteren sin munn, så kan vi jo reflektere litt over kor overflatisk omsorgen vi har for flyktningar er. Og dette er jo den typen ting vi sjølv må gjere når vi skal flytte, kor sjølvopptatte er det mogleg å bli? Eg kan jo fortsette å vise denne fantastiske demonstrasjonen av kor altfor bra vi nordmenn har det:

en gang
holdt jeg på å bli spist
av en ulv
jeg var ute og løp i skogen
med en
følelse av
at den var rett i nærheten

så forferdelig

det er vondt å leve med

Dette er ei så dagsaktuell diktsamling som ein får. Aktuelt som faen, faktisk. Du kan finne framandfrykt, kritikk av byråkratiet, korte dikt og lange dikt, humor, alvor, og eit ønske om å hjelpe. Her er rett og slett litt for ein kvar smak. Det einaste eg har å utsette på samlinga, er kanskje den raude tråden. Den blir til tider veldig tynn (hehe), sjølv om den innimellom er tjukk som eit rep, spesielt i del åtte, «dikt i jeg-form». Alt i alt er det absolutt eit godt knippe dikt – og ein fantastisk debut – så eg trur eg runder av med «vaskelapp»-diktet:

kanskje dere kan dra tilbake dit dere kom fra?

det er
litt vanskelig

det er
litt vanskelig for oss
også

Forlag: Flamme
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Sjasminsøstrene» av Corina Bomann

Boka er sponsa av Cappelen Damm

Corina Bomann skuffer aldri! (Ho er av og til litt slapp med korleis ho ruller ut nøsta på slutten av boka, men det er ikkje tilfelle her.) Ho er ein av dei absolutt beste innan sin sjanger, og korleis folk kan synes at Lucinda Riley er betre, forstår eg berre ikkje. Då er Bomann, Santa Montefiore, Rosanna Ley, Gill Paul og Dinah Jefferies mykje betre, alle saman. (Alle har jo si eiga meining, men dette er no ein gong mi.)

Etter at forloveden hamner i koma, reiser Melanie ut til villaen på landet der bestemora og oldemora driv eit motemuseum. For å få henne på andre tanker, ber Hanna – Melanies oldemor – Melanie om å hjelpe henne å rydde ut på loftet. Etter kvart som Melanie rydder seg gjennom dei gamle eskene med oldemora sine minner, fortel Hanna henne om livet sitt. Korleis ho vart kidnappa av menneskehandlarar i heimlandet Vietnam, tvangsprostituert i Hamburg og forsøket hennar på å flykte frå det fæle livet ho plutseleg hadde. Ei reise som strekk seg frå Asia til Europa og tilbake, frå fattigdom til rikdom og fram og tilbake, gjennom første verdskrig og den andre, og som førte henne inn i moteverdenen.

Bøkene til Bomann er jo alltid gode, og veldig lettleste. Det er berre å hoppe inn i dei, og nyte! Verkeleg ei kosebok! Denne er stappfull av drama, historie, deilig atmosfære og eit velskildra plott. Absolutt lesverdig, uansett om du er på stranda eller sit på sofaen under eit pledd i haustkulda.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Corina Bomann finn du HER.

Sitat

«Den engelske piken» av Katherine Webb

Boka er sponsa av Gyldendal Norsk Forlag

Eg har venta med å lese denne boka til den kom i pocket, for å fullføre samlinga mi. No skulle eg ynskje eg ikkje hadde bygd opp forventingar i eit år, for eg er bittelitt skuffa over denne boka. Eg har absolutt elska dei andre bøkene eg har lest av Katherine Webb, men denne nådde ikkje heilt opp hos meg.

La meg berre byrje med å seie at bakteppet og atmosfæren i denne boka er fantastisk. Det er nok det beste med heile greia, i tillegg til dei sterke kvinnene, då. Ørkenen og femtitallet er verkeleg vidunderleg skildra, og det er som ein film. Likevel manglar det noko, ein slags driv. Eg klarer ikkje engasjere meg heilt i historia, og det irriterte meg litt. Og så er kapitla alt for lange.

Dei sterke kvinnene eg nevnte ovenfor, er Joan og Maude. Mesteparten av handlinga er lagt til Joan si reise til Oman i 1958, då ho som nyutdanna arkeolog reiser dit i håp om å få grave litt rundt og sightsee. Det er dessverre ikkje like lett i eit konservativt muslimsk land, og Joan vert skuffa. Men alt er ikkje forgjeves, for ho får møte Maude Vickery, det store førebilete hennar. Ho har heile livet sett opp til denne eventyrlege føregangskvinna, og klarer med litt om og men å utvikle eit vennskap med den gamle kvinna. Men Maude er ei ganske bitter gamal dame, og har heilt andre planar for den unge venninna si enn Joan forstår.

Det tek litt for lang tid før det faktisk skjer noko dramatisk (bortsett frå det Joan finn ut om forloveden sin, det var ein god – om enn liten – twist!), men som ein enkel historisk roman er boka kjempefin. Den kan minne litt om bøkene til Erica James, der vennskapet mellom unge og eldre er sentralt.

Forlag: Gyldendal Norsk Forlag
Utgivelsesår: 2016

Fleire bøker av Katherine Webb finn du HER.

Sitat

«Levende og døde» av Han Kang

2 kommentarar

Boka er sponsa av Pax forlag

Eg må innrømme at eg var litt nervøs for å begynne på boka; eg var bekymra for at den skulle vere for innvikla, for historisk, for politisk. Men du og du, som sidene berre fauk, og historia flaut av gårde for eiga maskin. Noko så magisk! Korleis kan eit så grusomt tema (Gwangju-opprøret i 1980) – så blodig, råtnande og livlaust – skildrast så poetisk som dette?

Boka er delt opp i seks delar (pluss ein epilog), som alle har ulike vinklar. I den første delen, Ungfuglen (1980), er fortalt at Dong-ho, ein unggutt som jobbar på eit slags likhus. Mengda lik aukar kvar dag, men likevel finn han ikkje vennen sin, Jeong-da. Denne delen er skriven i du-form, og det er som å vere vitne til noko overnaturleg som snakkar til eit menneske; som gjenfortel historia hans til han. Det er sterkt, det er dramatisk. I del to, Svart pust (1980), skjønar vi kvifor: det er Jeong-da som snakkar – eller rettare sagt sjela hans – medan han klamrer seg til den døde kroppen sin. No skal eg ikkje avsløre resten av boka for deg, så eg skal oppsummere kort ved å seie at dei neste fire delane og epilogen handler om korleis menneska blei påverka av opprøret i ettertid, fleire tiår etter. (Epilogen verkar forresten veldig sjølvbiografisk.) Det handler om tortur, om sensur, om demonstrasjonar.

Det er så mange perfekte setningar i denne boka: Hvis en sjel har forlatt kroppen, hvordan kan den så åpne øynene og se på oss? Hallo, prøv å fortelje meg at denne setninga ikkje sug deg inn!? Romanen brettar seg liksom ut for deg, og boka opnar seg (pun intended). Enkelte delar gjer fysisk vondt å lese, så gode er bileta Han Kang har skapt. Det er så gripande! Boka vil kreve litt av menneskelegdomen din, den vil kreve mykje av intelligensen din og litt av samvitet ditt, men det er så verdt det. Hurra for slik skrivekunst!

Forlag: Pax
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Han Kang finn du HER.

Sitat

«Silkehandlerens datter» av Dinah Jefferies

Boka er sponsa av Vigmostad & Bjørke

I sommar har eg satt meg som mål å lese mange romanar med handling frå andre land, og sidan «dameromanar» er min guilty pleasure (kan ein kalle det guilty pleasure når eg konstant skriv om slike bøker her på bloggen?), vart eg ikkje skuffa når eg oppdaga kor mange av årets utgivelser som har handling frå eksotiske land. Denne historia er frå Vietnam, frå då franskmennene hadde kontrollen i landet. Femtitallet, altså. Og tilfeldigvis den historiske epoken eg liker best.

Nicole har aldri heilt kjend seg heime i familien sin. Ho er halvt fransk, halvt vietnamesisk. Mora hennar døydde i barsel med henne, og faren og storesystera Sylvie klandrar henne for det, på sitt eige vis. Nicole ser like fullblods vietnameser ut som mora, medan Sylvie har dei franske trekka til faren. Ho veit ikkje heilt kor ho høyrer heime. Når faren trekk seg ut av bedrifta si, gir han alt til Sylvie, medan Nicole berre får ein gamal og nedlagt silkebutikk. Nicole føler seg blodig urettferdig behandla, men det er ikkje dette som verkeleg øydelegg forholdet til faren og systera – det er det ho ser den kvelden under ballet.

Dei første nitti sidene tenkte eg at dette kom til å bli ei kjempekjedeleg bok, som ikkje var original på ein flekk. Det var berre ei einsam jente som kjende seg utanfor og så forelska seg. Men på side 96 forandra alt seg (men ikkje gjer noko så teit som å lese den sida først). Vidare utvikla det seg ein dramatikk, og det var verkeleg ei velskriven historie.

Eg har nettopp lese dei to fyrste bøkene av De syv søstre av Lucinda Riley, og tenkte fleire gonger at «bakgrunnshistoriene» i bøkene med fordel kunne vore sine eigne romanar. Og tenk, så fikk eg akkurat det eg ville ha i denne! Ein historisk roman utan hopping mellom to generasjonar – noko så sjeldan i desse dagar. Så om du har tenkt i samme baner som meg, at den historiske delen av Rileys romanar er dei beste, så er denne boka verkeleg noko du ikkje vil gå glipp av.

Forlag: Vigmostad & Bjørke
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«I gode og onde dager» av Gill Paul

Éin kommentar

Boka er eit førhandseksemplar frå Aschehoug forlag

Etter å ha lest mykje original engelsk litteratur i det siste, følte eg at eg ville ha noko lettare å lese på. Basert på omslaget tenkte eg at dette ville vere noko eg berre kunne dykke ned og forsvinne i. Og eg kan helse og sei at boka raskt sugde meg inn. Og så er det så deilig at når ei bok først gjer det, så er den sånn fem hundre sider lang og det kjennest som om den aldri skal ta slutt.

Handlinga i romanen er basert på ekte historie: Under fyrste verdskrig møtte den nest eldste dottera til den russiske tsaren ein soldat ho forelska seg i. Ho pleide han som sjukepleier etter at han blei skada ganske tidleg under krigen. Dei utviklar raskt varme kjensler for kvarandre, til trass for at han er eit stykke under hennar stand. Gill Paul skriv sjølv at denne boka tek for seg kva ho ser for seg hendte etter revolusjonen i 1917, då ho ikkje kunne få seg til å tru at soldaten Dmitrij svikta storfyrstinne Tatjana.

Eit av dei store spørsmåla i europeisk rojale historie har jo vore om Anastasia overlevde (sidan liket av henne blei funne mykje seinare, då ho blei begravd på ein annan stad enn resten av familien). Denne boka tek utgangspunkt i den same idéen: Kva viss Tatjana overlevde, takka vere Dmitrij? Vidare byggjer Paul romanen opp med oldebarnet til Dmitrij, Kitty Fisher, som nettopp har gått frå ektemannen sin og forlatt Storbritannia til fordel for bestefarens hytte i ein skog utanfor New York.

Eg har lest forunderlig lite skjønnlitteratur med handling frå Russland, så eg antar eg kan krysse det av på lista. (I sommar har eg nemleg store planar om å lese mange romanar satt til eksotiske land.) Det er jo eit ganske fascinerande land (og historia om revolusjonen og drapet av tsaren og familien hans har alltid interessert meg), som har røtter både i det orientalske og europeiske. Det er rett og slett eit vanvittig bra bakteppe for romanen. (Og så er det veldig historisk korrekt, nesten overveldande truverdig.)

Til slutt må eg berre legge til at dette var ei fantastisk bok. Om du trur Lucinda Riley er bra, er det berre å gyve laus på Gill Paul: dette er endå betre.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Gill Paul finn du HER.

Sitat

«Old Filth»-trilogien av Jane Gardam

Den fyrste boka i trilogien, Old Filth, er nyleg omsett til norsk, og komen ut på Gyldendal, under tittelen En ulastelig mann, med eit heilt anna omslag. (Eg absolutt elskar desse grafiske omslaga! Dei er så pene og forlokkande, og skrik liksom «KJØP MEG!»). Eg kjøpte og las bøkene på engelsk, fordi eg ikkje kunne vente med å lese heile trilogien. Kollegaene mine og andre bokbloggarar har anbefalt den fyrste såpass sterkt, at eg berre slo til.

Den fyrste boka om Eddie Feathers, heiter Old Filth og har gitt namn til trilogien. Old Filth er og namnet til Eddie, eller i alle fall kallenamnet hans. Han er no blitt ein gamal mann på cirka 80, og er ei levande legende (sjølv om mange ikkje har fått med seg at han fortsatt er i live). Opphavet til kallenamnet er suksessen han gjorde som advokat i Hong Kong. FILTH står nemleg for Failed In London Try Hong Kong. Sjølv om han er ganske populær, godt likt og velkjent innan jussen, har han få venner og er ganske isolert. Familie har han heller ikkje mykje av, då han er ein «Raj orphan», altså eit barn fødd i utlandet under Emperiets tid, og så sendt til ein fosterfamilie i England, og deretter kostskular (dette er heilt faktiske greier). Etter konas død har han isolert seg ganske kraftig, og er i villreie om veien vidare.

Historia om Eddie Feathers er skildra med ein slik varme, ein slik menneskelig innsikt at det er nesten ikkje til å tru. Skrivestilen er så personleg, men samstundes så objektiv og allvitande, og minna meg svært om korleis John Steinbeck skriv, spesielt i East of Eden. (Eg er heilfrelst på Steinbeck, så frå meg er dette eit stort kompliment!)

Bok nummer to, The Man in the Wooden Hat tar for seg Betty – den avdøde kona til Filth – si side av historia og samlivet deira. Betty har nemleg ei heilt eiga fortid og notid. Ho er som Filth ein «Raj orphan», var kodeknekker under andre verdskrig og forelska seg i ein anna mann eit par timar etter at ho forlova seg med Filth. Eddie Feathers er jo skildra som ein ganske distré, tilbaketrukken og nøktern type – som ser på seg sjølv som emosjonelt skada. Mykje av det han fortel i den fyrste boka, får vi her Bettys perspektiv på desse (og langt i frå alt er heilt slik han framstiller det) og ein heil del nye bitar av samlivet deira.

Historia er rørande, velskriven og direkte menneskeleg. Den tek for seg korleis vi mennesker kjenner begjær for motstridande ting, sårer menneska vi føler lojalitet over og kor vanskeleg det kan vere å gjere det rette.

Boka kjem forresten på norsk i haust. Denne her er meir lettlest på engelsk enn Old Filth var, men dei norske omsetjingane skal visst vere ganske gode, så det er berre å velje heilt fritt kva språk du vil lese dei på.

Den tredje og siste boka i trilogien, Last Friends, tar utgangspunkt i Terry Veneering – Old Filth sin rival på omtrent alle måtar. Vi får jo vite ganske tidlig i dei andre bøkene at Betty Feathers og Terry Veneering har hatt noko på gang for omtrent alltid. I tillegg hadde Terry ein ganske annleis oppvekst enn dei andre karakterane i bøkene, då han vaks opp ganske fattig i nordre del av England.

I denne boka blir alle trådane knytt saman, og du blir òg betre kjend med den litt obskure karakteren Fiscal-Smith. Dette er kanskje den morsomste boka av dei tre, og i alle fall den mest rørande. Eg likte trilogien så godt at eg allereie har bestilt novellesamlinga hennar òg.

Kjapt til slutt: Eg absolutt elska bøkene, og eg spår herved at denne trilogien vil stå att som ein moderne klassiker. Du burde definitivt lese desse bøkene dersom du likar John Steinbeck, Elena Ferrante eller Sophie Starks liv og død av Anna North.

Forlag: Abacus
Utgivelsesår: Old Filth (2004), The Man in the Wooden Hat (2009), Last Friends (2013)