Kjærleik

Sitat

«Animals» av Emma Jane Unsworth

Denne boka vart langlista til Man Booker i år, men kom ikkje med på kortlista. Det skulle då bare mangle, for eg forstår ikkje korleis den er nominert til, eller har vunne, prisar i det heile. Kva er det med denne romanen engelskmenn elskar, som eg ikkje fattar i det heile??

Laura og Tyler er bestevenninner, og har budd saman i årevis. Dei er veldig nære, sjølv om det kan virke som om alt dei gjer er å drikke seg dritings og dope seg saman. Men livet kjem til å endre seg ganske snart, for Laura er blitt forlova med Jim, ein fyr Tyler ikkje kan utstå. Vennskapet byrjar å slå sprekker, og det same gjer forholdet mellom Laura og Jim.

Eg klarer ikkje å like hovudpersonane, spesielt ikkje Laura. Å ha usympatiske karakterar kan jo fungere bra, men då må handlinga og språket veie opp for det – og det skjer ikkje her. Eg synest ikkje boka var så hysterisk morsom som omtalene påstår, for eg blir berre flau på Laura sine vegne, og ikkje på ein god måte. Det er altså på grensa til ukomfortabelt kor irritert og klein eg blir av å lese om kor dumt ho oppfører seg (spesielt når ho veit kor dum ho er, men ikkje tar tak i det).

Unsworth skviser inn nokre god sitat og passasjer mot slutten, som denne: Those drunken indiscretions, how often we mistake them for intimacies. Men så kjem ho drassande med klisjeen om at det vi forelsker oss i hos ein person, er det vi ender opp med å mislike, og det er så uoriginalt. Og då tviler eg; har ho også raska med seg den gode setninga over frå nokon andre? Den passer ikkje veldig naturlig inn. (Ikkje at eg skal skulde ho for plagiat eller noko, men slikt får ein jo til å tvile.) Og mangelen på research irriterer meg. Kor vanskeleg er det å google om dei bruker euro i Sverige eller ikkje? (Det tar deg to sekund, Unsworth, og svaret er nei.)

Alt i alt byr ikkje boka på noko nytt. Ingen nye tema, ingen nye problemstillingar. Og utan språket, karakterer eller handling til å halde boka flytande, veit eg ikkje heilt kva som står igjen?

Forlag: Canongate
Utgivelsesår: 2014

Sitat

«Voksne mennesker» av Marie Aubert

Leseeksemplar

Marie Aubert tok det norske litteraturlandskapet med storm då ho debuterte med novellesamlinga Kan jeg bli med deg hjem i 2016. Eg var òg en av dei som vart slått i bakken av kor presise og attkjennelege novellene var. Og sjølv om romandebuten kanskje er mynta på eit litt eldre publikum enn novellene var, er det utan tvil ekstremt godt handverk.

Ida er 40, singel, barnlaus. Og ikkje fordi ho vil det, men det har berre blitt slik. Veslesyster til Ida har no endeleg blitt gravid etter årevis med forsøk og spontanabortar, og spenningane mellom systrene er til å ta og føle på. No er dei på hyttetur saman med familien, og Ida orkar nesten ikkje tanken på å vere rundt dei og føle seg mislukka.

Ved hjelp av eit finurleg og velkomponert språk har Aubert gitt oss ein brutalt ærleg roman om det å vere ufrivllig åleine. I det siste har det vore mange gode romanar om folk som vel å vere single eller å ikkje få barn, og her er eit verdig motstykke. I tillegg til einsemda ho viser fram, blir du konfrontert med søskenrivalisering og desperasjon. Romanen er humoristisk, sår, nærmast ukomfortabelt direkte og full av ein komplisert lengsel.

I tillegg skal det nemnast at Ida er ein ganske fascinerande karakter, på godt og vondt. Ho kjenner seg utanfor i familien sin, og det gjer vel alle til tider. Måten ho oppfører seg på er ofte ganske fæl og irrasjonell, men ein kjenner samstundes på sympati og attkjenning. Ho handler basert på trass, sjalusi eller (feilplassert) lojalitet, og er så stolt at ho føler at ho ikkje kan ombestemme seg. Aubert skildrer nådelaust kor stygge vi kan vere med dei vi er gladast i, og kor kompliserte kjenslene våre for familie er. Og ikkje minst presenterer ho spørsmålet: når blir vi eigentleg vaksne?

Forlag: Oktober
Utgivelsesår: 2019

Fleire bøker av Marie Aubert finn du HER.

Sitat

«Lara Jean»-trilogien av Jenny Han

Alle har vel (uansett om dei vil innrømme det eller ikkje) sett To All the Boys I’ve Loved Before på Netflix? Eg elsker klissete kjærlighetshistorier om ungdommer, og eg er ikkje redd for å seie det. Så då eg fann ut at dette var ei filmatisering av ei bok, kasta eg meg over trilogien. For ja, det er ein trilogi! Og det kjem fleire filmar! (YAY!)

Så bok nummer en heiter det same som filmen, To All the Boys I’ve Loved Before, og er ganske lik filmversjonen. Det er ikkje veldig mange endringar i plottet, og endringane er faktisk positive. Til dømes er Peter og Josh meir sympatiske på skjerm enn papir. Og eg vil nekte for det om det blir nevnt, men filmen er faktisk litt betre enn boka.

Om du ikkje har sett denne herlige romantiske komedien, så er plottet slik: Lara Jean er den mellomste av tre søstre med ein enkefar, og livet blir snudd opp-ned når den eldste av jentene, Margot, flytter utanlands for å gå på college. Verre blir det når dei private kjærlighetsbrevene Lara Jean har skrive (og aldri planlagt å sende) til forelskelsane sine faktisk blir sendt. Endå verre er det at eitt av breva er til nabogutten og Margot sin eks, Josh. Så Lara Jean starter eit falsk forhold til ein annen brevmottaker, Peter, som vil vise eksen sin at han er over henne. Og alt skulle gått ganske greit, men Lara Jean oppdager raskt at det er vanskeleg å skille kva som er falskt og kva som er ekte i eit liksomforhold mellom to venner.

Mykje av poenget med historia er at ein må tørre å ta sjanser på ekte mennesker, og ikkje forelske seg i idealer og idear om menneske. Og som dei fleste bokelskarar, gøymer Lara Jean seg i fiksjon, men her blir ho pressa ut av komfortsonen, og må leve livet, noko som viser seg å gå betre enn forventa. Språket er langt frå det beste og handlinga skrid ganske ujamt fram, men Han klarer likevel å halde tempoet såpass høgt at det praktisk talt er umogleg å legge vekk boka. Det er den typen slukebok som gjer at du ser på klokka og det plutseleg er to om natta. Og så hjelp det veldig på interessa å ha sett filmen, så du treng ikkje vente med å sjå filmen.

Filmen fortsetter halvveis inn i bok nummer to, P.S. I Still Love You, så i starten er det ikkje mange overraskingar her. Eg vil ikkje avsløre så mykje av handlinga vidare (eg prøver å unngå plottblottarar her).  Men eg kan seie såpass at ein av Lara Jean sine drømmetypar dukkar opp att, og ting blir komplisert. Lara Jean må gå frå å vere ei forelska jente til ei kvinne som må tore å be om kjærleiken ho har krav på. Ho slit med å kjenne seg som eit andreval, og må finne ut om ho kan vere i eit forhold der ho kjenner seg nedprioritert.

Den siste og avsluttande boka, Always and Forever, Lara Jean, flytter oss litt fram i tid, til Lara Jeans sisteår på high school. For henne vert året prega av usikkerhet og kaoset ved å få ei ny stemor. College er ikkje langt unna; kan kjæresteforholdet hennar overleve ei såpass stor endring av kvardagslivet? Kan ungdomsforelskinga overleve, eller må ho prioritere si eiga framtid åleine?

Eg vart ganske så forelska i desse bøkene, for det er herlige bladvendarar. Dei er lettleste, men likevel fulle av djupe tema som betyr mykje for mange tenåringsjenter. Jenny Han er ikkje redd for å ta opp og diskutere tema som seksualitet, prevensjon, sjølvkjensle, søskenforhold, lojalitet, oppvekst, you name it. Ho fronter sunne og fullstendig ærlege haldningar om tema alle jenter burde tenke litt på. Om du ikkje har fått med deg bøkene (eller filmen), så bør du hive deg rundt!

Forlag: Scholastic
Utgivelsesår: To All the Boys I’ve Loved Before (2014), P.S. I Still Love You (2015), Always And Forever, Lara Jean (2017)

Sitat

«En kongelig affære» av Gill Paul

Leseeksemplar

En kongelig affære er ei skikkeleg slukebok av ein underhaldningsroman, akkurat slik som dei to andre bøkene hennar: I gode og i onde dager (med utgangspunkt i den russiske revolusjonen) og Kvinner og barn først (med utgangspunkt i Titanic). Den nyaste romanen tar for seg den moderne, britiske kongefamilien, hovudsakleg Wallis Simpson og litt Prinsesse Diana.

Vi får opprulla historia til den berykta Wallis Simpson, sett frå auga til hennar beste venninne, Mary Kirk. Det er ei dramatisk historie om eit djupt og komplekst vennskap mellom to like sterke, men veldig ulike kvinner. Samstundes og vekselvis følgjer vi òg Rachel, som tilfeldigvis er i bilen bak Prinsesse Dianas bil då ho krasjer. Den romantiske helga i Paris får dermed ein brå slutt, men så oppdager Rachel at det er noko som ikkje stemmer med dødsfallet.

Dette er ein roman som er perfekt for fans av Lucinda Riley og Kate Morton, men personleg synest eg Paul gjer det mykje betre. Eg er veldig glad i historie, og utgangspunktet i dei veldig reelle historiene gjer at bøkene hennar har det vesle ekstra. Og igjen klarer ho å overgå forventningane du har til denne typen romanar, og går ikkje i alle klisjé-fallgruvene, som ein lett kunne gjort. Resultatet er ei lettlest, rørande og spennande bok for alle som er interessert i historie; ein rein lesefest for koselege kveldar i haustmørket. Anbefalast heilhjarta!

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2019

Fleire bøker av Gill Paul finn du HER.

Sitat

«The Surface Breaks» av Louise O’Neill

I fjor las eg og elska Hun ba om det av same forfattar, men dette er ei litt anna bok enn den. (The Surface Breaks er ei gjenfortelling av Den lille havfruen. Til info er det kanskje mitt favoritteventyr, så vi operere med skyhøge forventningar her.) Hovudtemaet er fortsatt feminisme, men vert tematisert på ein heilt annan måte. O’Neill viste seg då som ein ekstremt talentfull forfattar som ikkje er redd for å knuse hovudperdsonen (og lesarens) håp og draumar for å gjere historia realistisk. Og så kan ein jo snakke om kor realistisk ei historie om havfruer kan vere, men så var jo ikkje eventyret opprinneleg like sukkersøtt som Disney-versjonen. I originalen til Hans Christian Andersen opplevde havfrua kjensla av å gå som å få få knivar opp i føttene og døydde i slutten av historia og vart bølgeskum.

No kan absolutt alle i heile verda plottet, så det trengs vel ikkje repeterast. O’Neill fortel akkurat den same historia, men legg fokuset på sterke kvinner og feminisme. Kven har vel ikkje tenkt at det var ganske vilt å ofre heile livet sitt og stemma si for ein mann ein aldri har snakka med ein gong? Ho legg til dømes fram korleis kvinner vert evaluert basert på utsjånad, ho problematiserer skamma ein liksom skal føle for å ete meir enn ein salatbit og kravet om perfeksjon frå patriarkatet.

Om dette hadde vore ein fantasyroman frå scratch, ville det vore mange «småfeil» for eit undervannsunivers, men dette tilgir eg glatt, for O’Neill klarer å legge seg så ekstremt tett opp til originalen, samstundes som ho får fram alle poenga sine. Slik fantasy opprinneleg var; politikk framstilt som fantasi. Boka er velskriven og sterk, mørk og med god driv. Den kan anbefalast til alle som liker eventyr, fantasy, feministisk litteratur eller berre ei god historie.

Forlag: Scholastic
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Louise O’Neill finn du HER.

Sitat

«A Very Large Expanse of Sea» av Tahereh Mafi

A Very Large Expanse of Sea er ein ungdomsroman frå fantasyforfatteren Tahereh Mafi, og den er som eit knyttneveslag i magen. Det er ein kombo av ein søt ungdomsroman og ein politisk kritikk, og ein velskriven ein. Sjølv om handlinga er satt til 2002, kjennest den like aktuell ut som no.

2002. Shirin er dotter av persiske innvandrar, og foreldra sitt mål i livet er eit betre liv for sine to born. Målet er i utgangspunktet fint, men resultatet er at familien flytter omtrent ein gong i året, til eit finare nabolag i ein betre by. For storebroren er ikkje dette eit like stort problem som for Shirin, som er 16 år og bruker hijab. 9/11 var året før, og diskrimineringa og hatet er til å ta og føle på for ei ung muslimsk jente. Og Shirin har bestemt seg for at ho ikkje bryr seg, at ho ikkje liker folk. Men så møter ho Ocean, og det blir vanskeleg å berre behandle han som «folk», for Ocean behandler Shirin som det individet ho desperat ønsker å bli sett som. Og dess meir seriøst forholdet blir, dess meir misliker resten av byen at jenta som dekker til håret sitt har fått kloa i deira golden boy.

I starten av boka synest det som om vi fortsatt er i 2002, men så blir det som eit tilbakeblikk, og det gjer det lett å tenke seg at det kanskje delvis er ekte tilbakeblikk frå Mafi. Og enkelte av hendingane er like absurde som dei er grusomme, og eg klarer ikkje la vere å tenke på at slikt kan ein ikkje dikte opp.

Eg kan ikkje seie mykje anna enn at boka er utruleg god, og eg kan absolutt anbefale den. Språket har ein god flyt, og det er vanskeleg å leggje vekk boka. Avslutninga virker litt samanraska, og trygler praktisk talt om ein toer; det gjer eg òg.

Forlag: Electric Monkey
Utgivelsesår: 2018

Sitat

«Kjærlighet for voksne» av Anna Ekberg

Leseeksemplar

Dette er den andre boka til Anna Ekberg, som er eit pseudonym for dei samme danske menna som står bak A.J. Kazinski. Som den andre boka til «Ekberg», er dette òg ein såkalla kjærleikskrim; ei krimgåte bygd rundt ei kjærleiksfortelling. Og slik som den første boka, Den hemmelige kvinnen, er resultatet blitt veldig bra.

Leonora og Christian har vore gift i over tjue år, og saman har dei sonen Johan. Heile barndommen sin har Johan vore kreftsjuk, men er no heilt frisk. Dette skulle ha vore dei beste åra i ekteskapet deira, men så oppdager Leonora at Christian har ei elskerinne. Ho vert rasande, for er det noko Leonora ikkje skal etter å ha ofra ei fiolinistkarriere og heile livet for å passe ein sjuk son, så er det å bli forlatt for ei yngre kvinne. Uansett kva.

Historia vert skildra gjennom ein faktisk forteller: den pensjonerte politimannen Holger, som aldri fekk bevist skuld i saka og ikkje kan gløyme den. Han fortel den til dottera si, Josefine, som er ein litt annen type enn han. Saman fungerer Holger og Josefine som forteljar, kommentator, kritikar og moralpoliti. Det er ikkje dårleg skrive, men strengt tatt ikkje naudsynt. Om dei delane hadde vore kutta ville boka vore endå litt tettare, og endå litt betre. Dei øydelegg ikkje plottet, men det bidrar heller ikkje til å gjere det betre. Boka er lang nok som den er, med Christian og Leonoras bakgrunnshistorier og minner.

Og dette er menn som kan skildre kvinner! Det er jo noko av det mest fascinerande med alt, kor truverdige både Leonora og Zenia, den andre kvinna, er. Skildringane av Zenia er faktisk noko av det mest fascinerande med heile boka, spesielt frå eit feministisk perspektiv. Ho vert skildra av både Christian og Leonora, som har vidt ulike syn på denne kvinna (naturleg nok). Men dei oppfatter henne nokså ulikt, og Leonora er den som snakker mest om utsjånaden hennar, medan Christian er meir opptatt av det oppe i hovudet og korleis sexen er. Det er veldig truverdige tankar frå både den forelska og den rivaliserande part.

Alt i alt er boka ganske truverdig, for forfattarane klarer å skrive fram gode argument og tvinge handlinga framover. Språket er godt, men omsetjinga ber preg av at originalspråket er dansk, og er tatt hakket for lett på. Men det er ei god bok, som held deg på pinebenken, og kaster deg av den når del to starter, og sparker deg i sida når del tre kjem.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Anna Ekberg finn du HER.

Sitat

«Vår egen grusomhet» av Araminta Hall

Leseeksemplar

Mike og Verity har vore saman i ni år og har eit lidenskapeleg forhold. Dei leiker ofte Suget: la Verity bli sjekka opp på bar, og så dukker Mike opp og går i mellom og truer fyren. (Litt krydder i kvardagen, veit du.) Så blir Mike tilbudt ein jobb i New York og dei bestemmer at han skal reise og tene penger, så kome tilbake. Men så går det skeis, og når Mike kjem tilbake til London er Verity forlova med ein annan mann. Og for Mike er beskjeden klar: han må gjere seg klar til den største utgåva av Suget nokonsinne.

Det er ei ganske underleg oppdeling av tekst i denne boka. Tre deler, der siste del er ei rettsak. Men dei to første ser eg ingen logisk brytning mellom, for det er ingen sjokkerande avslutning på del en eller sjokkerande start på del to. Det skuffa meg litt, for første del var ganske trå. Det er ingen oppdeling av kapitler innimellom, og det gjer teksten unødvendig slitsom, og for meg er det drepen på ei god leseoppleving.

For meg blir desse to karakterane usedvanlig flate, noko som ikkje fungerer i det heile tatt. Eg skreiv om menn som ikkje kan skildre truverdige kvinner i omtala mi av Den forrige jenta, men det kan visst gå begge veier. Ei kvinne som ikkje kan skildre menn? Mike skal vere ein mann med ein vanskeleg barndom, men eg føler han blir skildra som om han har ei slags funksjonshemming. Han har jo den mentale kapasiteten til ein tolvåring? Det bidrar òg til at eg ikkje trur på historia, for Verity er ei intelligent kvinne, og det er vanskeleg å tru at dei har vore saman i ni år.

Det er nesten flautt å skrive kor dårleg eg synest boka – og hovudsakleg karakterane – er, for Hall underviser i skriving på masternivå og skriv i etterordet at for henne er interessante karakterer det som driv romanen, og spesielt ein psykologisk thriller, framover. Dette er ikkje ein psykologisk thriller i mine auge. Hall streba etter å skape karakterer som gjer at ein ikkje veit kven ein skal tru på, men det fungerer ikkje. (Sjølv om det kan virke arrogant, så følte eg at historia berre var fortalt frå ein sjuk mann si side, uten at eg trudde på at historia hans heller.)

Noko eg derimot synest er veldig fascinerande med boka, og som dessverre ikkje gir meining før i etterordet, er rettssaka. Ei rettsak mot både ei mann og ei kvinne der dei blir behandla ulikt, og kvinnas aktive seksualliv blir brukt som eit slags bevis på lav moral. Dette er bevisst lagt inn som eit politisk innspel, og det burde kanskje heller vore utgangspunktet for boka.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«Den forrige jenta» av J.P. Delaney

Leseeksemplar

Eg tar ofte notater medan eg skriv, og i starten var det ikkje mykje begeistring for boka. Eg vart forvirra fordi handlingane gikk såpass parallelt og blanda saman jentene dei første femti sidene og måtte konstant kikke på namnet i kapitlet. Det tok litt tid, men då eg kom til side 100 byrja det verkeleg å bli interessant. Og etter 200 sider fekk eg endeleg kjensla av å måtte lese vidare for å finne ut kva som hendte og kva som hadde hendt.

Jane har opplevd ei stor sorg, og treng ei endring i livet sitt. Ho flytter inn i Folgate Street 1, eit minimalistisk og teknologisk avanansert hus – til ein draumepris. Men leigeavtala kjem med ei lang rekke merkelege reglar; ingen bøker, ingen husdyr, ingen planter, ingen klesplagg på golvet, ingen nips. I tillegg til at ein blir digitalt overvåka så dusjen hugser kva temperatur du liker, skifter belysning etter stemning og mange små finurlige ting. For Jane er dette himmelen, heilt til ho oppdager at Emma, den forrige leigetakaren, døydde i huset. Hovudet knust mot steintrappa. Ubehaget veks, og Jane prøver desperat å finne ut kva som hendte, før ho ender opp på same måte.

Den siste halvdelen gjekk altså ned i eit jafs. Eg har ofte sett boka samanlikna med blant andre Piken på toget, men eg er ikkje heilt einig. Det er ingen enorme tvistar, men heller mange middels store vendingar som konstant endrar handlinga og historia litt. Grepet fungerer veldig godt, og om forfattaren hadde droppa eitt av hinta, hadde eg aldri forstått kva som verkeleg hadde hendt før det blei avslørt. (Sjølv om det ikkje var mange sidene igjen på det tidspunktet.)

Det einaste eg eigentleg har å klage på (når alt eg synest var ulogisk og rart har fått ei forklaring), er kanskje skildringene av kvinnene. Eg synest kvinnene her blir ganske så flate, og etter litt googling oppdaga eg at J.P. Delaney er ein mann (Tony Strong). Ofte, som her, blir kvinner skildra av menn litt lite truverdige og lite komplekse. Skildringer som «en dyr nyanse av blond» og kvinners førsteinntrykk av ein mann er at «han kunne jeg ligget med», det blir litt konstruert. (Sjølv om det siste eksempelet kom tilbake for å bite meg i ræva.) Det er ikkje eigentleg personer det er lett å like, og det gjorde meg hakket mindre engasjert i handlinga, spesielt i starten.

Boka fungerer ikkje akkurat noko litterær, feministisk litteratur, men det er knallgod underhaldning. (Og så blir eg sittande å tenke: ville det fungert om det var to unge menn som hadde budd i huset? Nei. Og berre den kjensgjerninga om samfunnet er jo noko å ta med seg vidare.)

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Algoritmeanekdoter» av Karoline Hjorth

Skrive for framtida.no

Denne boka er mykje rikare enn eg forventa den skulle vere då eg starta å lese. Eg trudde det hovudsakleg kom til å vere ganske triste historier om nettdating, for ingen av portretta på omslaget ser spesielt glade ut. Boka appellerte til meg fordi eg har mi eiga historie rundt å finne kjærleik på nettet; ikkje via datingsider, men eg fann min kjærleik på Twitter. Hjorth fann òg sinn kjærleik på nettet, og det er utgangspunktet for denne boka. Og i sin tur for mi lesing og tolking av den.

Dette er ei samling anekdoter/portrettintervju frå mange ulike menneske; unge, gamle, evig single, skilte, kvinner, menn. Dei får alle kvar si stemme, til og med i skriftspråk. Dei bruker ulike typer sosiale medier og datingforum, på heilt forskjellige måter, og ikkje nødvendigvis til dei same formåla. Nokre fortel om vonde eller gode minner, og nokre reflekterer i hovudsak rundt konseptet. Her er kjærleikshistorier som har endt godt, her er kjærleikshistorier undervegs og kjærleikshistorier som har gått rett i dass.

Ein av dei raude trådane (bortsett frå internettperspektivet) er at alle intervjuobjekta fortel om korleis nettdating har påverka (og fortsatt påverker) livet deira, og vice versa. Portretta er velbalanserte og velkomponerte, og heile kjensleregisteret vert engasjert hos lesaren. Sjølv om her er mange knusande og deprimerande historier, sit eg igjen med ei slags glede likevel. Eg skulle gjerne presentert alle menneskene, men eg trur eg skal la deg få gleda av å møte dei sjølv når du plukker opp denne vesle innertieren av ei bok.

Hjorth er fotograf, og i tillegg til portretter av intervjuobjektene, er det snapshots av heimane deira, både i større perspektiv og detaljer. Som om Hjorth berre har vandra inn i heimane til desse folka som var totalt ubudde, knipsa eit bilete av dei akkurat då ho vekker dei og så berre vandrer rundt og tar seg til rette. Det er rått, sårbart og så lite skjønnmåla som ein kan tenke seg. Det synest eg er ein fin touch, og kanskje det er det som utgjer det vesle ekstra som gjer denne boka heilt, heilt spesiell. Boka er fin, original, aktuell, interessant. Kva meir kan du eigentleg kreve av ei utgjeving?

Forlag: Press
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«An Ocean of Minutes» av Thea Lim

Leseeksemplar

Dette er noko av det kulaste, særaste, mest bittersøte og nerdete greia eg har lest på evigheter. Det er ein sjukt merkeleg roman, men eg digga den frå ende til annan. Det er åtti- og nittitalet, tidsreiser, epidemiar og oppbrytning av landlinjer.

I 1981 herjar ein epidemi over USA, og den er nesten umogleg å kurere, i tillegg til rådyr å kurere. Pollys kjærast, Frank, er blitt sjuk, men har ikkje råd til kuren. Heldigvis for dei, er tidsreise oppfunne, og i framtida treng dei arbeidskraft. Pollys erfaring som møbelfikser er nødvendig i 1993, og om Polly reiser, vil tidsreiseselskapet betale for Franks kur. Så ho reiser, og Frank skal vente på henne. Han skal møte henne når ho kjem fram; deira kjærleik kan definitivt tole tolv år. Men noko går gale. Polly ender opp i 1998 og Frank er ikkje der. Polly vil leite etter han, men å jobbe for tidsreiseselskapet begrenser henne og fritida hennar kraftig. For å gjere ting verre er USA og America to forskjellige land, og ho er i feil land.

Romanen er veldig overraskande, kløktig komponert og hjarteskjærande. Den slutta ikkje slik eg ville den skulle, men eg trur ikkje den ville vore god om den hadde endt annleis. Om du leiter etter ei knallgod bok som ikkje er heilt A4 eller vil ha noko lettbeint science fiction, er dette definitivt eit godt val.

Forlag: Quercus
Utgivelsesår: 2018

Sitat

«Daisy Jones & The Six» av Taylor Jenkins Reed

Leseeksemplar

Eg har lenge hatt lyst til å lese The Seven Husbands of Evelyn Hugo, og i fjor fekk eg med meg dette forhåndseksemplaret av same forfatter frå jobb. Så vart den marsboka til Reese Witherspoons leseklubb, så då starta eg like så godt med denne. Og gjett om eg skal lese absolutt alle romanane til Taylor Jenkins Reed etter dette!

Daisy Jones & The Six. Kanskje det mest ikoniske bandet frå syttitalet. I intervjuform vert historia fortalt, frå starten på it-jenta Daisy og rockebandet The Six, og korleis dei blei så store som dei vart. Og ikkje minst korleis og kvifor bandet brått vart oppløyst 12. juli 1979. Aldri før har bandmedlemmene og deira nærmaste fortalt kva som hendte, men no vert altså heile historia fortalt for aller første gong.

Dette er altså eit fiktivt band, sjølv om eg må innrømme at eg måtte google litt for å finne det ut. Og sjølv om det er rock & roll frå syttitalet, er ikkje heile boka full av sex, dop og musikk. Det er absolutt ein del av det, men den verkelege historia ligg i forholdet mellom menneska i bandet, og forholdene dei hadde til menneska rundt dei. Korleis suksess, sjalusi, forelsking og skuffelse kan øydelegge alt, uansett kven ein er. Vonde hendingar og varme kjensler er stikkordene her. Kvinnene i boka er hardbarka feministar, og sterke karakterar på kvar sine måtar. I tillegg er det ein veldig fin tvist på slutten av romanen, som eg absolutt ikkje skal seie noko meir om.

Og skildringane av musikken! Du kan verkeleg høyre musikken når du les, og eit pluss er det at Jenkins Reid har tatt seg bryet med å skrive ut nokre av songtekstane og lagt dei ved til slutt.

Boka er fantastisk! Godt komponert, original og underhaldning frå ende til annan. Eg slukte kvar einaste linje, og sjølv om eg elsker å lese, er det sjeldan eg koser meg så heilhjarta med ei bok. Om det er ein einaste svakhet i romanen, er det at dei stemmene til dei forskjellige litterære karakterane kanskje er litt vel like, noko som gir ei kjensle av at dette er ein roman og ikkje røynd. Likevel er dette ein lesefest av dei absolutt sjeldne. Løp og kjøp!

Forlag: Hutchinson
Utgivelsesår: 2019

Sitat

«History Is All You Left Me» av Adam Silvera

Gi meg litt YA satt til New York med unge, homofile gutter og mama is happy. Når ein seier det slik, høyrest det kjemperart ut, men den typen romantisk feelgood er blitt ei skikkelig favorittnisje hos meg det siste året. Dette er bøker ein kan forsvinne inn i i fleire timar – for er det noko som ikkje minner meg om meg sjølv, så er det homofile tenåringsgutter.

Livet til Griffin vert snudd på hovudet når hans store kjærleik og første kjæraste Theo døyr. Theo og Griffin slo opp då Theo flytta fra New York til California for å starte tidleg på college. Og der drukner Theo. Griffin er knust, og for å gjere saka endå verre er det kun eitt menneske som veit nøyaktig korleis han har det: Theos nye kjæraste, Jackson. Eit ganske uventa vennskap (eller band) oppstår mellom dei to gutane, men kan dei faktisk hjelpe kvarandre vidare i livet, eller vil dei berre gjere alt verre for einannan?

Dette er ein nydeleg og velskriven roman om forelskelse, djup kjærleik, sorg, sjalusi og skuldkjensle. Boka gir eit fint innblikk i dei komplekse kjenslene rundt ungdomforelskelse; kjem ein nokon sinne over sin første kjærleik?

Eg blei ganske overraska over historia Silvera hadde pønska ut, for eg følte alt var ganske rett fram, men i siste halvdel berre kom den einaste tvisten etter den andre. Og eg er spesielt glad for at Silvera aldri går for den enkle utvegen med den klassiske happily ever after-en, men bygger litt meir komplekse forhold og historier. I tillegg tek Silvera opp tvangstanker, på ein mykje betre måte enn John Green gjer i Turtles All the Way Down. Boka kan absolutt anbefalast!

Forlag: Simon & Schuster
Utgivelsesår: 2016

Fleire bøker av Adam Silvera finn du HER.

Sitat

«Legendarisk» av Stephanie Garber

Leseeksemplar

Om du treng ei bok å verkeleg forsvinne heilt i, har du funne den rette. (Men du må så klart lese Caraval først, ellers gir det veldig lite meining.) Det er ganske lenge sidan eg las Caraval, så det tok meg kanskje femti sider for å verkeleg kome tilbake til universet, men så gjekk sidene råkjapt unna.

Caraval er over, og Tella følger skodespelarane vidare saman med systera si. Ho har inngått ei avtale med ein ukjent og ganske shady fyr, og er nødt til å skaffe han det ekte namnet til Legenden for å fri seg frå gjelda. Og moglegheita byr seg, for då dei legg til hamn, starter eit nytt Caraval. Men denne gongen blir det raskt klart at mottoet om at spelet berre er eit spel, ikkje gjeld.

Dette er perfekt ungdomsfantasy. For tolv-tretten år og oppover er dette midt i blinken. Enkle og forståelege univers (veldig spansk-middelalder); morsom og forførande magi; sexy, men ikkje eksplisitt. I tillegg er boka/bøkene ganske godt skrive, med konstant handling og høgt tempo. Det er omtrent umogleg å leggje den ned, for du må jo berre finne ut kva som skjer vidare! Og endå viktigare i desse bøkene: kva som er ekte og kva som berre er ein del av spelet.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Stephanie Garber finn du HER.

Sitat

«Vindu mot Central Park» av Fiona Davis

Leseeksemplar

Om du har lest den første boka til Davis på norsk, Hotellet, og likte den, kjem du til å elske denne. Vindu mot Central Park er basert på sanning – men også denne er basert på ei bygning, heller enn hendinger. Det er litt kult. Som Barbizon er i Hotellet, er Dakota bygninga alt skjer i her, og veksler mellom notid (eller 1985, men det er vel nesten notid?) og slutten av 1800-talet.

I 1985 vert Bailey Camden skriven ut av ein rusklinikk, og står på bar bakke. Heldigvis for henne skal søskenbarnet Melinda pusse opp leiligheita si i den historiske Dakota-bygningen, og Bailey får – som utdanna interiørdesigner – ansvaret for arbeidet og ein mellombels stad å bu. Medan ho rydder i kjellerboden, finn ho nokre inngraverte kofferter, der den eine tilhørte Sarah Smythe, ein tidlegare beboer. Sarah kom til Dakota då det opna i 1884 for å bestyre den nymotens bygården, forlot England for å prøve lykka i eit nytt land. Og i starten går det ganske bra, men som Bailey kjem til å oppdage, endte Sarahs liv i New York alt anna enn lukkeleg.

Dette er ein knallgod underhaldningsroman det er vanskeleg å legge ned; lett å lese, spennande historie og levande karakterer. Davis skriv absolutt på nivå med Lucinda Riley, og kanskje betre, etter mi meining. (Her heng i alle fall dei to parallelle historiene saman med einannan.) Vindu mot Central Park er ei skikkeleg sjarmbombe blanda med ei kløktig historie, og blir med det ei leseglede av dei sjeldne.

Forlag: Panta
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Fiona Davis finn du HER.

Sitat

«Det fins et rom i meg som står tomt» av Linda Klakken

Leseeksemplar

Linda Klakken er verkeleg eit allsidig talent. I fjor las eg ei kjempegod barnebok ho har skrive (sjekk ut omtala mi her), og lyrikken hennar er like god. Den er klassisk i tematikken; kjærleik. Diktene roterer rundt kjærleik og natur, og er skrive med ein varme, ein humor, eit hint av noko velkjent. Eit av dei beste diktene starter heime samlinga:

seterjentene sier

hvis du treffer et menneske
og hjertet ditt slår fortere
hendene skjelver
og knærne svikter
så er det ikke
den rette

men hvis du møter
et som gjør deg rolig
og bekymringene
og angsten
stilner

hva da, seterjentene?

Vidare er diktene fulle av sterke kjensler setje opp mot einannan; kjærleik mot forelsking, forventing mot vonbrot. Å ofre seg sjølv fullt og heilt for kjærleiken, eit ønske om å oppnå eit ideal av kjærleiken – og så kva ekte kjærleik faktisk består i. Det er ikkje alltid kjærleik ved første blikk, full klaff, lukkeleg alle sine dager; men er det den storslåtte versjonen som er den beste? Eller den ekte, for den saks skuld?

hvis jeg fikk gjort alt om igjen

du er kanskje ikke
den første jeg har elska

men jeg skulle ønske
du var det

Dette er poesi du kan lese gong på gong, og aldri bli lei, for du vil alltid finne noko nytt. Det som er så utruleg fint med lyrikk er at alle får ulike ting ut av det dei les, alt etter kva temaet er, når dei les det, kva som skjer akkurat då. Nokre dikt er skrivne for å bere enorme mengder meining eller vere politiske, men vi har òg dikt som berre er til for å nytast og å kunne kjenne seg att i. Klakken si samling er nettopp det: ei nyting.

Forlag: Flamme
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Linda Klakken finn du HER.

Sitat

«Bernard banker på» av Ellen Mari Thelle

Leseeksemplar

Åh, gud så fin denne var! Eg veit ikkje heilt korleis eg skal skildre kva som er så himla flott med denne boka utan å øydelegge leseopplevinga, men eg veit heller ikkje korleis eg skal overtyde nokon om kvifor dei bør lese den utan å avsløre innhaldet. Hårfin balanse, her.

Hovudpersonen, ei kvinne på syttini, har budd i same blokk som Bernard i rundt seksti år. I alle desse åra har ho berre kika litt på han, tenkt på kva han og andre i blokka kanskje driv med. Så ein dag kjem dei i prat, og blir forelska. (Og lite er søtare enn nyforelska, eldre menneske.) Men det er klart det er risikabelt å forelske seg når ein er så langt opp i åra …

Dette er ei slik bok som blir betre og betre, sjølv om del to av tre paradoksalt nok var min favorittdel. Thelle kan verkeleg skrive, og ho klarer å skrive fram to truverdige, rare, kjærlige og varme menneske. Ho har ein effektiv skrivestil, men det står ikkje i vegen for skildre gode miljø og stemninger; her er enorm glede og store mengder håp.

Bak på boka står det at romanen handlar om at det aldri er for seint og at det plutseleg kan verte det likevel, og det er ei veldig god skildring (som det jo burde vere, sidan det er forlaget som har skrive det …), men for meg var det like mykje ein kjærleiksroman. Boka anbefalast varmt! (Og ikkje gi opp sjølv om første del kanskje er forvirrande, det vil gi meining.)

Forlag: Flamme
Utgivelsesår: 2018

Sitat

«Elsk meg» av Sophie Elise

Leseeksemplar

Sophie Elise Isachsen kom i fjor med si andre bok, også dette er sakprosa med utgangspunkt i Isachsens eige liv, sjølv om denne er skriven meir som ein roman. Boka er velskriven, aktuell og ikkje minst innsiktsfull. Isachsen er utan tvil ein talentfull forfatter.

I denne boka fortel Isachsen opent om eit forhold til ein nitten år eldre mann (som er blitt «avslørt» som Henrik Thodesen, men er anonym i boka). Det starter ganske tilfeldig og fysisk, men for Isachsen blir det raskt ein kraftig forelskelse, som ikkje blir gjengjeldt. Han svarer berre på meldinger innimellom, han kontakter henne sjeldan før midnatt og er ikkje interessert i å gjere noko offisielt. For Isachsen blir behovet på bekreftelse og kjærleik så intenst at ho ikkje lenger klarer å fungere i kvardagen; bloggen virker barnsleg og dum, vennane er ikkje ein prioritet – alt står på vent til neste gong han kontakter henne.

Ingen kan påstå at Isachsen ikkje kan skrive, for boka er lettlest og sjeldan medrivande. Språket er kanskje ikkje det absolutt beste, men det er autentisk, spesielt når ein tenker på Isachsens unge alder og dialekt. (Og om det ikkje er finpussa, så er jo det absolutt forlagets ansvar.) Innhaldet er fint vinkla, og ho klarer å skape ei stemning i teksten. Og det eg kanskje likte best med boka, var måten Isachsen skildrer si eiga rolle i det heile; ho framstiller ikkje seg sjølv som eit offer, men tek ansvar for å sjølv ha tatt val som ikkje var dei beste, og klarer å sjå situasjonen frå ulike perspektiv. Og det står det respekt av.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Sophie Elise finn du HER.

Sitat

«Forbruk i september» av Eline Lund Fjæren

Leseeksemplar

Altså! Eline Lund Fjæren er komen for å bli, folkens. For tredje gang har ho bevist at ho kan skrive fletta av kven som helst; Forbruk i september er minst like god som dei to førre bøkene. (Som eg sterkt tilrår deg å lese!)

Emilie, «vidunderbarnet» i avisa ligg med den yngste kollegaen sin, fjorten år eldre Espen, etter ein jobbfest. For Espen virker det ikkje som om Emilie er spesielt interessert, kjærast har ho òg. Han ser ikkje på seg sjølv som noko storfangst, så det får greie seg med litt fantasering om denne veslevoksne jenta. Men så slutter Emilie i avisa og gjer det slutt med kjærasten, og eit forhold veks fram mellom henne og Espen.

Eg simpelthen elsker måten Lund Fjæren har bygd opp romanen på, måten ho sakte nærmer seg Emilie som person på; først berre omtalt, som ein idé meir enn eit menneske, gjennom Espen; neste del av historia frå Emilies side av historia, men fortsatt utanfrå i tredjeperson; og til slutt i førsteperson.

Det er ei altfor presis framstilling av altfor mange forhold i dagens samfunn, og tittelen er verkeleg slåande. For det er jo nesten for galt å kalle det eit forhold, når ordet forbruk er så mykje meir treffande? Det sosiale (og seksuelle) spillet mellom desse to menneska, som ikkje eigentleg elsker kvarandre, men som treng kvarandre på ulike måter.

Den siste sida av romanen oppsummerer eigentleg heile stemninga, heile innhaldet, heile kreativiteten i Lund Fjærens fantastiske språk (for dette er ein person som skriv med eit sjeldan, språkleg overskot!). Som Jeg smilte til ham og lurte på hvordan jeg så ut. Og kanskje favorittsetninga mi i heile boka: Du elsker et menneske, det elsker ikke deg, hvor alminnelig er ikke det?

Forlag: Oktober
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Eline Lund Fjæren finn du HER.

Sitat

«Så mye hadde jeg» av Trude Marstein

Leseeksemplar

Ein av 2018s store vinnarar, saman med Søsterklokkene og Leksikon om lys og mørke. Nominert til alt mogleg, no også P2-lytternes romanpris. Eg har holdt meg unna boka ei stund, fordi eg alltid blir skuffa over bøker som selger så bra og som blir skrytt opp i skyene, men no hadde vi valgt den som lesesirkelbok for februar, så då var det berre å legge fordommane vekk og sette i gang. Og det anbefaler eg alle andre å gjere òg!

Dette er ein oppvekstroman, med visse utsnitt frå syttitalet og til i dag. Vi følger rotlause Monika, yngst i søskenflokken, som prøver å navigere seg gjennom livet. Ho starter på jussen, men dropper den raskt til fordel for litteraturen, som ho heller aldri gjer noko stort med. Ho ønsker seg kjærleik, men innleier forhold med både ein av lærarane sine, romkameraten, og ei rekke andre mannfolk, og ingenting er bra nok etter nokre år. Vi får altså sjå bruddstykker av alle moglege slags liv, Monika i alle moglege slags roller: datter, søster, niese, venn, kjærast, eks, mor. Men aldri eigentleg som seg sjølv. Og spørsmålet eg (og fleire i lesesirkelen) satt att med var om ho eigentleg har ein substans?

Eg likte boka kjempegodt, og Trude Marstein er verkeleg eit skriveført menneske. Det var ikkje før vi plukka boka i bitar i fellesskap at det gjekk opp for meg at sjølv om eg følte sympati med Monika under heile lesinga, så mislikte eg veldig mykje med henne som person. Ho var ei dårleg mor, konstant utro, sytete, tiltakslaus og tilpassa seg og livet sitt etter den nyaste mannen i det. Det er trist, når ein tenker over det, for det gjenspeiler veldig mykje av dagens samfunn. Og det er kanskje det beste i heile boka: kor nøyaktig Marstein treff med den berømte spikeren på alle dei ulike personane i boka som karakterer vi absolutt alle møter i dagleglivet. (Eg utfordrer deg til å lese romanen og prøve å bevise at du ikkje kjenner ein som Jan Olav!)

Forlag: Gyldendal Norsk Litteratur
Utgivelsesår: 2018