Filosofi

Sitat

«Stoisk uro og andre filosofiske smular» av Agnes Ravatn

Leseeksemplar

Eg har ikkje oppdaga Agnes Ravatn før dei siste par åra, og eg absolutt elska Fugletribunalet. Verda er ein skandale var ganske kul òg. Dette er tekster ho skreiv på før desse, som først no er blitt bok. (For alt har jo blitt utgitt i Dag og Tid før.) Stoisk uro er todelt, der første del er Ravatns forsøk på å leve etter ulike filosofiske retningar i praksis, og andre delen er ei utforsking av Søren Kierkegaards ulike stadier.

I den første delen (som blei avbrutt halvvegs som serie) føler eg ikkje at det er veldig mykje av humoren til Ravatn som skin gjennom. Du skal vere ganske så bevandra i exphil for å henge med uten å måtte lese opp att ein gong eller to. Det er eit par artige vendingar, men eg synes ikkje det fungerer heilt. Det er rett og slett litt for mange fagtermer, ideologier og menneske å forholde seg til, og det blir faktisk ikkje folkeleg nok. Og kanskje det var derfor ho ikkje orka å fullføre serien, fordi ho merka det sjølv?

Det er i den andre halvdelen av essaysamlinga (eller smulesamlinga?) at Ravatn sin penn verkeleg kjem til sin rett. Ho er sarkastisk, sjølvironisk, nådelaus på eigne og andres veger. Her er fleire avstikkere og personlige historier som gjer at ein klarer å verkeleg forstå stoffet. Kierkegaard var vel den filosofen vi var minst borti på pensum då eg sjølv tok exphil, men eg følte likevel at eg hang med. Kanskje fordi her er meir plass til å formidle mindre innhald? Det er plass til alle «smulane» i Ravatns hovud, og det er akkurat det som gjer tekstane hennar så gode.

Alt i alt var det veldig bra, og siste halvdel raste av garde. Og eg følte at eg lærte mykje, og vart kanskje litt inspirert sjølv? (Ikkje til å prøve å følge ein filosofi, men til å ikkje leve så kategorisk, altså.)

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: 2018

Fleire bøker av Agnes Ravatn finn du HER.

Sitat

«The Sun and Her Flowers» av Rupi Kaur

Leseeksemplar

Eg var veldig begeistra over debuten til Rupi Kaur, Milk and Honey, som eg lås då den kom i fjor. I ettertid er eg ikkje like begeistra for den som eg var då, for der er mange banale tekstar kven som helst skulle skrive. Eg reflekterte litt over dette før eg starta å lese diktsamling nummer to. Altså The Sun and Her Flowers.

I starten var eg redd for at det skulle vere litt av det same her, litt for mykje innsmetta knekk berre for å fylle boka. (For den her er mykje tjukkere enn den førre.) Det begynte litt enkelt, og den første delen var den dårlegast. (Sånn i tilfelle du har tenkt å gi opp, er det faktisk verdt å fullføre!) Her er eit lite dikt eg likte ekstra godt:

i have survived far too much to go quietly
let a meteor take me
call the thunder for backup
my death will be grand
the land will crack
the sun will eat itself

– the day i leave

Styrkene i boka er uten tvil dei lange dikta (som er innramma), dei var verkeleg flotte. Dei inneheld strofer som

and I lost myself to him
he took and he took
wrapped me in the word special
until i was so convinced he had eyes only to see me
hands only to feel me
a body only to be with me
oh how he emptied me

Kaur fortsetter med dei feministiske dikta, lyrikken om sjølvskading, sjølvelsking, kroppspositivisme og vennskap. Her tek ho det likevel eitt hakk lengre, og blir meir politisk. Spesielt tek ho for seg flyktningssituasjonen, og bruker mora si som eksempel (som innvandra til Canada frå India saman med ektemannen):

what if
there isn’t enough time
to give her what she deserves
do you think
if i begged the sky hard enough
my mother’s soul would
return to me as a daughter
so i can give her
the comfort she gave me
my whole life

Illustrasjonene er nydelege, og noko av det som gir boka form. Ho er så flink til å illustrere dikta sine, og det blir brått litt meir personleg. Og apropos personleg, dikta er treffande for kanskje alle unge jenter. (Det er ei faen så brutal verd, altså.) Eg avslutter ei ganske så tynn omtale med ei anbefaling og eit ganske omfangsrikt dikt (metaforisk, altså):

yes
it is possible
to hate and love someone
at the same time
i do it to myself
every day

Forlag: Simon & Schuster
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Rupi Kaur finn du HER.

Sitat

«Idioten» av Elif Batuman

Boka er sponsa av Solum Bokvennen

Idioten er ein litt annleis coming of age novel (dannelsesroman, sjølv om det høyrest meir pretensiøst ut på norsk). Det er ein ganske kompleks roman, som har fokus på så utruleg mykje forskjellig; utdanning, vennskap, (ubesvart) kjærleik, det første møtet med moderne teknologi, språk og litteratur, kultur, og så er her bokstavelig talt ei dannelsesreise.

Denne romanen handlar altså om tyrkisk-amerikanske Selin, som går førsteåret på Harvard. Selin er ei ganske så enkel, uskyldig og gjennomsnittleg jente. Likevel har ho ein tendens til å hamne i dei merkelegaste situasjoner. Ho er ikkje spesielt sosialt oppegåande, kan man vel seie. Å vere litt usikker på korleis ein forholder seg til folk ein er litt interessert i, vert ikkje enklare når ho byrjar å maile med medstudenten Ivan. Ivan er ungarsk og utruleg sær, men Selin fell for han – av ein eller annan grunn. Epostane deira vert ei stund det einaste kommunikasjonsmiddelet dei har, og etter kvart blir det rart å møtast i verkelegheita. For Selin blir Ivan eit slags idealmenneske. (Eigentleg er han ein skikkeleg arrogant dritt, synest eg.)

Vi følger Selin frå hausten fyrste semester, til vårsemesteret og så sommaren etter, då Ivan har lokka henne til å undervise i engelsk i ein liten ungarsk landsby. I løpet av desse tolv månadane reflekterer Selin mykje over dei underlege situasjonane ho hamnar i, livet, seg sjølv, språk, kultur, og tja, det meste. Kanskje spesielt det ujamne forholdet mellom henne og Ivan. Her er mange morsomme scener og betrakningar!

Batuman er tydeleg ein forfatter som skriv om det ho kan. Når ho skildrar utsjånaden til Selin, er det vanskeleg å ikkje sjå på forfatterportettet av Batuman på omslaget. Ho har og den tyrkiske bakgrunnen til Selin, og Selin drøymer jo om å bli forfatter – noko det er openbert at Batuman er. For språket er heilt fantastisk godt, sidene vender omtrent seg sjølv. Ho har skapt ein ganske sympatisk og sårbar karakter, som ein gjerne følgjer vidare. Så, kan eg få ein roman med skuleår nummer to??

Forlag: Solum Bokvennen
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Homo deus: En kort historie om i morgen» av Yuval Noah Harari

Boka er sponsa av Bazar forlag

Eg las Sapiens i fjor, og det var verkeleg ei av dei beste sakprosabøkene eg har lest! Derfor var eg kjempegira når oppfølgjaren, Homo deus, kom på norsk. Det går ikkje an å legge skjul på at Harari har ei fantastisk formidlingsevne, for ein sit igjen og føler seg latterlig intelligent. (Og det er jo alltid kjekt å føle seg glup.)

Lat oss starte med tittelen. Homo sapiens betyr jo «det tenkende mennesket», og homo deus betyr «det guddommelige menneske». For er det ikkje mini-gudar vi er på veg til å bli? Med all den kunstige intelligensen, designerbabyer, moderne medisin, medikamenter som kan endre kjenslene våre eller halde oss i live – kanskje for alltid?

Boka handler jo om framtida, så naturleg nok snur Harari seg mot fortida for å sjå trender, sannsyn og kome med kalkulerte spådommer, spekulasjoner og moglege løysingar. Men det er pokker så skummelt, denne gongen. Det er i alle fall lett å seie seg einig i det Harari skriv, og det får deg jo til å tenke på framtida. Kor er vi på veg? Han utfordrer tankane rundt økonomi, ideen om et individ, ulike ideologiar, moderne medisin, og ikkje minst teknologi. Blant anna, det er så utrulig mykje meir han klarer å skvise inn.

Avsnitta her er litt lengre enn i Sapiens, så det tek litt lenger tid å lese boka, for ein må faktisk sette seg ned og ta seg god tid til lesinga. Språket er heller ikkje like leikent og skarpt som det var i forgjengeren, men det er vanskeleg å ha skråblikk og harselere med noko som enno ikkje har hendt. Det er uansett lettlest, interessant og forståeleg. Kos deg!

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Yuval Noah Harari finn du HER.

Sitat

«Et eget rom» og «Jeg nekter å tenke» av Lotta Elstad

Et eget rom er et leseeksemplar frå Norli

Dette er ei kort lita satire om feminisme, byråkrati, Oslo som by og Noreg som land, utdanningssystemet, media, politikk, kunst – ja, det meste får plass i denne flisa av ei bok.

Møt Anna Louisa Germaine. Ei nylig pensjonert, sytti år gamal dame – professor! – som bur i ei leilighet ho kjøpte ved å vaske skitne pengar, lure borettslaget og manipulere sin mannlige venn. Etter ein heller offentlig debatt trakk ho seg tilbake frå rampelyset, og har berre «leika kontor» dei siste ti-femten åra. No er ho endelig pensjonert, og skal nyte livet. Det varer ikkje så lenge, for når ho opner avisa ser ho eit intervju med ein tidlegare kollega, og vert kalla denne kvinnas «horemamma». Ho vert rasande, for folk er verkeleg idiotar. Ho skriv ein kronikk som tilsvar – for hand – og mimrar tilbake til fortida si medan ho skriv.

Anna Louisa er morsom (det burde ho jo vere, dette er trass alt satire), hissig og ikkje minst truverdig som karakter. Ho er ein stereotyp, utan tvil. Skråsikker, pedantisk, meir teoretisk enn praktisk, feministisk, konfliktsky samstundes som ho er lett provosert, småsleip og usikker. (Rett og slett eit ekte menneske?)

Slik som eg skreiv om Nils-Øivind Haagensen sin roman Er hun din? (utan at eg skal samanlikne dei for øvrig) er dette ein typisk norsk samtidsroman, typ poetisk, veldig spesifikt tema, kven-treng-vel-kapittelinndeling-no-tildags?, relativt kort og med eit par djupe tankar. men her er mange djupe tankar. Kanskje på grensa til for mange? Ikkje at norske lesarar er dumme, men dette vert til tider itt for akademisk, smalt, politisk og historisk til at det når ut til absolutt alle. Når eg no skriv om den, går det opp for meg at den først og fremst er morsom. Det er liksom det eg ender opp med uansett.

Jeg nekter å tenke er et forhåndseksemplar frå Flamme forlag

Akkurat som Et eget rom er Jeg nekter å tenke ein intelligent, morosam og feministisk roman om både det generelle og det meir spesifikke. Det er skarp og morsom kritikk mot byråkratiet, politikk, og tek òg opp abort og feminisme. Også her er hovudpersonen ei kvinne med ei litt underlig historie. Men denne gongen er det ei ung kvinne, og sånn sett eit mindre karikert vesen.

Her har Hedda Møller hatt eit forhold til ein mann som ikkje var like interessert som henne. Når ho bestemmer seg for å gå vidare med livet sitt, reiser ho på restplass til Aten. Men flyet må nødlande, og ho ender opp i Sarajevo. Via ein datingapp møter ho Milo, som er altfor interessert i henne. (Er det ikkje typisk at dei vi er interessert i, ikkje liker deg like mykje?) Når ho kjem tilbake til Oslo, oppdager ho at ho er gravid. Ho veit så klart at ho vil ta abort, men med dagens reglar i helsevesenet går det ikkje like kjapt og enkelt som ho forventa – ho vert gitt tre tenkedagar, som i praksis vert seks dagar. Og det å ikkje tenke er ikkje lett!

Tema som ujevne kjærleiksforhold, byråkrati, abort, moderne teknologi og fullstendig galskap gjer boka superaktuell. Sjølv om Hedda hamner i ulykka på fleire måtar, er det ei munter og glad bok, med potensiale til å treffe mange folk og mange ømme punkt. Eg følte meg i alle fall truffen inn i mellom. Og forresten, så burde alle som likte Senteret av Victoria Durnak lese denne (og vice versa), for den svarte humoren rundt eit uønska barn er til stede i begge bøkene.

(I begge bøkene blandar ho inn mykje populærkultur [ho gir att nesten heile Mad Men-episodar, referer til andre seriar, apper, artistar og uttrykk som mansplaining].Eg skjøner ikkje heilt når ho er sarkastisk og seriøs, for trur ho faktisk at Sugababes syng «push the bottom»? Det er jo button. Og ho skreiv noko feil på teksten til OutKast òg, men eg gidd ikkje finne det fram att. Er det med vilje??)

Forlag: Flamme
Utgivelsesår: Et eget rom (2016), Jeg nekter å tenke (2017)

Sitat

«Størst av alt» av Malin Persson Giolito

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Dette er det første rettsalsdramaet eg har lest, noko som kanskje ikkje er så rart. Det er ein sjanger som ikkje er særleg utbredt i Skandinavia, meir ei amerikansk greie. Men svenske Malin Persson Giolito (for øvrig dottera til krimforfattaren Leif G.W. Persson) får det knallbra til! Oppstykkinga og dramaturgien er fantastisk lettlest og det er enkelt å følgje med, bli engasjert og få med seg fakta.

Her er altså greia: Etter ni månader i arresten skal Maja Norberg endeleg i retten for å få dommen sin. I løpet av to veker i retten får vi høyre Majas historie, frå korleis ho møtte og forelska seg i (den eigentleg urealistisk rike) Sebastian, det ambivalente forholdet til bestevenninna Amanda, festane, dopet – til korleis ho endte opp i eit klasserom med ein pistol i hendene og den einaste som kom heilskinna frå skytinga. Det store spørsmålet er altså dette: Maja Norberg – et uskyldig offer eller en kaldblodig morder?

I tillegg til den utruleg spennande handlinga, både i rettsalen og bakgrunnshistoria, klarer Giolito å flette inn politikk, samfunnsøkonomi, innvandring, rasisme, menneskeverd, psykiske lidingar og mange andre store spørsmål, i form av Maja sine tankestraumar (og eit føredrag, ei samtale over eit middagsbord og diskusjonar med venner). Dei er enkle å forstå, og heilt på Maja sitt nivå, og dermed på ein normal attenåring sitt nivå – boka passer dermed veldig godt for ungdom.

Eg synest Maja er ein vanskeleg person å like (kanskje fordi vi ikkje om ho er skuldig eller ikkje før på slutten av boka). Eg trur omsettinga øydelegg litt her, for dei kommentarane som ville vore sarkastiske og småfrekke på svensk (slik eg les «gjennom» omsettinga at originalteksten var), vert kjipe og nesten ondskapsfulle på norsk. Og apropos omsettinga, så er den generelt ganske… rar. (Eg vil ikkje kalle den dårleg, for det er den ikkje.) Enkelte setninger og ord er feil oversatt. På norsk heiter det «etterforskning», ikkje «forøundersøkelser», og «ekte» eller «virkelig», ikkje «riktig». Eg har heller aldri hørt nokon bruke «innenat» som det motsatte av å kunne noko utenat. (Hmpf.) No skal det seiast at utgåva eg har lest er eit ukorrigert førehandseksemplar, så kanskje den endelege boka er blitt fiksa på? (Om du heller vil lese den engelske omsettinga, skal den vere i salg no.)

Alt i alt synest eg denne boka var veldig god, men den lev nok ikkje heilt opp til hypen for min del. Det er altså ikkje ein av dei absolutt beste bøkene eg har lest i år. Men for «vanlege» lesarar som les kanskje tjue bøker i året, skjønner eg godt at den hamnar på topp fem! Den er veldig sterk, og kjem nok uansett til å sitte i ei stund. Så den kan absolutt anbefalast, uansett om du foretrekker krim eller romanar.

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Miss» av Synnøve Sun Løes

Éin kommentar

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Eg synest Aschehoug er utruleg flinke på å utgi gode ungdomsromanar, spesielt årets bøker. Dette er ein av dei beste (så langt). Det er ein ungdomsroman som gjerne vert overgangen mellom ungdomsbøker og «vaksenbøker», som gir deg det vesle pushet til å lese noko større.

Ea er ei overvektig vestkantjente som ikkje passer inn nokon stad. Ho heklar kjæledyrbikiniar som ho sel på nett, ser mykje reality-tv og et. Et MYKJE. I første halvdel av boka er ho ganske nedfor og sint. Tanta hennar (også overvektig, ei fri kunstnersjel) har tatt livet sitt, og ho sørger. Ho går til psykiater, men kjem ingen vei. Ho vil ikkje gjere som legemora hennar vil – slanke seg. Kvifor skal ho tilpasse seg nokon som helst? Men så dør psykiateren. Ho kranglar med bestevenninna. Mora vert deprimert. Faren hamnar på sjukehus. Sjølv om Ea fortsetter å vere sjølvstendig, vanskeleg og eigenrådig, må ho ta ansvar. Og ho liker det litt meir enn ho trudde ho ville.

Miss er ein samfunnskritisk roman som tek eit oppgjer med kroppspress, einsemd, sosiale normer og sosiale medier. Med letthet leikar Løes seg gjennom alvorlege temaer utan å bli respektlaus. Ho klarer å halde tonen enkel, naturleg og ikkje minst forståeleg. Eigentleg er det forbløffande kor fint ho handsamer tema som overvekt, terapi, einsemd og depresjon. Det er ingenting som er overkomplisert i boka, og det er nesten unormalt kor autentisk Ea verkar som ungdom, kvinne, jente og menneske. Eg kjente meg sjølv igjen mange ganger.

Boka er delt opp i ganske små avsnitt, som er veldig ulike. Her er litt brev til den avdøde tanta, litt lister, samtaler, «fakta om…» og rein handling. Og utsnitt frå Eas sjølvbiografi, Livet til en tjukkis. Boka er stappfull av anekdoter, filosofi, historie og sterke kvinner. Det einaste negative eg har å seie om boka er at dei engelskpråklege orda som er med, ofte er feil. Loser skrivast «looser», i «time’s up» er apostrofen sløyfa, og slikt. Men eg er villig til å oversjå dette, og erklære dette som ein av årets beste ungdomsromanar. Bør òg lesast av vaksne.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Det var en gang en jente som la an på svogeren sin, og så hengte han seg» av Ljudmila Petrusjevskaja

Éin kommentar

Boka er sponsa av Solum forlag

Denne tittelen, altså. (Verdens lengste?) Snakk om å dra til seg merksemd! Korleis kan du gløyme ei bok med ein slik tittel?? (Rett svar: du kan ikkje.) Innhaldet i boka lar seg heller ikkje gløyme like lett. For det var dette med russisk litteratur, då. Det er jo noko for seg sjølv. Dette er ikkje ei bok å dukke ned i, eller pløye gjennom. Denne boka må lesast, så ta deg litt tid.

Undertittelen og innhaldet i boka er «kjærlighetshistorier». Boka er delt inn i fire delar: En dyster skjebne; Hymne til familien; Ungen min; og Happy Endings. Det er altså ikkje berre romantisk kjærleik det er snakk om, det er ganske så universelt. Men så har vel alle kjærleikshistorier i livet sitt? Ein kan jo ikkje bli fødd utan at foreldra dine låg saman, og dei aller fleste forelskar seg i nokon, eller i det minste er glad i familien sin. Så mykje av livene våre legg jo kjærleiken til grunn (stopp meg dersom dette blir veldig hippie-aktig)! Altså, det er berre ei samling historier om ulike liv, det er ikkje ei bok full av klissete da-han-møtte-henne og knuste hjerter. (Slapp heilt av.)

Nei, det er mykje djupare enn som så. Det er ei blottlegging av det menneskelege. Kvifor gjer vi som vi gjer når vi er forelska? Kvifor skyv vi unna dei som elskar oss? Korleis påverkar foreldra vårt framtidige kjensleliv? Kvifor er vi villige til å ofre alt? Eller godta alt? Favoritthistoria (eg vil ikkje kalle det noveller) mi var nok Far og mor (side 79, om du vil hoppe rett dit). Den var så sannferdig, så ekte og (dessverre) altfor reell. Det er så mange slike forhold, men takk gud at vi (av og til, viss vi vil) kan lære av dei.

Eg er uhyre imponert over omsetjinga (gjort av Hege Susanne Bergan). Det grensar meir til ei gjendikting, for originalteksten er blitt så godt tilpassa det norske språket. Med uttrykk som «lissom», «nå blir det liv» og «helt usaklig» gjer teksten så… norsk (?). Hadde det ikkje vore for namn som Klavotsjka, Milgrom og Jegorusjka (og alle referansane til Moskva) kunne ein kanskje gløymd at boka er russisk og ikkje kva som helst slags anna språk. Men samstundes er det utan tvil russisk; det er noko melankolsk, mørkt og ekstremt sterkt over teksten, noko veldig… russisk. På ein god måte, om du skulle vere i tvil.

TLDR; Perfekt for deg som vil ha noko annleis å lese, av høg kvalitet. Handler ikkje om kliss.

Forlag: Solum
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«The Handmaid’s Tale» av Margaret Atwood

2 kommentarar

Eg plar eigentleg ikkje å blogge om klassikarane eg les, hovudsakleg av to grunnar; 1. Då ville bloggen bli overfylt, og 2. Dei treng stort sett ikkje mine omtaler for å bli lest. Eg gjer av og til unntak, og dette er eit av dei. (Eit anna er Alkymisten av Paulo Coelho.) Denne boka er jo blitt ein moderne klassiker, og etter valget i USA har dystopiske romanar (som denne) blitt kjempepopulære.  Boka slo meg rett i bakken. Og så har det heller ikkje skada at HBO har laga ein serie basert på boka. (Traileren for serien er grunnen til at eg fekk opp auga for boka, og så klart må eg jo lese litteraturen bak fyrst.)

Etter århundrets lengste intro om kvifor eg les ei bok, skal eg fortelje kva boka handler om. Vi er ei framtid (vel, framtid for 1985), der kvinner er underlegne. Vi er i Gilead, som USA no heiter. Gilead er ikkje eit demokrati, men eit teokrati – dei religiøse styrer. Alle i samfunnet anten er eller tvingas til å vere religiøse, eigentleg godt over grensa til ekstremisme. Folk blir angitt, drept, sendt vekk, straffa. Regjeringa påstår at dette samfunnet beskytter kvinnene; valdtekt er lik dødsstraff, og ved å måtte dekke seg til oppmuntrer ikkje kvinner til å bli valdtekne, heller (ja, det provoserer). I dette samfunnet møter vi Offred, som er «tjenerinne». Ho er fruktbar, og blir dermed sendt rundt til ulike kommandører for ei viss tid av gongen, for å prøve å bere fram borna deira, i ei tid der kvinner (og menn, men det er kun kvinner offisielt) stort sett er sterile eller får «unbabies», misfostra born. Ho fortel si historie, om korleis livet hennar var før og korleis det er no.

Det som sette spissen på heile boka for meg, var blandinga av det veldig moderne (igjen, moderne for 1985) og det gamaldagse ved tjenerskap, religiøsitet og heildekkande klede med slør. Det er heilt forbløffande kor aktuell og truverdig denne boka er, 32 år etter at den fyrst kom ut. Det er sterk lesning, så provoserande som du kan få det, og gir deg mykje å tenke på. Og kan vi faktisk tenke litt på det samfunnet som er skildra her, og sjå godt på oss sjølve? Er det slik vi vil bli? (Det triste er at det er fullt mogleg at samfunnet vårt utviklar seg i denne retninga, om vi ikkje passar på.)

Forlag: Vintage
Utgivelsesår: 1985

Fleire bøker av Margaret Atwood finn du HER.

Sitat

«Ensomheten i Lydia Ernemans liv» av Rune Christiansen

Ensomheten i Lydia Ernemans liv

Det var ikkje så mange stikkord eg kunne bruke om denne boka, for den handlar eigentleg ikkje om så mykje. Ikkje om einsemd ein gong, for Lydia er eigentleg ikkje einsam. Synest eg, då. Men eit rikt liv vil eg heller ikkje påstå at ho har, i alle fall ikkje i starten av boka.

Boka er kort, og følgjer Lydia igjennom eit par år av livet sitt. Lydia er svensk, utdanna veterinær og bur i ei bygd utanfor Oslo. Ho lev eit stille, roleg, høfleg og eigentleg fint liv, og saknar eigentleg ikkje så mykje.

Det er ikkje så mykje plot eller handling, men ei fin og lita forteljing om Lydia og alt som går føre seg inne i hovudet hennar. Ikkje ei bok for den utålmodige lesar som forventar action, men perfekt lesning for å slappe av på sengekanten. (Sjølv om han kunne spart seg dei få svenske avsnitta inn i mellom, for svensk er verkeleg vanskeleg å lese!)

Forlag: Oktober
Utgivelsesår: 2014

Sitat

«Den fordømte friheten» av Kaja Melsom

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Den fordømte friheten

Dette er ei slags salig blanding av dokumentar, sjølvhjelpsbok (unnskyld, sjølvutvikling) og essay. Den minner meg veldig om Sapiens av Yuval Noah Harari, på måten den er skriven på. Lettlest, forståelig og ganske så konkluderande. Melsom vert til tider litt moraliserande og påståeleg, men det meste ho legg fram er – i alle fall for meg – forståelege og fornuftige argument.

Denne knøttlille boka tek altså for seg «selvrealiseringstyranniet» i dagens samfunn. Altså det at alle skal vere så kreative, jobbe for seg sjølv, finne den store kjærleiken (som skal få blodet til å bruse heile livet), og ikkje minst vere unike. Blir vi nokon gong bra nok? Viktige nok, spesielle nok? Uunnverlige? Svaret er jo ganske enkelt: NEI.

Dama er altså filosof, men ikkje la det skreme deg. Boka går fint an å lese om du aldri har opna ei filosofibok eller teke EXPHIL på universitetet. Ved bruk av kvardagssituasjonar og konkrete eksempel viser Melsom korleis vi sakte, men veldig sikkert øydelegg for oss sjølve. Dette temaet er jo noko eg faktisk tenker ganske mykje over: Kvifor er vi alle så deprimerte for tida? Kva er annleis no? Kvifor blir det ikkje betre? Måten Melsom setter «for mykje fridom» som kjerna for dette er ganske interessant, og har i alle fall gitt meg ein del svar, og eit nytt spørsmål eller to. Og eg anbefaler også deg å lese denne medan du venter på at den nye boka til Harari skal bli omsett til norsk.

Forlag: Gyldendal Norsk Forlag
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Brev til Victoria» av Marcelo Puglia

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Brev til Victoria

Spenn deg fast og gjer deg klar for ei emosjonell berg-og-dalbane. Fy søren for ei fantastisk bok (og eg kjem heller ikkje over kor VAKKERT omslaget er). Denne boka tar opp så viktige, men eigentleg ingen nye tema. Det er ei ganske tidlaus bok; om forholdet mellom menneske; om kjærleik til livet; om å bruke tida på det som betyr mest; om å klamre seg fast. Forfattaren har sjølv uttalt at denne boka ikkje handlar om liv eller død, men tid. Bruk den rett.

Mauricio har nettopp fått sparken, saman med halvparten av bedrifta. Med eit halvt års sjukeforsikring igjen via jobben, går han for sin årlege sjekk. Og til sitt store sjokk får han vite at han har ein hjernesvulst og seks månader igjen å leve. Mauricio vert knust; han har ei lita jenta på ein månad og ein vakker samboer. Han bestemmer seg raskt for å skrive brev til Victoria (dottera) som ho skal få når ho vert eldre. I løpet av det halve året vi følgjer Mauricio og hans nærmaste, opplever dei mykje. Boka er eigentleg berre ein lang veg med eit vanvittig antall twists and turns, og ein særs kreativ slutt.

Dersom du ikkje liker denne boka, gråter ein skvett eller blir rørt, må du ha eit hjarte av stein. Eg føler liksom at den passer for alle. Måten den knyt saman fleire historier på, forteljarmåten som vekslar mellom brev, personlege synspunkt og ein meir all-vitande forteljar.

Om du treng eksempel til andre verk for å skjøne om dette er noko for deg, kan du tenkje litt Paulo Coehlo, berre meir jordnært og moderne. Eller Breaking Bad, det er eit par parallellar her og (dødssjuk, korleis tene pengar raskt så familien har noko å leve av når eg døyr, nyfødt baby in the mix), berre mindre valdeleg. Eller Et helt halvt år, berre frå eit anna synspunkt. Konklusjonen min er i alle fall at det er ei veldig allsidig bok som vil passe for dei fleste.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«En ting som er» av Robert Lax

En ting som er

Gjendikta av Knut Johansen.

For ein rytmebruk! Lax kutter opp nesten alle stavingar til eigne verseliner (med enkelte dikt som unntak), og fleire ord i same strofer. Det er mykje gjentakingar, som igjen hevar rytma til eit nytt nivå. Det er fantastisk interessant lesing å følgje ei så streng rytme når ein les, samstundes som meininga i dikta trår fram. Det er rett og slett gjennomført rytmisk. Det er lite ekstra på desse sidene.

Dikta handlar om ting sine tilstander. Å vere. Korleis kan vi seie at noko er dødt, kva slags veremåte er det? Fleire av dikta tar òg for seg ulike historiske samfunn (og er veldig lange), medan andre tek for seg familieforhold. Det er ei nydeleg diktsamling, med eit djupt sjeleliv.

Forlag: Oktober
Utgivelsesår: 2015 (1997)

Sitat

«Nøkkelmakeren» av Gert Nygårdshaug

Nøkkelmakeren

Om du fikk med deg det forrige innlegget mitt om Gert Nygårdshaug bok, Klokkemakeren, veit du nok allereie at eg elskar denne oppfølgjaren/parallellromanen. Tips: les Klokkemakeren først, så denne boka. Då vil du forstå litt ekstra i denne.

Boka er skriven på akkurat same måten som parallellromanen, med laaaange setningar utan punktsetjing. Og igjen; det er kjempelett å lese likevel.

Også denne boka handlar om Melkior Mussenden – på akkurat same stad og same Tid. Eller, er Tiden eigentleg lik?? Melkior opplever merkelege syner og minner han aldri har hatt, og får ingenting til å stemme. Plutseleg ser han kona si som overvektig, og gir salt til okser. Og så dukkar ein mystisk nøkkelmakar opp i byen.

Forlag: Juritzen
Utgivelsesår: 2013

Fleire bøker av Gert Nygårdshaug finn du HER.

Boka er parellellroman til Klokkemakeren, som bør lesast først.

Sitat

«Klokkemakeren» av Gert Nygårdshaug

Klokkemakeren

DENNE BOKA ER FANTASTISK.

Denne boka handler om urmakaren Melkior Mussenden (som ikkje er «klokkemakeren»), i ein by utan namn, i eit land utan namn.Og no, utan Tid. For Tiden forsvinn på merkeleg vis. Eller, den er jo der. Men den er ulik for alle. Og tenk for et kaos når folk skal handle, jobbe, og sove på totalt ulik tid? Melkior lev eit helt vanleg liv med kona si Matilde, heilt til det dukkar opp eit svært hol i bakken der kyrkja vanlegvis står.

Det er eventyr, filosofi, fabel, og alt på en gang! Setningane kan fort bli ei side lange, utan punktsetjing og replikkar som flyg. Men det er underleg lett å følge med. Eg veit liksom ikkje korleis eg kan anbefale denne boka høgt nok, for den er verkeleg fantastisk.

Forlag: Juritzen
Utgivelsesår: 2014 (2009)

Fleire bøker av Gert Nygårdshaug finn du HER.

Boka er parellellroman til Nøkkelmakeren, men les «Klokkemakeren» først.

Sitat

«Den lille kjærligheten» av Francesc Miralles

Boka er sponsa av Cappelen Damm

Den lille kjærligheten

Denne boka er ei merkeleg lita greie. Eigentleg er den ikkje så lita heller, med sine 286 sider. Den handler om Samuel de Juan, ein professor i tysk ved universitetet i Barcelona. Samuel er ein ganske einsom ungkar, og ein intellektuell type som frustrerer seg over studentar som ikkje har peiling på Goethe og Brecht (enkelte elevar lar han stå i faget så han skal slippe dei neste år igjen – praktisk). Ein dag dukkar ein katt opp på døra hans, og nektar å gå sin vei. Og sjølv når han går, dukkar han snart opp att, tilsynelatande ut i frå intet. Gjennom katten kjem Samuel i kontakt med mange nye menneske, og finn slik att barndomsforelskelsen si – som ikkje hugsar han i det heile.

Heilt ærleg. så traff ikkje boka meg heilt. Objektivt sett var den ganske god – både handlinga, karakterane og ikkje minst språket var finspissa og utruleg levande og humoristisk. For min del vart handlinga litt for platt, og dialogane tok litt for mykje plass. Det er ikkje ei bok ein les for plottet sin skuld. Men om du liker bøkene om katten Bob (men kanskje vil ha det litt meir intellektuelle med i miksen), trur eg gjerne at du vil like denne boka òg. Elles er boka litt filosofisk av seg, så om det er noko du liker, er den verdt å teste ut (den er uansett lettlest til det ekstreme, og ein kan lett pløye gjennom den for underhaldinga si skuld).

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2015

Sitat

«Alkymisten» av Paulo Coelho

Éin kommentar

Alkymisten

Denne boka er 28 år gamal, men den blir nok aldri utgått. Eg veit nesten ikkje kva tags eg skal bruke på dette innlegget, det er liksom alt for mykje å kunne velje mellom. Handlinga starter hos gjetarguten Santiago som reiser gjennom Andalucía med sauene sine, då han drøymer om ein skatt i Egypt. Etter eit møte med ei spåkone og ein konge, sel han sauene og reiser via Marokko. Reisa tar fleire år, og han møter mange interessant menneske i løpet av turen. Han lærer om verdssjela, tankens kraft og mange andre filosofiske emne.

At boka er kalla ein moderne klassiker, er pokker ikkje rart. Boka er vakker, fargerik, djup og spennande. Og til alles glede: lettlest som få. Så denne bør alle lese, herlig underhaldning.

Forlag: Bazar
Utgivelsesår: 2013 (1988)

Fleire bøker av Paulo Coelho finn du HER.

Sitat

«Uten personlig ansvar» av Lena Andersson

Éin kommentar

Boka er eit leseeksemplar frå Boklageret 

Uten personlig ansvar

FOR EIN ROMAN!!! Alle som har lest forløperen Rettsstridig forføyning, bør lese denne. Helvete heller, les den uansett. For alle bør lese denne. Den er meir enn dobbelt så tjukk som forgjengeren, og dobbelt så bra. Om det er ei bok eg trur alle kan identifisere seg med, er det vel denne. For uansett i kor stor grad, har vel alle vore forelska i nokon som ikkje var akkurat like interessert?

For boka er ei fantastisk analyse og ein fantastisk roman. Ester er no forelska i skodespelaren Olof Sten, fem år etter forholdet med Hugo Rask. Og Olof er gift, men veldig ambivalent. Eigentleg utnytter han Ester på det grovaste, og forholdet varer i omlag 4 år. Eller, i følge Olof har dei ikkje eit forhold. Kun vennskap, sex, dype samtaler, hotellturer … Men hey. Han kan ikkje forlate kona, og det er alt Ester ønsker.

Det blir djupt forklart korleis eit einsida forhold kan utvikle seg, kvifor ein vel å tru det ein trur, og ser det ein vil sjå. Eg kan med handa på hjartet seie at boka lærte meg veldig mykje om meg sjølv. Denne boka er utan tvil ein klassiker som vil vere relevant ei lang stund framover.

Forlag: Gyldendal
Utgivelsesår: 2015

Fleire bøker av Lena Andersson finn du HER.

Sitat

«Rettsstridig forføyning» av Lena Andersson

Rettsstridig forføyning

En roman om kjærlighet. Det er ei ganske kort bok, og ho kan enkelt lesast på ein kveld. Boka tar deg med inn i livet til Ester Nilsson, ein frilans skribent som er utdanna innan filosofi. Ho forelskar seg i kunstnaren Hugo Rask, og vert besatt. For å seie det mildt. Ester går i frå sambuaraen, og byrjar å henge rundt gatene Hugo bur og arbeider. For dei er jo meint for kvarandre.

Tja. Ester meiner kanskje det, Hugo – not so much. Han er så polygam som ein får det, men Ester vil ikkje innsjå det. Ho har alle bevisa rett foran ansiktet, men finn heile tida alternative sanningar. Det blir og fokusert på maktfordeling; den som vil minst, bestemmer mest.

Boka er ei analyse, meir enn ein roman. Tida går raskt, og unødige hendingar og samtaler er klipt vekk. Kun viktig dialog og augneblink er tekne med. Det gir boka raskt framgang, og den er slutt før du veit ordet av det. Og då vil du nok hoppe rett inn i oppfølgjaren, Uten personlig ansvar.

Forlag: Gyldendal
Utgivelsesår: 2014

Fleire bøker av Lena Andersson finn du HER.