Leseeksemplar

Igjen leverer Pax ein knallsterk roman. Det er ein av dei få finske romanene eg hadde lest, og Fuglehjerne av Johanna Sinisalo var noko av det dårlegaste eg hadde lest (Då eg las den. Har lest verre ting i etterkant.). Så eg var ikkje heilt sikker på om den finske stilen var noko for meg, men Rytisalo skriv ekstremt godt. Om du har lest Sophie Starks liv og død av Anna North (og du burde, om du ikkje har), så forstår du kor eg vil hen når eg seier at Lempi er ei blanding av den og ei historie om «tyskertøsene».

Lempi er altså hovudpersonen i denne boka, men dette er ikkje Lempis historie. Dette er historiene om Lempi, fortalt av tre personar med veldig ulike forhold til henne. Alle forteller sanninga, men dei fortel si sanning. Og den er ikkje lik for nokon.

Vi er i Finland under andre verdenskrig, og Viljami er på veg heim frå fronten. Heime skulle han eigentleg ha funne kona si, Lempi, men Lempi er borte. Ho var igjen på gården saman med arbeidsjenta Elli då Viljami drog ut. Viljami fortel om ei kvinne han elsker, Elli om ei kvinne ho hater. Den tredje fortelleren er Sisko, Lempis tvilling. Sisko føler at Lempi både er halve henne, og også eit tilheng til henne.

Sisko sin del av historia blir også brukt til å fortelle om dei finske «tyskertøsene». Finland sitt forhold til Tyskland under krigen var komplisert, for tyskarane «redda» jo Finland frå Russland, og mange unge kvinner som gifta seg med tyske soldatar og militære oppdaga plutseleg i 1945 at dei var landsforrædere. Sisko var ei slik, berre at historia hennar er enno litt meir hjarteskjærande.

Biletet malt av Lempi er ganske sterkt, og eg trur kanskje Sisko sitt portrett er det mest nøyaktige. Ho ser fleire sider av søstera, sider både Viljami og Elli er for blenda av lidenskap til å sjå.

Rytisalo sitt språk er som nevnt ekstremt godt, og denne boka er ein skikkeleg godbit. Den ligg an til å bli en av årets beste bøker for min del. LES!

Forlag: Pax
Utgivelsesår: 2018