Barn

Sitat

«Vaffelhjarte» og «Keeperen og havet» av Maria Parr

Éin kommentar

Denne barneboka (som allereie er ein klassikar) er heile tolv år gamal (!), men eg har ikkje lest ho før no. Noko som kunne virka ganske rart, for Maria Parr er frå ei bygd berre ein god halvtime unna heimstaden min. Og eg visste jo kven ho var! Eg hugsa eg høyrde og las i avisa om den unge jenta frå Sunnmøre som gav ut bok, og eg vart kjempesjalu. Eg skulle jo vere den yngste forfattarinna herifrå! Så ja, eg unngikk nok å lese boka i stille protest og blind misunning. Eg må jo berre flire når eg tenkjer på det. Og ikkje skjøner eg no kvifor eg var sjalu, for eg er yngre no enn Parr var då ho gav ut boka. Ho var jo 24 (eg innbilte meg alltid at ho var sånn seksten?), og eg er berre 21. Så vi får sjå, då! (Neida, ignorer den grusomt dårlege humoren min. Sjølv om alt er heilt sant.)

Dette er ein fantastisk herleg roman (for barn og vaksne) om Trille og Lena. Begge bur dei i den vesle sunnmørsbygda Knert-Mathilde (!), dei er faktisk naboar og bestevennar. I alle fall halvvegs. Trille veit at Lena er hans beste ven, men han er litt usikker på om det går begge vegar. I eit heilt år – frå sommaren før fjerde klasse og til slutten av skuleåret – følgjer vi desse to galne ungane. For dei er galne. Uansett kvar dei går, endar det opp med komplett sirkus. Og likevel går det heilt fint, for uansett kva som skjer, kan tante-farmor sine vafler fikse alt. Men, kva visst det skjer noko som vaflene ikkje kan fikse?

I tillegg til den deilige humoren og det freidige sunnmørsmålet, er her alvor og varme. Dette er ei nydeleg bok om vennskap, familie og om livet på bygda (noko eg veit det meste om). Om du (som meg) har gått glipp av denne boka så lenge, er det på tide å komme seg til butikken. Du vil ikkje angre! Dette er le-høgt-medan-du-er-heime-åleine-materiale.

Keeperen og havet er sponsa av Samlaget

Altså, grunnen til at eg kom i gang med å lese desse bøkene var fordi eg høyrde Maria Parr sjølv lese frå den siste boka. Og eg holdt faktisk på å flire meg i hel. Det var så vittig!

Endå ein gong følgjer vi Lena og Trille gjennom eitt år. Men sjølv om det er tolv år sidan førre bok, har dei berre blitt tre år eldre, og vi møter dei sommaren før sjuande. Og her endrar ting seg litt, for no flytter den nederlandske jenta Birgitte til bygda med sine reisande foreldre. Trille er snill og grei som vanleg og tek i mor Birgitte med – i følgje Lena – litt for opne armar. Lena blir berre surare når ho vert pressa av fotballaget sin nye trenar, sjølv om ho er overbevist om at ho er den beste keeperen. Her er mykje sprell og fanteri her òg, sjølv om det er ein del meir dramatikk. Til dømes å gå julebukk i orkan (som minner mistenkeleg mykje om nyttårsorkanen vi merka hardt på Vestlandet i 2012), og å merke at vennskap vakler og at ingen lever evig.

Denne boka er mykje modnare enn Vaffelhjarte, men det skulle då berre mangle når både forfattar og hovudpersonar er blitt eldre. Likevel er her den same sjarmen og gleda vi opplever i den fyrste boka. Begge bøkene vil få deg til å le og gråte om einannan, kanskje spesielt om du er frå ei lita vestlandsbygd. Og dersom du aldri har tilbrakt ein søndags ettermiddag med desse to bøkene, har du gått glipp av mykje glede her i livet. Eg ser fram til å lese desse høgt (eller berre tvinge dei på) tanteungane mine. Gjer det med dine òg.

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: Vaffelhjarte (2005), Keeperen og havet (2017)

Sitat

«Tung tids tale» av Olaug Nilssen

Éin kommentar

Boka er sponsa av Samlaget

Eg trur ikkje eg ville plukka med meg denne boka dersom eg ikkje hadde høyrd Olaug Nilssen lese høgt frå boka. Eg var jo ikkje spesielt begeistra for Få meg på, for faen (boka altså, filmen likte eg godt) og hadde altså ingen planer om å lese denne boka. FØR. Førførfør…! Før Olaug leste høgt frå den, og eg heldt på å grine.

Dette er ein sjølvbiografisk roman, ikkje ein dokumentar. Grunnen til dette er at det er Olaug sine eigne erfaringar det er snakk om, men dei er utelukkande hennar oppleving av «saken» (om eg kan kalle dét det). Det er altså ikkje fiksjon, men skjønnlitteratur basert på røynda.

Sjølve handlinga i boka spinner rundt at ni år gamle, autistiske Daniel treng ein avlastningsplass på institusjon, men at dette er vanskeleg å få til fordi foreldra ikkje vil få stilt ei diagnose for psykisk utviklingshemming. Det heile vert ein kamp mot byråkratiet og diagnosesamfunnet og samfunnet generelt, ein kamp mot seg sjølv og pedagogar og legar av alle slag – for ikkje å snakke om den fysiske kampen mot sonen sjølv. Kva er eigentleg rettferdig? Kva burde ein kunne kreve, ønske seg, søke om? Kva er rimeleg?

Boka er ærleg og sår, og ikkje minst engasjerer den og gir eit nytt blikk inn i livet som mor til ein «annleis» unge. Den kjensla ho skriv fram, om å føle seg utilstrekkeleg, den kan eg relatere til. Eg skal ikkje påstå at eg forstår Olaug eller veit korleis ho har (hatt) det, men eg forstår vel meir at eg ikkje forstår. Så sånn sett skjøner eg jo litt meir enn før, og eg sympatiserer i det minste. Og det er jo ei bragd i seg sjølv, å gjere boka såpass ekte og rørande at ein verkeleg bryr seg om det ein les. For den er det; djupt rørande.

(Eg sleit med lyset når eg tok bilete av boka; den er grønn, ikkje turkis. Eg kunne så klart tatt eit nytt bilete seinare, men det gadd eg faktisk ikkje. Innhaldet er det viktigaste her.)

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Olaug Nilssen finn du HER.

Sitat

«Dumme, dumme hjarte» av Linda Klakken

Éin kommentar

Boka er sponsa av Samlaget

På bloggen her er det jo fronta fleire ungdomsbøker som tek opp dette temaet med å vere skeiv. Bøkene til Becky Albertalli til dømes, og Kunsten å vere normal av Lisa Williamson. I ein overgang mellom barn og ungdom, og ungdom og vaksen, kan dette vere vanskeleg å forholde seg til. Omtrent alle bøker og filmer har heterofile par, og det er jaggu på tide at det jamnar seg litt ut i dei fleste medium. Det er jo ein del å få på engelsk (og omsett til norsk) om dette, men bøker om temaet skrivne av ein norsk forfatter, har vore ei sårt tiltrengt mangelvare i litteraturen. Heilt til no, då!

Klara er ei jente som bur på Sunnmøre, ikkje er spesielt kul, har skilte foreldre (som inkluderer den litt deppa faren Frode), ei bestevenninne, og så går ho på ballett. Det er på balletten at ho først får auga opp for den nye jenta frå Oslo, Marie. Ho synest Marie danser sååå fint, er pen og kjempehyggelig. Og så oppdager ho at ho kanskje er forelska for fyrste gong.

Og dette er jo kanskje det beste med boka: den handler om at Klara er forelska i Marie, ikkje at Klara er forelska i ei jente. Det er eigentleg ikkje poenget i det heile. Denne normaliseringa som vi også ser hos Becky Albertalli, er flott! Det er slik det skal vere. Og så fint at mi oppfatning av dette, stemmer med kva forfattaren sjølv hadde som mål. Denne boka kom nemleg i mine hender då eg var på høstmøte med Samlaget, og Linda Klakken sjølv var med og las i frå boka. Klakken er sjølv gift med ei kvinne og har to små jenter, så det er vel ikkje mange som kunne skrive denne boka betre enn henne. Eg vil gjerne presisere det som Klakken sjølv gjer i sitt intervju med Framtida.no, at dette er ei historie om forelsking, ikkje om homofili.

Eg synest boka når opp til målet sitt – å avdramatisere homofili – på ein veldig god måte. Det er jo så uproblematisk! Det er veldig godt formidla, og eg følte aldri at det var ei «komme ut av skapet»-bok, berre ei bok om forelsking.

Under denne hovudhistoria om den første kjærleiken, er det òg fokus på at Klara prøver å muntre opp den nyskilte faren sin ved å prøve å spleise han med diverse kvinnfolk. Uten at faren veit det. Dette tek nokon ganske sære vendingar, og er underhaldande til tusen! Faktisk er heile boka underhaldande. Og hysterisk morsom! Fleire av kommentarane er så presise, så skarpe, og likevel så tydeleg eit barns. Eg vil rett og slett kalle boka ei sjarmbombe utan like, også for oss «vaksne». (Å gud, når blei eg så gamal?) Les den, og ikkje minst – la folk forelske seg i den dei vil. Ikkje ver ein lort.

Forlag: Samlaget
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Linda Klakken finn du HER.

Sitat

«Harpiks» av Ane Riel

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Først av alt, ikkje la deg lure av omslaget. Dette er ikkje ei krimbok, det er heller ikkje ein spenningsroman, sjølv om det er slik den vert promotert på både dansk og norsk. Det er berre ein «vanleg» roman med ekle omgjevnader. Eg trudde den skulle vere skummel, og hadde skikkeleg lyst på ein krim når eg begynte på denne. Sååå eg vart litt skuffa, sjølv om boka er god nok.

Handlinga er lagt til nokre øyer på Danmark, spesielt til øya Hodet. (Det er litt vanskeleg å finne ut av tidsrommet i historia, men eg trur den starter på sånn femtitalet og arbeider seg fram til notid?) På denne øya veks Liv opp med mora Maria og faren Jens. Begge pleide å vere ganske normale folk, men om det forblir slik er jo ikkje boka noko interessant. For Maria legg så kraftig på seg at ho berre kan oppholde seg i senga si, og Jens blir ein hoarder. Så dør tvillingbroren til Liv, og Jens tek livet av si eiga mor, Else. Etter dette mister han grepet totalt, lèt dyra og gården forfalle, og Liv veks til og vert akkurat gamal nok til å tenke kritisk om kva som skjer. Og så kjem dagen «då det skjedde», då Livs liv (hehe) vert snudd heilt om på.

Oversettelsen er ikkje spesielt god. (Mitt eksemplar er eit førehandseksemplar og dei plar ikkje vere korrekturlesne, sjølv om dette ikkje er spesifisert på omslaget mitt. Eg håper verkeleg dette er fiksa i den endelege utgåva.) Det kan sjå ut som om teksten omtrent er original, berre at skrivemåten er endra frå dansk til norsk, og enkelte særord er bytta ut. Til dømes står ordet «forbundethet». Altså! Det heiter då gudsjammerleg «forbindelse» på norsk!

Eg skulle ønske eg las denne boka for sånn eit halvt år sidan, då hadde eg nok likt den mykje betre. Kvifor? Fordi viss du har lest Myrkongens datter av Karen Dionne, så er denne litt overflødig. Historia er ganske lik: jente veks opp isolert frå folk med ein psykisk sjuk og kanskje morderisk far som lev i «harmoni med naturen» og ei mor som ser problema, men ikkje kan gjere noko med det. I motsetning til Myrkongens datter, er ikkje dette ein spenningsroman, det er knapt ein roman. Det er berre ei forteljing, eigentleg. Kanskje den hadde fungert betre som ein skikkeleg skummel og ekkel grøsser? Der det hadde blitt avslørt først heilt på slutten at Carl er død? No berre fantaserer eg, men eg trudde det hadde gjort historia betre og meir interessant for lesarar.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: 2017

Sitat

«Natt på stranda» av Elena Ferrante

Boka er sponsa av Det norske samlaget

Hallo, folkens! Barnebok frå Elena Ferrante er no tilgjengeleg på norsk! (Sjølv om originalen på italiensk er ti år gamal, så den er ikkje ny.) Illustrasjonane er laga av Mara Cerri, og dei er ganske spesielle. Alle ser ut som skumle, surrealistiske oljemaleri, men dei er verkeleg vakre. Det passar ganske godt med den mørke, men hjertevarme historia.

Celina er dukka – eller «dottera» – til Mati. Dei er på sin vanlege strandtur saman, då faren til Mati gir henne ein kattunge i gåve. Celina blir straks sjalu på katten Minù, og tek det veldig ille opp at Mati vert så ivrig at ho gløymer Celina att på stranda. For det er temmeleg skummelt på stranda om natta, her er farer som lusker overalt. Spesielt Den Store Raka. Celina vert både trua, fråstjåle namnet sitt og alle orda ho har lært, brent og dratt ut i havet.

Det er ei ganske surrealistisk historie, der man kan stjele folks namn og ord, snakke med bølgjer og eld, og så klart – dukka kan jo snakke. (Trur ho i alle fall sjølv.) Sjølv om Celina er ei ganske modig og frekk lita dukka, er historia òg litt sår. For Celina er jo Mati mammaen hennar, og kva er ei dukke utan ein mamma? (Ingenting!)

Det er verdt å legge merke til at Ferrante klarer å halde på den friske, muntlege stilen vi kjenner frå Napolikvartetten, Svikne dagar og Den dunkle dottera sjølv i ei barnebok. Eg trur eg kunne gjetta at det var Ferrante som hadde skrive den sjølv om eg ikkje hadde visst det frå før. Dette er jo ei barnebok, så her er og fletta inn litt «bæsj og tiss»-humor for ungane, men eg holdt på å flire meg i hjel sjølv. Kor ofte høyrer du ei dukke forbanne ein katt og ynskje at han får diaré, liksom?

Det er eit utruleg sjarmerande eventyr, så klart med ein fin slutt. Eg tenker at for alle Ferrante-fans med ungar, blir dette ei populær julegåve. Og ikkje ver redd, den blir nok populær hos ungane òg! Tru på meg når eg seier at dette er eit sprelsk og friskt eventyr!

Forlag: Det norske samlaget
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Elena Ferrante finn du HER.

Sitat

«Gutten ingen ville ha» av Trude Trønnes

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Boka var tynnare enn eg hadde forventa. Eg hadde så vidt hørt om boka før og visste at den skulle vere eksepsjonelt sterk, så eg blei overraska når eg såg kor få sider boka besto av. Eg tenkte som så at då blei nok historia ganske overflatisk og enkel, men eg skal gå og vaske munnen min (tankane mine??) med såpe.

Ta inn over deg dette: Mor di er ein «tilbakeståande flyttsame» som trur du er ein bytting (altså ein underjordisk baby hennar eige barn er bytta ut med) og nekter å gi deg melk (du er jo ikkje hennar barn?). Når myndighetene først grip inn, seier dei at du er åndssvak (kanskje til og med «uhelbredelig åndssvak»), døv, kan ikkje snakke på grunn av motorisk afasi og vil heller aldri kunne snakke. Du er aggressiv, slem, «vanskelig». Du vert ein kasteball mellom institusjonar, sjukehus, barneheimar, spesialskular. Om du kan forestille deg dette, har du fått eit glimt av livet til Per Utsi.

Historia om Per Utsi er skriven av journalist og forfatter Trude Trønnes, som undervegs i boka kjem med brev til Per der ho deler tankane sine om historia hans, og vennskapet dei to har utvikla medan boka vart til. Boka består elles av gjengitte samtaler og reiser med Per, samtaler med personar i livet hans, enkle og forståelige intervju med fagpersoner innan psykiatri, barnevern, folk som visste korleis institusjonane fungerte på femti og sekstitalet (hint: ikkje særleg bra).

Dette er ei trist, men samtundes fin historie. Den er sterk, slik Per Utsi er sterk. Det er ubegripelig – på grensa til den bokstavelige meininga av ordet – at nokon kan overleve så mykje. Ikkje berre «overleve» på et psykisk plan, men også det fysiske. Eg trur ikkje ordet mirakel (som vert brukt i boka) er ei særleg stor overdriving. Eg hadde tårer i auga når eg las, og det stikk i hjartet når eg ser ansiktet til Per på omslaget. Boka er djupt gripande. Rørande. Eigentleg strekk ikkje ord til.

Forlag: Z-forlag
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Er hun din?» av Nils-Øivind Haagensen

Éin kommentar

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Er hun din? er ei bok eg har vore nysgjerrig på ei stund. Litt på grunn av omslaget (eg elskar, elskar, elskar grafiske omslag), men ikkje minst på grunn av innhaldet.

Innhaldet er altså dette: Are er ein vaksen mann på førtitre (snart førtifire) som litt motvillig (og til vertens overraskelse) takker ja til å feire bursdagen til ei venninne i feriehuset hennar. Der møter han vertens dotter Eira, som har alle moglege spørsmål og meiningar om kva som helst. Han vert minna på barnet han kunne hatt. For ikkje så altfor lenge sidan var han på god vei til å bli ein gift mann og far, heilt til den mykje yngre kjærasten hans tok abort mot hans vilje (og under press frå foreldra sine).

Haagensen brukar to ganske ulike skrivestilar i løpet av boka. Mesteparten av tida er språket lett, poetisk, stort sett dialoger. Ein kan få inntrykk av at Are har tatt avstand frå seg sjølv, for han vert stort sett kalla «den voksne mannen», ikkje «Are». Men godt over halvvegs i boka merker ein plutseleg at språket er blitt tyngre, mindre direkte, avsnitta lenger og innhaldet meir filosofisk. (Eg trur dette er Are som jobbar på manuset sitt?) Overgangen mellom desse stilane er underlig subtil, og det tok nokre sider før eg oppdaga at lesinga gjekk vesentlig mykje saktare. Men det funker.

Språklig sett synest eg denne romanen føyer seg inn i rekka som ei typisk norsk samtidsroman: typ poetisk, veldig spesifikt tema, kven-treng-vel-kapittelinndeling-no-tildags?, relativt kort og med eit par djupe tankar. Du veit kva eg meiner! (Eller?) Eg meiner det ikkje negativt, det er berre ein observasjon. Boka har jo som sagt eit spesifikt og originalt tema (ein mann utsatt for ufrivillig abort), som får den til å skille seg kraftig ut.

Det som imponerer meg mest med boka er kanskje korleis Haagensen klarer å skildre vennskapet mellom Are og Eira. Det kunne raskt blitt litt skummelt å begi seg utpå å framstille forholdet mellom ei lita jente og ein godt vaksen mann (folk tenker jo gjerne det verste), men her er absolutt ingen Lolita-vibbar. Haagensen balanserer stødig. Eira er veldig truverdig som karakter, det vil nok alle som har møtt ein seksåring vere einig i. (Kvifor ditt, korleis datt, du er for gammal til å gå med kortbukser!)

Eg likte boka godt, og anbefaler den gjerne til gudogkvarmann. (Fleirtallet er nok «kvarmann»-er.)

Forlag: Oktober
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Ektemannens hemmelighet» og «Det Alice glemte» av Liane Moriarty

Så var det på tide å lese denne chick-lit-klassikaren. Eg las eigentleg Store hvite løgner før denne, og må innrømme at den var betre. Men det beviser berre at forfattarskapet til Moriarty går éin veg – oppover – så det er vel ein god ting?

Når Cecilia med eit uhell velter ei av mannens esker på loftet, finn ho eit brev adressert til seg sjølv. Som skal opnast ved ektemannens død. Cecilia vert heilt satt ut, men opner ikkje brevet før ho oppdager at mannen hennar verkeleg ikkje vil at ho skal opne det (og at han lyg om det). Når ho opner dette brevet fell livet hennar saman. Og sjølv om ho ikkje veit det enno, vil innhaldet i dette brevet påverke både Rachel – ei enke med ei trist fortid – og Tess – ei ung mor som nettopp har forlatt mannen sin.

Boka er lettlest og utruleg spennande! Sidene blar om av seg sjølv, og du blir engasjert. Moriarty skriv verkeleg godt, og klarer å treffe enkelte poeng så utruleg presist. Sjølv om mange av temaa i boka er kjipe og såre, vert dei skildra med ei blanding av varme og humor, sarkasme og djup menneskeleg innsikt, som eg trur berre Moriarty kan klare å mestre perfekt.

I skrivande stund er eg litt hekta på denne sjangeren! Desse bøkene er så lettleste, så skildrande at det nesten er som å sjå ein film. Ein slepp liksom å tenkje, og kan berre la seg flyte med. Det er så deilig med slike bøker innimellom! Både bøkene til Moriarty og Jane Corry har gått ned på høgkant (hennar bøker kan òg anbefalast!), og eg gler meg (vanvittig) til Vanvittig skyldig kjem ut i haust!

Det er mykje som endrar seg på ti år. Kanskje spesielt mellom 29 og 39. Men kva om du plutseleg har gløymd alt som har skjedd i mellom desse åra? Kven er du då? Kven var du? Alice vakner opp etter å ha slått hovudet hardt. Det er 1998, ho er nygift og forelska og gravid for fyrste gong. Livet er fantastisk! Bortsett frå at det i virkeligheten er 2008, ho er separert frå mannen sin, har tre barn ho ikkje hugser og er distansert frå den øvrige familien sin. Alice aner ikkje korleis ho skal fungere i kvardagen, og sjokka er ikkje få. Kvifor er ho ikkje nær med syster si lenger? Kven er denne Gina? Ho må lære seg å navigere livet sitt på nytt, og bli kjend med barna sine. Og ho er fast bestemt på å vinne mannen sin tilbake.

Dette er den andre boka til Moriarty (i alle fall på norsk), og har ikkje det krim-elementet dei fleste av bøkene hennar har. Likevel klarer Moriarty også her å skape mykje drama, mange overraskande vendingar og så klart litt djupare og større tema godt miksa inn i herlig chick-lit. Eg er heilt frelst; desse bøkene er så herlige! Dei bør definitivt pakkas ned i strandbagen, kofferten eller kva du no drassar rundt på sommar.

Forlag: Pantagruel
Utgivelsesår: Ektemannens hemmelighet (2014), Det Alice glemte (2015)

Fleire bøker av Liane Moriarty finn du HER.

Sitat

«Far din» av Bjørn Ingvaldsen

Denne barneboka provoserte meg. Den gjorde meg frustrert, fekk meg til å kjenne meg igjen og sette meg inn i ein situasjon. Den er truverdig, og den gjorde meg vekselsvis kald og varm i hjarterota. Med andre ord, ei veldig vellukka bok.

Boka handlar om Leo, som kjem heim og oppdagar at faren er blitt henta av politiet. Mora er i ei heilt eiga tilstand, og anar ikkje kva ho skal gjere. Det viser seg at faren har stole frå jobben, frå kolleger, frå garasjer og teke opp store lån. Leo merker mest av dette på skulen, der alle i klassa gjer det klart at dei ikkje vil ha noko med han eller «bandittfamilien» å gjere. Leo er mellom 9-11 (tippar eg), og veit ikkje kva han skal gjere med problemet. Så han gjer for det meste ingenting.

Historia er veldig, veldig godt skildra. Den verkar veldig truverdig, og går rett på sak. Det er lite om kjensler, hovudsakleg om kva guten tenkjer og opplev. Det er ikkje berre Leo som får historia til å verke realistisk, det er alle karakterane rundt han òg. Det er eit lite bygdesamfunn, og det er så altfor treffande korleis folk tek avstand og er ubehagelege (og av og til hjelpsame). Det er ein brysom nabo, det er klassekameratar som trur dei er bedre enn alle (og veldig påverka av foreldra sine meiningar), butikkansatte som ikkje lar deg handle, det er gode venner, det er nokre lærarar som er greie og nokre som ikkje kunne brydd seg mindre. (Og eg veit kva eg snakkar om, eg er frå ein slik stad.)

Eg vil legge til at eg trur boka fungerer best som vanleg litteratur. Vaksne gjer ofte den feilen når dei kjøper barnebøker, at dei kjøper noko dei ser på som relevant for barnets situasjon. Til dømes kjøper dei bøker om skilsmisser når dei sjølve skal skilje seg. Som om du kjøper denne boka til ein som har ein forelder i fengsel. Tru meg, ungar er smartare enn vi/dei vaksne tenkjer at dei er. Dei klarer fint å gjere seg opp meiningar om slike situasjonar sjølve. Om noko, burde slike bøker vere leste meir og på generelt grunnlag, og ikkje spesielt.

Forlag: Gyldendal Norsk Forlag
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Ildbarnet» av S.K. Tremayne

Boka er sponsa av Font forlag

Ildbarnet

Så dette er den fyrste påskekrimmen min i år. Eg las den forrige boka til forfattaren (unnskyld, den anonyme, kjende forfattaren som skriv under pseudonymet S.K. Tremayne), og eg seriøst elska den. Igjen har ho (eller han) skrive ein skummel roman med utgangspunkt i små barn og overtro. Og for å sei det sånn, den skuffa absolutt ikkje.

Denne thrilleren handler om Rachel Daly. Ho har nettopp gifta seg med den litt eldre David, ein arving til eit svært gods i Cornwall. Rachel var sjølv ganske fattig under oppveksten, og synest det er overveldande å skulle bestyre eit stort og gamalt gods, spesielt når ho heile tida føler ho vert samanlikna (og samanliknar seg sjølv) med Davids avdøde kone, Nina. Nina døydde i ei gruveulykke for kun halvanna år sida, og Rachel vert ganske stressa når hennar nye steson, Jamie, fortel at han drøymde om Rachel, med mykje blod på henda. Betre vert det ikkje når draumen hans ser ut til å bli sann, og Rachel finn forstyrrande brev åtteåringen har skrive til mora – som han er overbevist om at er i live.

I heile boka er det ei nedtelling til den komande jula, som vil vere toårsdagen for Ninas død. Det er ein stor del av drivkrafta (bortsett frå dei utruleg urovekkande handlingane som skjer, naturleg nok). Spesielt med tanke på at Jamie forteller Rachel at ho vil vere død innen første juledag. (Og blodet fraus til is i årene og alt det der.) Og herregud, måten miljøet og naturen i Cornwall er skildra! Det er så utrulig godt gjort, ein ser heile greia for seg og historia berre flyt!

Viss du har lest Istvillingene, så MÅ du berre få med deg denne òg! (Og har du ikkje lest Istvillingane, må du seriøst gjere det! Creepy greier, altså.)

Forlag: Font
Utvgivelsesår: 2017

Fleire bøker av S.K. Tremayne finn du HER.

Sitat

«Senteret» av Victoria Durnak

2 kommentarar

Boka er eit leseeksemplar frå Norli

Senteret

Dette er ei rå (på fleire måter) lita bok du kan spandere på deg utan dårleg samvit. Victoria Durnak skriv så bra, at sjølv om du bare følger tankane til hovedpersonen (det vert nemnd éin gong at ho heiter Elsa), så er det interessant og reflektert. Eg sit i alle fall att med kjensla av at eg har lest eit lite stykke god litteratur.

Hovedpersonen (Elsa) har nettopp blitt mamma, men ho er ikkje blitt glad i dottera si, «babyen». Ho har ikkje gitt ungen namn enno (det er visst ganske viktig å gjere dette innan seks månader for å unngå purringar og politianmeldelse). Ho har flytta frå Oslo til Skien, der ho ikkje kjenner ein einaste person, noko som var heile ideen bak flyttinga. Ho bur aleine, og bruker dagane på å trille vesla rundt om på Herkulessenteret. Der prøver ho av og til å bli venn med dei butikkansatte, ryddar i butikkhyllene og lèt vogna stå åleine i nokre minutt av gongen i håp om at nokon skal stele babyen. Og så blir ho interessert i tenåringsjenta Tiril, som konstant naskar og tar selfies.

Gjennom heile boka vert tema som fødselsdepresjon og einsemd skildra med ein varme, sårhet og humor som i mine auge gjer boka knallsterk. Mange av tankane til Elsa kan nok dei fleste av oss kjenne oss att i. Sjølve oppbygginga av romanen er òg verdt å merke seg, som at ho skriv eit innlegg på Babyverden om kjenslene sine, som får varierande svar i løpet av boka. Eit av favorittelementa mine var den subtile nedtellinga som gjekk føre seg jamt og trutt. Og om du lurer på kva nedtellinga talte ned til, så får du lese boka. Faktisk: les boka uansett. Og gi den i gave til vennane dine. Og familien din. Og dei butikkansatte på den lokale Menyen.

Forlag: Flamme
Utgivelsesår: 2017

Fleire bøker av Victoria Durnak finn du HER.

Sitat

«Lycke» av Mikaela Bley

Boka er eit leseeksemplar frå Boklageret

Lycke

Dette er den fyrste boka i ein ny serie om journalisten Ellen Tamm (og eg håpar Cappelen Damm vil fortsetter å gi den ut!). Makan til lettlest krim har eg sjeldan vore borti. Språket er enkelt, historia er ganske rett fram og egnar seg fint for såkalla «sarte sjeler». Så kvifor skal du lese den om den er så enkel? Vel, døm sjølv:

Lycke er 8 år. Ein fredag vert ho sluppen av utanfor treningshallen for den ukentlige tennistreninga si, som både mora, faren og stemora har gløymt er avlyst. Når dei skal hente henne, er ho ikkje å finne. Politiet anstrenger seg ikkje særleg hardt; mora er kald; stemora misliker Lycke fra før; og faren er totalt uengasjert. Ho er eit ganske uelska barn, når alt kjem til alt. Ein av dei få som ser ut til å bry seg, er journalisten Ellen Tamm. Ho veit at det ikkje vil endre noko av det som har skjedd, dersom ho finn Lycke, men ho kan ikkje la vere å prøve. Om berre ikkje privatlivet hennar (og no det arbeidslivet) var så himla kaotisk.

Det er ikkje ei bok som får toppkarakter, men eg gler meg likevel til den neste boka i serien, Liv. Historia om Ellen er nemleg langt i frå ferdig, og eg er spent på utviklinga til både Jimmy, det merkelege forholdet Ellen har til Ove, og så vil eg at Leif skal få seg ein på trynet. Snart. Så for å oppsummere: om du likar god krim som ikkje vil gi deg mareritt, er dette boka for deg!

Forlag: Cappelen Damm
Utgivelsesår: 2016

Sitat

«Luridiumstyven» og «Kryptalporten» av Bobbie Peers

Begge bøkene er sponsa av Aschehoug forlag

Dette er dei to fyrste bøkene om William Wenton, i det forlaget sjølv kaller ein «storslått spenningserie». Og gjett om det er!

Luridiumstyven

William er 11-12 år gamal, og bur i Noreg. Kvifor veit han eigentleg ikkje, for han er engelsk, og ingen vil fortelje han det heller. William er ein smart gut, og veldig glad i løyse koder og gåter. Han veit ikkje heilt korleis han løyser dei, han kjenner kun murringa i magen og fingrane som beveger seg. Etter å ha løyst Umuligheten, ei «umulig» kode på eit museum, byrjar ting å skje. Foreldra snakker om eit institutt, men før dei får reist dit, er ein enorm robot i hælane på William, og alt vert svart. Når han vakner, er han på ein heilt utruleg stad, og har hamna i sitt livs eventyr (så langt, det er jo allereie ei bok til!).

Men ja, eg synest boka var kjempespennande! På slutten var eg redd for at boka ikkje var avsluttande, for eg forsto ikkje korleis Peers kunne løyse opp knuta han hadde skapt på så lite tid?? Det gjekk jo faktisk opp til slutt. Boka er lettlest, med stor og fin skrift, mange korte kapittel og ein del blanke sider, så den tek ikkje meir enn ein time eller to (for ein vaksen) å lese ut. Språket er enkelt utan å bli barnslig og flatt, og eg trur mange unge lesarar vil like boka. Og så er det jo fint at William er eit litt annleis førebilete; liten og tynn, kjempesmart, nysgjerrig og modig. Vi treng fleire slike «antiheltar» i barne- og ungdomslitteraturen.

Kryptalporten

For tida kjenner ikkje William seg så bra. Han får anfall der han vert iskald og ikkje er bevisst, så når han skal tilbake til Instituttet er han ganske letta. Heilt til han kjem dit, og alt er forandra. Sikkerhetsnivået er maksimert, og han er innelåst mesteparten av dagen, og har ein vakt-obot med seg elles. Sjefane på Instituttet oppfører seg annleis, og William merkar at dei ikkje stoler på han lengre. Men kvifor? Og kva er det dei skjuler?

Dette plottet er litt vagare enn Luridiumstyven, og eg skjønar ikkje heile greia eigentleg (problemstillinga med luridiumet). Men ja, ein kan ikkje skjøne alt kvar gang, kan ein? Spesielt når det kjem til sci-fi, ein må liksom berre godta det ein vert fortalt. Og for å ikkje snakke om cliff-hangeren på siste side!

Så kort oppsummert: kan absolutt anbefale bøkene! Både til vaksne og barn.

Forlag: Aschehoug
Utgivelsesår: Luridiumstyven (2015), Kryptalporten (2016)

Fleire bøker av Bobbie Peers finn du HER.